1. Uşaqlarda elementar riyazi təsəvvürlərin formalaşması metodikası pedaqoji elm kimi

Məktəbəhazırlıq qrupunda işin təşkili.
Məktəbə getmək ərəfəsində uşaqlar çoxluq və ədəd,forma və ölçü haqqında, fəzada və zamana görə səmtləşməyə aid müəyyən biliklər əldə etmiş olurlar.
Məktəbəhazırlıq qrupunun elementar riyazi təsəvvürlərin inkişafı proqramı uşaqların əvvəlki qruplarda qazandıqları bilikləri ümumiləşdirməyi, sistemləşdirməyi və dərinləşdirməyi nəzərdə tutur.
Riyazi təsəvvürlərin inkişaf etdirilməsi işi əsasən məşğələlərdə aparılır. Uşaqların bilikləri möhkəm mənimsəmələrini təmin etmək üçün məşğələləri aşağıdakı kimi qurmaq lazımdır.
Məktəbəhazırlıq qrupunda riyaziyyatdan həftədə 1məşğələ, il ərzində 36 məşğələ aparılır. Məşğələnin müddəti 25-30 dəq. olur. Hər bir məşğələnin strukturu onun məzmunundan asılıdır: yeni materialın öyrədilməsi, təkrar və keçirilənlərin möhkəmləndirilməsi, uşaqların biliklərinin yoxlanılması.
Yeni mövzuya aid birinci məşğələni demək olar ki, tamamilə yeni material üzrə işə həsr edirlər. Yeni materialla tanışlıq məşğələnin başlanmasından 3-5 dəq. keçdikdən sonra başlanıb. 15-18-ci dəqiqədə qurtarır. Keçirilənlərin təkrarına bir məşğələnin əvvəlində, bir də axırında yer verilir.
İşi nə üçün məhz belə təşkil etmək məqsədəuyğundur? Yeni materialın öyrədilməsi uşaqları yorur, təkrar materialın verilməsi isə onlarda gərginliyi müəyyən qədər azaldır. Buna görə yeni materialın öyrədilməsi gedişində mümkün olan yerdə keçmiş materialı təkrar etmək faydalıdır, çünki yeni bilikləri əvvəllər mənimsənilmiş biliklər sisteminə daxil etmək çox vacibdir. Ümumiyyətlə, uşaqların məşğələdə qoyulan məsələni dərk etməsi və müstəqil tapşırıqları yerinə yetirməsi üçün oyun metodundan istifadənin böyük rolu var.

49.Böyük yaş qrupunda miqdar və say haqqında təsəvvürlərin formalaşması (10 dairəsində say)
Böyük qrupda miqdar və say anlayışı.
Böyük qrupda saymaq vərdişlərinin möhkəmləndirilməsinə böyük diqqət verilir: uşaqlara əşyaları soldan sağa saymağı, sayın nəticəsini adlandırmağı öyrədirlər.
İndi uşaqlara əşyaları məsafədən, danışmadan, ürəyində saymaq təklif edilir. Böyük yaşlılar qrupunda ədədləri yadda saxlamağı inkişaf etdirməyə başlayırlar. Bundan ötrü əşyaları saymağa aid çalışmalar tədriclə mürəkkəbləşir. Məs. uşaqlara eyni vaxtda iki ədəd deyirlər, dərhal təklif edirlər ki, iki növ əşyaları, ya da eyni növdən, lakin rəngi, yaxud ölçüləri müxtəlif olan əşyaları sayıb ayırsınlar.Əşyaların adlarını onların qoyulduğu yerlə əlaqələndirirlər.
Əşyaları saymaq və sayıb ayırmaq vərdişlərinin möhkəmləndirilməsinə yönəldilmiş işlə paralel halda uşaqları həndəsi fiqurları ayırmaqda, əşyaların ölçülərini müqayisə etməkdə çalışdırırlar. Bəzi fəza təsəvvürlərini möhkəmləndirirlər: əşyanın özünə nəzərən yerini-qabaqda, arxada, solda, sağda; kağız vərəqində təsvir olunan əşyaların vəziyyətini yuxarıda, aşağıda, solda, sağda, ortada.
Bu qrupda əsasən kombinəedilmiş çalışmalardan istifadə edirlər, yəni eyni vaxtda iki-üç proqram məsələsi üzərində işlənilir. Məs. Uşaqları eyni vaxtda səsləri saymaqda və iki əşyalar toplusunu tutuşdurmaqda və bərabərləşdirməkdə, ədədlərin əmələ gəlməsində çalışdırırlar.