10-mavzu: maple dasturida dasturlash elementlari reja: 1



Yüklə 157,62 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/13
tarix25.12.2023
ölçüsü157,62 Kb.
#195684
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
10Maruza

Asosiy elementlar. 
 
Maple alfaviti 26 ta katta va kichik lotin harflarini, 10 ta raqamni va quyidagi 
jadvaldagi 32 ta maxsus belgilarni o‟z ichiga oladi. 
belgi 
belgi 
















„ 

“ 














Unar amallar: unar amallar faqat bitta operand ustida bajariladi. Masalan 5 soniga 
qarama qarshi son -5. xuddi shunga o‟xshash boshqa unar amallar quyidagi jadvalda 
keltirilgan. 
Amal 
Ma‟nosi 

Son ishorasi 

Son shorasi 

Faktorial 

Ketma ketlik yaratish 


not 
Mantiqiy inkor 
Binar amallar: binar amallar ikkita operand ustida bajariladi. Masalan 2 ta sonni 
ko‟paytirish binar hisoblanadi. Barcha binar amallar quyidagi jadvalda keltirilgan. 
amal 
Ma’nosi 
amal 
Ma’nosi 

Qo‟shish 
.. 
Diapozon 

ayirish 
:= 
O‟zlashtirish 

Ko‟paytirish 

kichik 

Bo‟lish 

katta 

daraja 
<= 
Kichik yoki teng 

Ketma ketlik 
qurish 
>= 
Katta yoki teng 

Funksiya 
kompozitsiyasi 
<> 
Teng emas 
@@ 
Takroriy 
kompozisiya 
-> 
Funksiya yaratish 
„ 
Amalni ajratish 
union 
To‟plamlarni 
birlashmasi 

Haqiqiy son 
minus 
To‟plamlarni 
ayirmasi 
:: 
Tipni e‟lon qilish 
intersect 
To‟plamlarni 
kesishmasi 
and 
Mantiqiy va 
or 
Mantiqiy yoki 


mod 
Qoldiqli bo‟lish 
$string 
Neytral amal 
Yana Maple da operandsiz 3 ta amal mavjud: %, %%, %%% - oldingi hisoblangan 
natijalar yuboriladi. 
Hamma amallar, ba‟zilaridan tashqari sizga tanish, shuning uchun bu yerda biz 
aniqlanmagan 3 ta amalga to‟xtalamiz: kompozitsiya, takroriy kompozitsiya va 
neytral amallar. 
@ kompozitsiya amali 2 funksiya kompozitsiyasi uchun yaratilgan. F(G(x)) – 
murakkab funksiya 



 

 
 
Bitta funksiyani takroriy kompozitsiyasi uchun @@ amali yaratilgan. Masalan: 
f(f(f(x))). Bunda 1- operand funksiya, 2- operand esa natural son bo‟lishi kerak 
qaysiki funksiya va kompozitsiyalarni takrorlanishini sonini aniqlaydi. 

 
 

 
 

 
 

 


 


E‟tibor bering takroriy kompozitsiya funksiyaning nomi o‟rniga aks ettirilyapti 
yuqori indeks sifatida va kompozitsiyani takrorlanish soni ko‟rsatiladi. 
Expand 
buyrug‟i uni ochib beradi va funksiyani qo‟llash ketma ketligi ko‟rinishda 
ko‟rsatadi. 
& amalini ishlatib foydalanuvchi o‟zi amalni tanlashi mumkin (unar yoki binar). 
Buning uchun & ampersanda dan keyin to‟g‟ri nomni berish kerak bo‟ladi. Nom 
harflar bilan boshlanadigan sonli, harfli simvollar ketma ketligi, yoki maxsus 
simvollar ketma ketligi faqat ularda &,|,(,),[,],{,},;,:,‟,`.#,\ va % ni ishlatish mumkin 
emas. & nomi yoki neytral amallar interpretatoriday ko‟rib chiqiladi ba‟zi bir Maple 
ning amallariday va ular hech qanday semantikaga ega emas. Funksiyani 
chaqirishday ular interpretatsiyalanadi. 
Agar foydalanuvchi interpretasiya amalini manosini aniqlamoqchi bo‟lsa, u holda 
to‟g‟ri keladigan Maple protsedurasining neytral amalini nomini o‟zlashtirishi kerak 
bo‟ladi. 

Yüklə 157,62 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin