10-mavzu: maple dasturida dasturlash elementlari reja: 1



Yüklə 157,62 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/13
tarix25.12.2023
ölçüsü157,62 Kb.
#195684
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
10Maruza


 

 
 

 
Satr bu ikkitalik qo‟shtirnoqqa olingan simvollar ketma ketligidir. Uning tipi 
stringdir. Agar satrimizda “ uchrasa u holda uni teskasi slesh \ amali orqali kiritamiz 
teskari slesh \ uchrasa uni ikkimarta \\ yozish orqali kiritamiz. 

 
 
 
 

 

 





 

 

 
 
Natural sonlar bu ixtiyoriy ketma ketlikdagi raqamlar. Maple chap tomondagi 
nollarni hisobga olmaydi. 
Butun sonlar bu natural sonlar faqat oldida “+” yoki “-” ishlatiladi. 
Butun va natural sonlar tiplari Mapleda whattype() buyrug‟i orqali integer butun 
tipini qaytaradi. 
Butun sonni podtipini aniqlashda type() buyrug‟ini qo‟llash kerak bo‟ladi. 
Natural- natural, neint(manfiy butun), posint(musbat butun), nonnegint(manfiy 
bo‟lmagan butun), nonposint(musbat bo‟lmagan butun), even(juft),odd(toq), 
prime(tub). 
Leksemalarni ifodasini tuzganda simvollarni probel bilan ajratish mumkin (probel, 
tabulyatsiya va yangi satr simvoli). Leksemalar ichida probelli simvollarni ishlatish 
mumkin emas, ular borligi ifodalarning sintaksis tekshiruvda xatolikka olib keladi. 
Ammo tugmasini tugatilmagan operatorda bosilsa u holda interpretator 
xatolikni aniqlaydi. 

Error, invalid = 

 
 
 
 
Ifodalar va tiplar. 


Maple tilida ifodalar boshlang‟ich rolni o‟ynaydi. Boshqa dasturlash tillariga 
nisbatan, asosiy vazifasi ifodani hisoblab sonli qiymatini qabul qilish emas, balki 
noaniq kattaliklar orqali algebraik ifodalarni ko‟rsatish mumkin. 
Eslatamiz Maple sistemasi bu analitik hisob kitoblar sxemasi orqali sonli hisob 
kitoblarni olib borishi mumkin. 
Ifoda sonli o‟zgarmaslardan, o‟zgaruvchilar nomidan, noma‟lumlardan, mantiqiy 
ifodalardan, funksiya, qatorlar va boshqa ma‟lumotlar tuzilmasidan iborat bo‟ladi va 
ular ustida ruxsat berilgan amallar bajariladi. 
Ixtiyoriy ifoda Mapleda o‟ziga xos tipga ega. Masalan: agar ifoda butun sonlar 
yig‟indisidan iborat bo‟lsa natija ham butun aniqlanadi. Boshqa dasturlash tillarga 
nisbatan Maple da matematik ifodalarni yaratish imkoniyatlarida katta turli xil tiplar 
amalga oshirilgan. 
type() buyrug‟ini tekshirishda Maplening asosiy ob‟ektlari quyidagi jadvalda 
keltirilgan. 
ob‟ekt 
tip 
podtip 
satr 
string 
nom 
name 
Symbol, indexed 
Butun son 
Integer 
negint, posint, nonnegint, 
nonposint, even, odd, 
prime. 
Kasr yoki ratsional son 
Rational 
integer, fraction 
Haqiqiy son 
numeric 
extended_numeric 
integer, fraction, float 
integer, fraction, float 
infinity, undefined 


Kompleks son 
complex(integer) 
complex(rational) 
complex(float) 
complex(number) 
Ro‟yxat 
list 
To‟plam 
set 
Funksiyani chaqirish 
function 
Arifmetik ifodalarni qurishda arifmetik amallar ishlatiladi: (+), (-), (*), (/) va 
darajaga ko‟tarish (^). Ular ustida amallar bajarganimizda bilishimiz kerak uning 
operandlari sonli ekanligini u holda bunday ifodaning natijasi qandaydir songa teng 
bo‟ladi. 

Yüklə 157,62 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin