12-Mavzu: O‘rnatilgan tizimlarning dasturiy ta’minotini loyihalashtirish: dasturlash tillari, vositalari va ularning imkoniyatlari Reja

Dasturlanuvchi mantiqiy kontrollerlar:
Dasturlanuvchi mantiqiy kontroller logicheskiy kontroller real vaqtda RVOTsiz ishlashni ta’minlaydi. DMK dasturlari o‘rnatilgan tizimlar uchun oddiy tillarda yozilgan va oddiy kompilyatorlar qo‘llash yordamida bajariladigan dasturlardan ishonchliroq. Markaziy protsessor, uning registrlari va buyruqlar tizimi foydalanuvchi uchun erishib bo‘lmaydigan bo‘lib qoladi.
DMK asosida tizimlar qurish.
DMK asosida tizimlarni ikki asosiy variantlar mumkin.
Birinchisida DMKda passiv (o‘zini aloxida protsessori bo‘lmagan) kiritish-chiqarish modullarini o‘rnatish mumkin bo‘lgan maxsus kengaytirish razyemlar ko‘zda tutilgan. Bunday variant katta hisoblash quvvat xajmini va kirish-chiqishlarni bir joyda jamlash kerak bo‘lganda afzallikroqdir.

12.1-rasm. Shina orqali ulanadigan kengaytirilish modulli DMK


Ikkinchi variantda DMKda o‘z chiqishlari umuman yo‘q yoki ularning soni miqdorlangan . Kirish-chiqishlarni qo‘shimcha soni maxsus sanoat tarmoq orqali kiritish-chiqarish modullarini ulash bilan ta’minlanadi. Bu variant boshqaruv tizimini masshtabini egiluvchanlig bilan o‘zgartirish va ishlab chiqaruvchilarga yechish yo‘llarini tanlash imkonini beradi.

12.2-rasm. Tarmoqli kengaytirilish modulli DMK
DMK dasturlash xususiyatlari:
Odatda DMK sanoat kontrolleri sifatida qo‘llaniladi. DMKda dasturlash maxsus IEC1131-3, IEC61131-3, IEC-61499 va b. dasturlash tillari yordamida olib boriladi. Ular tizimli dasturlanishni dasturlovchidan ajratadi va ishlashni baland ishonchlilikga erishishga olib keladi.
DMKni tadbiq etish.
DMKni ikki varianti mavjud:
1. Soft PLC. Apparat baza sifatida oddiy sanoat kompyuter olinadi va RVOT yoki industrial ilovalar uchun DOS bilan ta’minlanadi (Intel protsessori bazasidagi kompyuterlar uchun). Shu sanoat kompyuterda maxsus dastur ishga tushuriladi– bir yoki bir necha hisoblash modellarini ishlatuvchi DMK virtual mashinasi. Natijada Soft PLC nomlanuvchi egiluvchan variant paydo bo‘ladi. So‘ngi foydalanuvchi dasturiy ta’minotni xarakteristikalarini keng chegarada o‘zgartirish mumkin. Bu variantni kamchiligi tizim komponentlarini baland narxlari.