Təsnifatı və əsas xassələri. Boz-qəhvəyi (şabalıdı) torpaqlar tipi daxilində üç torpaq yarımtipi ayrılır: tünd boz-qəhvəyi (şabalıdı), adi boz-qəhvəyi (şabalıdı) və açıq boz-qəhvəyi (şabalıdı).Tünd boz-qəhvəyi torpaqların üst horizontunda humusun miqdarı 3,0-4,5%-dir. Humus maddələrinin tərkibində humin turşuları fulvoturşulardan çoxdur. Əsasların tərkibində 70-75% kalsiumun, təqribən 15-20% maqneziumun və 5-6% natriumun payına düşür. Boz-qəhvəyi torpaqların profilinin orta hissəsi lil fraksiyalarının və biryarımlıq oksidlərin çox olması səbəbindən bir qədər sıxlaşmışdır.Adi boz-qəhvəyi (şabalıdı) torpaqlar tünd boz-qəhvəyi (şabalıdı) torpaqlardan fərqli olaraq humus horizontunun az qalınlığı (35-45 sm) ilə səciyyələnir.
Tünd və adi boz-qəhvəyi (şabalıdı) torpaqlardan fərqli olaraq onlarda su çəkiminin quru qalığı yüksəkdir. Bu da suda həll olan duzların çox olduğunu göstərir.
Boz-qəhvəyi (şabalıdı) torpaqlar aşağıdakı cinslərə bölünür: adi, şorakətvari, şoranvari, gəcli və çınqıllı. Boz-qəhvəyi torpaqların növlərə bölünməsinin əsasında şorakətləşmə dərəcəsi və asan həll olan duzların yerləşmə dərinliyi durur.
Dostları ilə paylaş: |