10- sinf, biologiya, 1- chorak. Biologiya atamasi kim tomonidan fanga kiritilgan?

ATTGSSTAGG A)25 B)24 D) 23 C)22
13.Agar DNK molekulasi tarkibida 1230 Adenin bo`lsa shu molekulada nechta timin bo`ladi?
A)2460 B)1230 C)615 D)850
14.Barcha ko`p hujayrali organizmlarning rivojlanishi bitta tuxum hujayradan boshlanishini qaysi olim isbotlagan? A) Shleyden B)K.Ber C)Shvannn D)Virxov
15. qaysi olam vakillarining hujayra po`sti murein , (a) va qaysilariniki xitin (b) moddadan tashkil topgan? A)a- hayvonlar, b- mikroblar; B) a- bakteriyalar, b- zamburug`lar
C)a- o`simliklr, b- hayvonlar D)barcha hayvonlarda
16.Glikoliz bosqichida 480 kj energiya issiqlik sifatida tarqalib ketsa, qancha glyukoza parchalangan?
A) 2M B) 4M C) 6M D) 8M
17. Fotosintezning yorug`lik bosqichi qayerda sodir bo`ladi? A) xromoplastlarda
B) xloroplast tilokoidlarida C) stroma qismida D) A va B javoblar
18. Aminokislotalar izchilligi haqidagi axborot DNK dan i- RNKga ko`chirilishi … deyiladi.
A)transformatsiya B) transkripsiya C) trnslansiya D)reduplikatsiya
19. Meyozning qaysi bosqichida xromosomalar konyugatsiyasi sodir bo`ladi?
A) profaza I B)metafaza II C) anafaza I, II D) telofaza I
20. DNK molekulasi 3000 nukleotiddan iborat bo`lib, 750 tasi timin. Shu molekulada sitozinlar sonini toping. A)750 B)850 C)650 D)450
21.DNk molekulasining uzunligi 612 nm . DNK molekulasidagi nukleotidlar sonini toping.A) 1800 B)900 C)850 D)612
22.Parazit o`simliklarni belgilang. A)semizo`t, g`umoy, devpechak B)raffleziya, zarpechak , shumgiya C) ajiriq, salomalaykum , sho`ra D) A va C javoblar
23. Suvo`tlari, g`ovaktanlilar, kovakichlilar, yassi chuvalchanglarda kuzatiladigan, regeneratsiyaga asoslangan jinssiz ko`payish turini toping. A) shizogoniya B) fragmentasiya C)poliembrioniya D)kurtaklanish
24. tayyor organic moddalar bilan oziqlanadigan organizmlar qanday nomlanadi?
A) avtotrof B) geteratrof C) fototrof D) xemotrof
25.Xromosomalar kimyoviy tarkibini belgilang. A)DNK-10% , oqsil -90% B)DNk -40%, oqsil 60 % C) DNK-10%, RnK-20%, oqsil- 70%

10-sinf , biologiya, 2- chorak test.

1.shakli va ol`chami bir xil, harakatchan erkak va urg`ochi gametalarning qo`shilishi bilan boradigan jinsiy ko`payish shakli. A)geterogameya B) oogameya C)izogameya D)A va C javoblar.
2. Partenogenez qaysi hayvonlarda kuzatiladi/A) asalari, kapalak, qo`ng`iz B)parazit hayvonlarda C)chumoli, o`simlik bitlari, tuban qisqichbaqasimonlar D)molyuskalar, lansetnik
3.Qaysi olim sun`iy partenogenez yordamida erkaka jinsli ipak qurtlarini yaratish usulini o`ylab chiqdi?
A)Fleming B)Strasburger ) Astaurov D)Vinogradskiy
4. Hasharotlarda, baliqlarda va amfimiyalarda ontogenezning qaysi tipi kuzatiladi? A) lichinkali rivojlanish B)tuxumda rivojlanish C)bachadonda rivojlanish D) embrional rivojlanish
5. homilaning qysi qavatidan biriktiruvchi va muskul to`qimalari, yurak-qon tomir sistemasi, ayirish sistemasi, va jinsiy organlar rivojlanadi? A) mezoderma B)ektoderma C) endoderma D) B va C javoblar
6.Tirik organizmlarning o`zining morfologik, anatomik, fiziologik xususiyatlarini, kimyoviy tarkibini va ichki muhitini nisbatan doimiy saqlash xususiyati. A) gomeostaz B) metamorfoz C)ontogenez D)filogenez
7. G. Mendel xushbo`y no`xat o`simligining nechta belgisi ustida tajribalar olib borgan?
A) 5ta B) 3ta C) 7 ta D)14 ta
8. Gomozigota belgilarni aniqlang. 1. AA 2. aa 3. Aa 4. Bb 5. BB 6. BBCC
A) 1,3,5 B)2,4,6 C)1,2,5 D)1,4,6
9.Chala dominantlikka misol keltiring. A)no`xat donining yashil bo`lishi, odamlarda qo`yko`zlik
B)silliq donli no`xat, uzun poyali no`xat C)go`za tolasining novvot rangi, nomozshomgul tojibargining pushti bo`lishi
D)qizil gulli no`xat, tekis donli no`xat
10.AABbCcDDee-organizm necha xil gameta hosil qiladi? A)5 xil B)3 xil C)4 xil D)6 xil
11. II geterazigota qon guruhli yigit va III gomozigota qon guruhli qiz nikohidan IV qon guruhli farzand dunyoga kelishi mumkinmi? A)Ha B)yo`q C)faqat II qon guruhli tug`iladi D) faqat III qon guruhli tug`iladi
12. Urg`ochi organizm XX, erkagi esa XO bo`lgan organizmlarni belgilang. A) sutemizuvchilar , sudralib yuruvchilar
B)qandalalar, ninachilar C)qushlar , kapalaklar D)chigirtka , kuya kapalagi
13.Noallel genlarning ta’siri tufayli F₂ avlodda belgilarning ajralishi 9:7, 9:6:1, 9:3:3:1 nisbatda bo`lsabu qanday ta’sirga misol bo`ladi? A)komplementar B)epistaz C)polimer D)modifikator
14. Gen mutatsiyalarida purin asosining pirimidin asosi bilan almashinishi ... deyiladi.
A)transduksiya B)transversiya C)tranzitsiya D)translansiya
15.Deletsiya nima ? A)xromosoma o`rta qismining yo`qolishi B)xromosoma ayrim qismlarining 2 marotaba oshishi
C) xromosoma ayrim qismlarining 180 gradusga o`zgarishi
D)nogomologikxromosomalarning ayrim bo`laklari bilan o`rin almashishi
16. Inversiya nima? A)xromosoma o`rta qismining yo`qolishi B)xromosoma ayrim qismlarining 2 marotaba oshishi
C) xromosoma ayrim qismlarining 180 gradusga o`zgarishi
D)nogomologik xromosomalarning ayrim bo`laklari bilan o`rin almashishi
17. Dublikatsiya nima? A)xromosoma o`rta qismining yo`qolishi B)xromosoma ayrim qismlarining 2 marotaba oshishi
C) xromosoma ayrim qismlarining 180 gradusga o`zgarishi
D)nogomologik xromosomalarning ayrim bo`laklari bilan o`rin almashishi
18. Poliploidiya nima? A) xromosomalar gaploid to`plaminig karrali oshishi B)xromosoma ayrim qismlarining 2 marotaba oshishi
C) xromosoma ayrim qismlarining 180 gradusga o`zgarishi D) xromosoma o`rta qismining yo`qolishi
19. Odamlardagi dominant mutatsiyalarni ko`rsating. 1.polidaktiliya 2. Gemofiliya 3. Katarakta 4. Daltonizm 5. Braxidaktiliya 6. Tug`ma karlik 7. Qandsiz diabet 8. Albinizm A)1,3,5,7 B)2,4,6,8 C)1,4,7,8 D)2,3,5,6
20. Odamlardagi retsisiv mutatsiyalarni ko`rsating. 1.polidaktiliya 2. Gemofiliya 3. Katarakta 4. Daltonizm 5. Braxidaktiliya 6. Tug`ma karlik 7. Qandsiz diabet 8. Albinizm A)1,3,5,7 B)2,4,6,8 C)1,4,7,8 D)2,3,5,6
21.Qanday irsiylanish faqat onadan farzandlarga o`tadi. Ya’ni o`g`illarida ham , qizlarida ham bir xil kuzatiladi?
A) autosoma dominant irsiylanish B)X-xromosomaga birikkan genning dominant irsiylanishi
C) Y-xromosomaga birikkan genning irsiylanishi D)sitoplazmatik irsiylanish
22. Reproduktiv salomatlikka ta’sir qiluvchi omillarni belgilang.1. hududdda yod elementining yetishmasligi 2. Erte nikoh 3. Yozning issiq kelishi 4. Alkogol iste’moli 5. Qarindoshlar orasidagi nikoh 6. Hududning sanitariya holati 7. Chekish
A)1,3,5,7 B)2,4,6 C)1,4,6,7 D) 1,2,4,5,6,
23. Quyidagi belgilar qaysi gen kasalligini ifodalaydi? “Bemorning boshi nisbatan kichik, yuzi , peshonasi keng, ko`zlari kichik, bir-biriga yaqin. Og`zi yarim ochiq, aqli zaif, bepusht bo`ladi”
A)daun sindromi B)Klaunfelter sindromi C)Shershevskiy- Terner sindromi D)albinism
24. Ko`chib yuruvchi elementlarning qaysi biri DNK miqdorini o`zgartirmaydi, lekin irsiyat o`zgaradi?
A)Transpozon B)Retrotranspozon C)Retropozon D) B va C javoblar
25. i-RNK matrisa vositasida o`z nusxasini sintezlab , genomning boshqa joyiga ko`chib o`tadigan virussimon DNK molekulasini belgilang.A)transposon B)Plazmid C)Retrotranspozon D)elektrofarez

10- sinf biologiya . III chorak.

1.Ma’lum sharoitda bir organizm irsiy molekulasi har qanday bo`lagining 2- organizm irsiy molekulasi tarkibiga birikish hodisasi nima deb ataladi? A)transpozon B) transformatsiya C) transduksiya D)konyugatsiya
2.Transduksiya jarayonini kim kashf qilgan? A) Zinder, Lederberg B) Lederberg Tatum
C)Griffit, Everi D) Mak Klintok
3.Bitta bakteriya hujayrasidan ikkinchi siga faglar orqali genlarning o`tishi ... deyiladi.
A)transpozon B) transformatsiya C) transduksiya D)konyugatsiya
4.Qo`shni nukleotidlar orasidagi fosfodiefir bog`larini tiklash orqali DNK bo`laklarini bog`lashvazifasini bajaruvchi fermentlar qanday ataladi?
A) ligazalar B)polimerazalar C) restriktazalar D)Ava B javoblar
5. Gen muhandisligiga asoslangan turli ksalliklarga va zararkunanda hashoratlarga chidamli navlar qanday nomlanadi?
A)transgen B)tabiiy C) chatishgan D) A va B
6. 1997- yil Shotlandiyaning Roslin instituti olimlari qanday kashfiyot qildi? A) transgen o`simlik yaratdi
B)qo`y klonini yratdi C)klon yaratish texnologiyasini ishlab chiqdi D)transgen quyon yaratdi
7. Tur atamasini fanga kim kiritgan? A) Djon Rey B) Lamark C) Linney D) Ch. Darvin
8.Tabiatda turlar paydo bo`ladi, yo`qoladi, o`zgaradi, bir tur yangi turning paydo bo`lishiga asos bo`ladi degan fikrlar muallifi kim? A) Djon Rey B) Lamark C) Linney D) Ch. Darvin
9.Bir turga mansub individlarda hayotiy jarayonlar oziqlanish, nafas olish, ayirish, o`sish, ko`payish, rivojlanish o`xshash bo`ladi. Bu turning qaysi mezoni? A) morfologik B)fiziologik C) biokimyoviy D) ekologik
10.Bir turga kiruvchi organizmlar muhit sharoitiga moslashgan biogeosenozda o`zining o`rniga ega.Bu turning qaysi mezoni? A) morfologik B)fiziologik C) biokimyoviy D) ekologik
11.Populatsiyani tashkil etgan individlar sonining davriy o`zgarib turishi fanda qanday ataladi?A)populatsiya to`lqini
B)genlar dreyfi C)mutatsiyalar D)B va C javoblar
12.Bir necha avlodlar davomida gen allellarining populatsiyada uchrash ehtimolining tasodifiy o`zgarishi nima deb ataladi? A)populatsiya to`lqini B)genlar dreyfi C)mutatsiyalar D)A va C javoblar
13. Aristotel hayvonlarni qanday guruhlarga bo`lgan?
A)qonlilar va qonsizlar B) ko`rinadigan va ko`rinmaydigan C)katta va kichik D)uy hayvonlari va yovvoyi hayvonlar
14. Ibn Sinoning “Tib qonunlari” asari nechta kitobdan iborat? A)2 ta B) 3ta C) 4Ta D) 5ta
15.XVIII asrning ikkinchi yarmida o`simlik va hayvonlar turlarini guruhlash ishlarini qaysi olim amalga oshirdi?
A) K.Linney. B) Lamark C) Darvin D) Kyuve
16.”Zoologiyaga kirish” va Zoologiya falsafasi” asarlarining muallifi kim?A) K.Linney. B) Lamark C) Darvin D) Kyuve
17.Nerv sistemasining tuzulishiga qarab barcha hayvonlarni to`rt guruhga: umurtqalilar, molyuskalar, bo`g`imlilar, shulalilarga ajratgan olim kim? A) K.Linney. B) Lamark C) Darvin D) Kyuve
18. Birinchi marta 1827- yilda sutemizuvchilarda tuxum hujayrasini kashf etgan olim kim? A) K.Ber B) Lamark C) Darvin D) Kyuve
19. Ch. Darvin Galapagus orollarida safari davomida qaysi qit’alar hayvonlarini o`zaro taqqoslab , ular o`rtasidagi katta farq borliginiqqayd qildi? A) Afrika va Amerika B)Avstraliya va antarktida C)Shim. Amerika Va Jan. Amerika
D)Avstraliya va Yevropa
20. Hayvonlarni madaniy zotlari va ajdodlarini juftlang. 1.it 2. Qo`y 3.tovuq 4. Madaniy kaptar 5. Simmental
a-chiyabo`ri, b- bo`ri , c-arxar....d- muflon, e- yovvoyi bankiv tovug`i f- ko`k qoya kaptari g-yevropa turi

1. 
   1-a,c ; 2-b,d; 3-d,f; 4-a,b; 5-g B)1-a,b, 2-c,d; 3-e; 4-f; 5- g
   

C)1-b,a 2-a, c; 3-d,g; 4-f, 5-e D)1-b; 2-c; 3-a,d; 4-e,f; 5-e
21.Oziqning o`zgarishi hayvonlar va o`simliklarning mahsuldorligiga ta’sir qiladi.Kunlar sovishi bilan shimolda yashovchi hayvonlarning juni qalinlashadi. Bu qanday o`zgaruvchanlikka misol bo`ladi?
A)muayyan o`zgaruvchanlik B) nomuayyan o`zgaruvchanlik C)kombinativ o`zgaruvchanlik D) mutatsion o`zgaruvchanlik
22. Yirtqich-o`lja, parazit- xo`jayin munosabatlari yashash uchun kurashnng qaysi turiga kiradi?
A) turlararo B) bir turga mansub organizmlar o`rtasidagi C) noqulay tashqi muhit sharoitiga qarshi D)to`g`ri javob yo`q
23. Kuz kelishi bilan suvda va quruqlikda yashovchilar , sudralib yuruvchilar karaxt holatga o`tadi.Qushlar migratsiya qiladi.Bu yashash uchun kurashning qaysi turiga kiradi?
A) turlararo B) bir turga mansub organizmlar o`rtasidagi C) noqulay tashqi muhit sharoitiga qarshi D)to`g`ri javob yo`q
24. Bug`doyzorda yorug`lik uchun kurash, gorillalar o`rtasida gala boshchiligi uchun kurash. Bular yashash uchun kurashning qaysi turiga misol bo`ladi?
A) turlararo B) bir turga mansub organizmlar o`rtasidagi C) noqulay tashqi muhit sharoitiga qarshi D)to`g`ri javob yo`q
25. Muhitga yaxshi moslashgan,o`rtacha normaga ega formalar saqlanadi, normadan o`zgargan organizmlar esa nobud bo`ladi. Bu tabiiy tanlanishning qaysi turi uchun xos?
A) dizruptiv B)harakatlantiruvchi C)stabillashtiruvchi D) to`g`ri javob yo`q
10- sinf biologiya, yakuniy test.

1. 
   Biologiya atamasi kim tomonidan fanga kiritilgan?
   

A)K. Linney , Ch. Darvin B)Elson , Nili C)Lamark, Treviranius D)Myuller, Shleyden.
2.Turli biologik tizimlarning tuzulishi , funksiyasi, tarkibiy qismlardagi o`xshashlik va farqlar qaysi metodlar yordamida o`rganiladi. A)kuzatish metodi B)Tarixiy metod
C)Taqqoslash metodi D)Modellashtirish metodi3.Barcha tirik organizmlarning tuzulish, funksional va rivojlanish birligi nima? A)molekula B)hujayra C) to`qima D)organ
3. Quyidagi keltirilgan uglevodlarni toifalang. A- monosaxaridlar ; b- disaxaridlar; d- polisaxaridlar.
1- eritroza, 2-saxaroza, 3- pectin, 4-dezoksireboza 5-lexinin 6-geparin 7-maltoza 8- laktoza 9-xitin 10-glyukoza 11-galaktoza 12- kraxmal A)a-1, 4, 10, 11 b-2,7,8 d- 3, 5, 6, 9,12 B) a-1,3,5,7 b-2,4,6,8 d-9,10,11,12
C)A-1,5,6,7 b-3, 4,8, d-10,11,12 D)7,8,9,10,11 b-3,4,8 d-2,4,5,12
4. Fotosintezning yorug`lik bosqichi qayerda sodir bo`ladi? A) xromoplastlarda
B) xloroplast tilokoidlarida C) stroma qismida D) A va B javoblar
5. Parazit o`simliklarni belgilang. A)semizo`t, g`umoy, devpechak B)raffleziya, zarpechak , shumgiya C) ajiriq, salomalaykum , sho`ra D) A va C javoblar
6. Hasharotlarda, baliqlarda va amfimiyalarda ontogenezning qaysi tipi kuzatiladi? A) lichinkali rivojlanish B)tuxumda rivojlanish C)bachadonda rivojlanish D) embrional rivojlanish
7. G. Mendel xushbo`y no`xat o`simligining nechta belgisi ustida tajribalar olib borgan?A) 5ta B) 3ta C) 7 ta D)14 ta
8. Gomozigota belgilarni aniqlang. 1. AA 2. aa 3. Aa 4. Bb 5. BB 6. BBCC
A) 1,3,5 B)2,4,6 C)1,2,5 D)1,4,6
9. Odamlardagi dominant mutatsiyalarni ko`rsating. 1.polidaktiliya 2. Gemofiliya 3. Katarakta 4. Daltonizm 5. Braxidaktiliya 6. Tug`ma karlik 7. Qandsiz diabet 8. Albinizm A)1,3,5,7 B)2,4,6,8 C)1,4,7,8 D)2,3,5,6
10. Reproduktiv salomatlikka ta’sir qiluvchi omillarni belgilang.1. hududdda yod elementining yetishmasligi 2. Erte nikoh 3. Yozning issiq kelishi 4. Alkogol iste’moli 5. Qarindoshlar orasidagi nikoh 6. Hududning sanitariya holati 7. Chekish
A)1,3,5,7 B)2,4,6 C)1,4,6,7 D) 1,2,4,5,6,
11. Gen muhandisligiga asoslangan turli ksalliklarga va zararkunanda hashoratlarga chidamli navlar qanday nomlanadi?
A)transgen B)tabiiy C) chatishgan D) A va B
12. 1997- yil Shotlandiyaning Roslin instituti olimlari qanday kashfiyot qildi? A) transgen o`simlik yaratdi
B)qo`y klonini yratdi C)klon yaratish texnologiyasini ishlab chiqdi D)transgen quyon yaratdi
13. Tur atamasini fanga kim kiritgan? A) Djon Rey B) Lamark C) Linney D) Ch. Darvin
14.Tabiatda turlar paydo bo`ladi, yo`qoladi, o`zgaradi, bir tur yangi turning paydo bo`lishiga asos bo`ladi degan fikrlar muallifi kim? A) Djon Rey B) Lamark C) Linney D) Ch. Darvin
15.Ba’zi bir qushlar , hasharorlar qanotining , tuyoqlilarda yon barmoqning, g`orlarda yashovchi hayvonlarda ko`zning , parazit o`simliklarda ildiz va bargning yo`qolishi qanday tanlanishga misol bo`ladi?
A) dizruptiv B)harakatlantiruvchi C)stabillashtiruvchi D) to`g`ri javob yo`q.
16. Yevropaning o`rta mintaqasida yashovchi tulkki, tovushqon, kuporotka, gornostoy, qishda bir, yozda bir rangini o`zgartiradi.Bu qanday moslanish turi? A) morfologik moslanish B)himoya rangi C)maskirovka D)ogohlantiruvchi rang
17. Ayrim kapalak turlarining arilar rangga, suvaraklarning tugmacha qo`ng`izlarga, zaharsiz ilonlarning zaharli ilonlarga o`xshash rangi moslanishning qaysi turiga misol bo`ladi?A) mimikriya B)himoya rangi C)maskirovka
D)ogohlantiruvchi rang
18.Qayin odimchisi kapalagining ikki rangdagisi (oq va qoramtir) tarqalishi nimaga bog`liq?
A)Turlaro kurashga B)evolyutsiyaga C)gen mutatsiyasiga D) mimikriyaga
19. Chittak turlarini ularning oziqlari bilan juftlab yozing.1.katta chittak 2. Moskovka 3. Lazorevka 4. Kokilchali chittak
a-o`simlik urug`lari b-yirik hasharotlar c-hasharotlarning qurtlari va tuxumlari d-daraxt va butalarning po`stlog`idagi mayda hasharotlar A)1-b, 2-c,3-d, 4-a; B)1-a, 2-b, 3- c, 4- d; C)1-d,2-c, 3-a, 4-b; D)1-b, 2-c, 3-d, 4-a
20. Bargning shakli o`zgarishidan kelib chiqqan organlarni belgilang. 1. No`xat gajaklari 2. Zirk tikanlari 3. Do`lana tikani 4. Kaktus tikani 5. Maymunjon tikani A)1,2,4 B)2,3,4 C)1,3,5 D)2,4,5
21. Umurtqali hayvonlarda nerv sistemasi , qon aylanish, hazm qilish, nafas organlarining murakkablasha borishi evolyutsiyaning qanday yo`nalishiga misol bo`ladi? A)idioadaptasiya B) degenerasiya C) aromorfoz D) A va B
22.Biologik regress holatdagi organizmlarni belgilang. 1. Tipratikan 2. Hind maynasi 3. Gingkolar oilasi 4. Zarpechak 5. Sekvoyadendron 6. Vixixol A)1,2,4 B)2,3,4 C)3,5,6 D)2,4,5
23. Dastlabki fotosintezlovchi organizmlar , sionabakteriyalar qaysi erada paydo bo`lgan?
A) Arxey B)Proterozoy C) Paleozoy D) Mezozoy
24. Ochiq urug`li o`simliklar qaysi erada paydo bo`lgan? A) Arxey B)Proterozoy C) Paleozoy D) Mezozoy
25. Surxandaryo viloyatining Teshiktosh g`orida qanday odamlarning suyaklari topilgan? A)avstrolopiteklar B)arxantroplar C)neantroplar D) Paleoandroplar