1. Təsadüfi kəmiyyət nəyə deyilir Təsadüfi kəmiyyətlərin qiymətlər çoxluğu hansılardır Təsadüfi kəmiyyətlərin paylanması nədir?

Bernulli paylanması k=0,1 qiymətlərini uyğun olaraq ehtimalları ilə alan X təsadüfi kəmiyyətinə deyilir(p+q=1) və
P(X)=p^{k 1-k} düsturu ilə ifadə olunur.
Riyazi gözləmə: M(X)=p
Dispesiya: D(X)=pq
Orta kvadratik meyl: =
Binomial paylanma “n” sınaqdan “x” uğurlu nəticənin əldə edilməsi ehtimalını tapmaq məqsədilə istifadə olunur.Sınaqlar müstəqildir və nəticələri bir birindən asılı deyil.
C ^mq^n-m
Riyazi gözləmə:M(X)= n
Dispersiya:D(X)= n
Orta kvadratik meyl: =
4.Puasson paylanması müəyyən bir dövr üzrə ehtimal verildiyi halda növbəti dövr üzrə ehtimalın tapılması məqsədi ilə istifadə olunur.
×
Riyazi gözləmə: M(X)=
Dispersiya: D(X)=
Orta kvadratik meyl: =
5. Həndəsi paylanma”n”sayda asılı olmayan sınağın aparılması zamanı A hadisəsinin baş vermə ehtimalı p(0 ədədinə bərabər olan göstəricidir.
p×q^m-1
Riyazi gözləmə: M(X)=
Dispersiya: D(X)=
Məsələ nümunəsi:Detallar partiyasının 10% keyfiyyətsizdir.Keyfiyyətə nəzarət zamanı birinci keyfiyyətsiz detalın 6-cı sınaqda aşkar edilməsi hadisəsinin ehtimalını tapın.
Həlli:
P=0.1 q=0.9 m=6
0.1×0.9^6-1 0.59
6. Hiperhəndəsi paylanma sonlu sayda topludan əvəz etmə olmadan aparılan seçmə zamanı ehtimalın tapılmasında istifadə olunur.Aparılan sınaqlar bir birindən asılı olur.Məs:torbadan geri qaytarmamaq şərtilə şarların çıxarılması.

7. Kəsilməz təsadüfi kəmiyyətin ehtimalının paylanması paylanma funksiyası vasitəsilə təyin edilir. Paylanma funksiyalarının quruluşu isə əsasən mürəkkəb və müxtəlifdir. Lakin elə kəsilməz təsadüfi kəmiyyətlər vardır ki, onların paylanma funksiyası müəyyən xassəsi olan başqa bir funksiyası vasitəsilə

kimi sadə şəkildə verilir. Ehtimalın paylanması ilə əlaqədar olan məsələləri belə təsadüfi kəmiyyətlər vasitəsilə öyrənmək daha əlverişlidir. Paylanma funksiyası təsadüfi kəmiyyətinə mütləq kəsilməz təsadüfi kəmiyyət, funksiyasına isə onun ehtimalının paylanma sıxlığı və ya sadəcə olaraq sıxlıq funksiyası deyilir. Praktikada təsadüf olunan kəsilməz paylanma funksiyaları bir qayda olaraq (4) şəklində göstərilə bilir, yəni mütləq kəsilməz funksiyalardır. Ona görə də mütləq kəsilməz təsadüfi kəmiyyətləri sadəcə olaraq kəsilməz təsadüfi kəmiyyətlər adlandırırlar (lakin bunları qarışdırmaq olmaz).