15. Mavzu: “Multistudiya” steam ta’lim moduli sifatida. Reja

Dasturning maqsad va vazifalari
Maqsad: faol animatsiya yordamida maktabgacha yoshdagi bolalarning ijtimoiy, kommunikativ va kognitiv rivojlanishi uchun sharoit yaratish.
Vazifalar:
1. Bolalarning san‘at, animatsiya haqidagi bilim va g‘oyalarini kengaytirish, xususan, multfilmlar yaratadigan turli kasb egalari, animatsiya tarixi bilan tanishtirish.
2. Animatsiya asoslarini o‘rgatish.
3. Bolalarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish, ularda o‘zini o‘zi namoyon qilishi uchun sharoit va imkoniyatlar yaratish.
4. Muloqot qila olish qobiliyatlari va qobiliyatini atrofdagilarga taqdim qila olishga erishish.
5. Turli xil faoliyat jarayonida ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish;
6. O‘zingizning multfilmingizni yaratish jarayonida multimedia uskunalari bilan ishlashning dastlabki ko‘nikmalarini shakllantirish.
Ta’lim jarayonini tashkil etish tamoyillari
Qo‘shimcha umumiy rivojlanish dasturi bolaning individual xususiyatlarini hisobga olgan holda, bola shaxsini shakllanishini ta‘minlashga qaratilgandir.Dastur bolaga nisbatan insonparvarlik va shaxsiy munosabatlarini atrofdagi insonlarga yetkaza olish, axborot almashishga qaratilgan bo‘lib, ta‘lim jarayoniga faoliyat yondashuvi asosida ma‘naviy va umuminsoniy qadriyatlarni shakllantirishga yo‘naltirilgan.
Dastur quyidagi tamoyillarga asoslanadi:
1. Har bir bolaning individual xususiyatlaridan kelib chiqqan holda ta‘limiy faoliyatni amalga oshirish.
2. Bolalar va kattalar o‘zaro targ‘ib qilish va hamkorlik qilishi, bolani ta‘lim munosabatlarining to‘laqonli ishtirokchisi (subyekti) deb tan olishiga erishish. 3. Bolalarning tashabbusini qo‘llab-quvvatlash.
4. Bolaning turli xil faoliyatida kognitiv qiziqishlari va kognitiv harakatlarini shakllantirish.
5. Maktabgacha katta yoshdagi bolalarning yosh xususiyatlariga muvofiqligi.
6. Bosqichma bosqich tamoyili (maqsadga muvofiq, murakkab tashkil etilgan jarayon, maqsadlar, vazifalar, usul va usullar bilan).
7. Tabiiy og‘zaki muloqot sharoitida kommunikativ munosabat qobiliyatlarini shakllantirish (bolaning yetakchi faoliyatini hisobga olgan holda, og‘zaki muloqotning turli vaziyatlari modellashtirilgan).
8. Muvofiqlik tamoyili. Ta‘lim dasturi yuqori darajadagi ajralmas tizimdir: undagi barcha tarkibiy qismlar o‘zaro bog‘liq va uzluksizdir.
Maktabga tayyorlov guruhi tarbiyalanuvchilariningyosh xususiyatlari. Maktabgacha katta yoshdagi bolalar o‘zlarini ijtimoiy munosabatlar tizimida subyekt sifatida anglay boshlaydi. Xulq-atvor me‘yorlariga hissiy munosabat paydo bo‘ladi, bola o‘zini va boshqalarni ushbu me‘yorlar bo‘yicha baholashni boshlaydi. Bolalarning rol o‘ynashdagi o‘zaro aloqa-munosabatlari mazmunli va xilmaxil bo‘lib, bolalar o‘rnini bosadigan narsalardan osonlikcha foydalanadilar, ular bir vaqtning o‘zida bir nechta rollarni bajarishlari mumkin. Rejalashtirayotgan joylar tengdoshlari bilan birgalikdagi munozarada quriladi, ular o‘zaro ijodiy fikrlaydilar. Bolalar chaqqon, izlanuvchan, ishtiyoqi baland va xilma-xil ko‘rinishda bo‘lib, ular kitoblardan, filmlardan, multfilmlardan va atrofdagi hayotdan olgan bilimlarini birlashtiradilar.
Bolalar bir necha soatdan bir necha kungacha tanlangan o‘yin maydonchasiga qiziqish bildiradi. Ular turli xil odamlar o‘rtasidagi munosabatlarni modellashtiradi, o‘yinni rejalashtirish va izchilligi improvizatsiya bilan, rol o‘ynash o‘yin qoidalari bo‘yicha o‘yinlar bilan birlashtiriladi.
Faoliyatning samarali turlari natijalari yanada takomillashadi: vizual faoliyatda vizual taassurotlarga yo‘nalish, ob'ektlarning haqiqiy ko‘rinishini ko‘paytirishga urinishlar (sxematik tasvirlarni rad etish) kuchayadi; bolalar jamoaviy ish qobiliyatiga ega bo‘ladilar, ish rejasini tushunadilar, muhokama qila oladilar, o‘z manfaatlarini guruh manfaatlariga bo‘ysundira oladilar. Makon va vaqtga yo‘nalish yanada murakkablashadi; idrokni rivojlantirish nutq va vizualmajoziy fikrlashni rivojlantirish, ishlab chiqarish faoliyatini takomillashtirish bilan tobora ko‘proq bog‘liqdir. Hayol tasavvurga aylanadi. Tasavvur va fantaziya rivojlanadi - bola ilgari tavsiya etilgan reja asosida belgilangan maqsad va ma'lum talablarga muvofiq tasvirlarni yaratishi, ularning vazifaga muvofiqligini nazorat

qilishi mumkin.

6-7 yoshga kelib, bolalarning 20% gacha g‘oyalarni mustaqil o`ylab topishga va ularni amalga oshirish rejasini tasavvur qilishga qodir. Tasavvurning rivojlanishiga bolalar faoliyatining barcha turlari, xususan, tasviriy, qurilish, o‘yin, badiiy asarlarni idrok etish, multfilmlar yaratish va tomosha qilish hamda bolaning bevosita hayotiy tajribasi ta'sir ko‘rsatadi. Turli xil faoliyat jarayonida bola shaxsi va uning bilish jarayonlari rivojlanadi. O‘z xatti-harakatlarini oldindan belgilangan maqsadga bo‘ysundirish, uni amalga oshirish yo‘lida yuzaga keladigan to‘siqlarni yengib o‘tish qobiliyati, shu jumladan darhol paydo bo‘ladigan istaklardan voz kechish - bularning barchasi irodaviy xulq-atvorini bolani maktabga borishga tayyorligining eng muhim sharti sifatida ko‘rsatadi.