15-ma’ruza ipv4 va ipv6 protokollari

Statik va dinamik IP adreslar

Statik IP adres (doimiy,o’zgarmas)deb agar foydalanuvchi qurilma sozlamalaridan yoki qurilma tarmoqqa ulanganda avtomatik ravishda oladi va boshqa qurilmaga berib bo’lmaydi.
Dinamik IP adres(o’zgaruvchan) deb agar tarmoqqa ulanish vaqtida qurilma avtomatik tarzda tayinlanadi va DHCP ko’rsatolgan cheklangan vaqt davomida ishlatiladi.
IP adres olish uchun foydalanuvchi quyidagi protokollardan foydalanadi:

• 
  DHCP (RFC 2131) — keng tarqalgan tarmoq ko’rsatkichlari uchun sozlamalar protokoli.
  
• 
  BOOTP (RFC 951) — tarmoq adresi sozlash uchun oddiy protocol, odatda disksiz stansiyalarda ishlatiladi.
  
• 
  IPCP (RFC 1332) – PPP (RFC 1661) protokoli bilan ishlaydi.
  
• 
  Zeroconf (RFC 3927) — tarmoq adresini sozlash protokoli, nomini aniqlash va xizmatlarni qidirish vazifasini bajaradi.
  

Versiya 4

Zamonaviy Internet tarmog’ida IP protokolining to’rtinchi versiyasi ishlatiladi. Bu versiyali IP protokolida har bir tarmoq tugunlarida(marshrutizatorlarda) mos rashivda uzunligi 4 oktetli(4 baytli) IP – adres ishlatiladi. Bunda tarmoq osti kompyuterlari umumiy boshlang’ich bit adreslar orqali bog’lanishadi. Bu bitlar soni berilgan tarmoq osti uchun umumiy hisoblanadi va tarmoq osti maskasi deb ataladi.

Versiya 6

Hozirgi vaqtda IPv6 ning keng qamrovli qo’llanishi tadbiq qilinmoqda. Bu versiya IPv4 dan adreslarning razryadi ko’p, o’rnatilgan shifrlash imkoniyatiga va tugunlar soni bilan farqlanadi.

IP paket – shakllantirilgan axborot blogi bo’lib, kompyuter tarmog’ orqali uzatiladi va IP protokol orqali strukturasi belgilab beriladi. IP –paketdan foydalanmaydigan tarmoqlarda(telekommunikatsiya tarmog’i) axborot “nuqtadan - nuqtagacha” turi bo’yicha baytlar, belgilar va bitlar ketma – ketmaligi orqali uzatiladi. Paketli uzatish tufayli tarmoq kata xabarlarni tez uzatishi va yanada ishonchli yetkazishi mumkin.