18 – mavzu: iso 9000 seriyasidagi xalqaro standartlar bo’yicha ishlarni tashkil etish. Reja: 1

 
S
TANDARTLASHTIRISH
,
 METROLOGIYA VA SERTIFIKATLASHTIRISH BO
’
YICHA ISHLARDA QATNASHUVCHI XALQARO TASHKILOTLAR
Xalqaro miqyosda metrologiya sohasida qonunlashtiruvchi xalqaro tashkilot 
ham mavjuddir. Uni qisqartirilgan holda MOZM (Mejdanarodnaya organizatsiya 
zakonadatelnoy metrologii) deb ataladi. Bu tashkilotning asosiy maqsadi - davlat 
metrologik xizmatlarni va boshqa milliy muassasalarning faoliyatlarini xalqaro 
miqyosda muvofiqlashtirishdir.
MOZM faoliyatining asosiy yo’nalishlari quyidagilardan iborat: 
-MOZMga a’zo bo’lgan mamlakatlar uchun o’lchash vositalarining uslubiy 
me’yoriy metrologik tavsiflarining birliligini belgilash; 
IEC Kengashi 
Umumiy 
masalalar bo’yicha 
rahbariy qumita 
Markaziy 
byuro 
Faoliyat 
qumita-
lari 
Elektron texnika 
buyumlarini 
sertifikatlashti-
rish tizimi 
Xavfsizlik standartiga 
muvofiq 
sertifikatlashtirish 
tizimi 
Moliyaviy 
qumita 
ISO/IEC 
ning 
Dasturiy 
uyushmali 
qumitasi 
ISO/IEC 
Uyg’unlashti
rish bo’yicha 
ishchi guruh 
Masla-
hat 
qumitasi 
(ASET) 
Muvofiq
lashgan 
guruh 
(KGEM
S)
Muvofiq
-lashgan 
guruh 
(KGIT) 
O’lchamlar-
ni muvofiq-
lashtirish 
bo’yicha 
ishchi guruh 
Masla-
hat 
qumita
-si 
(ACOS
) 
Texnik qumitalar 
Texnik qumita osti qumitalari 
Xalqaro ishchi guruhlar 
18.2-rasm. MEK xalqaro tashkilotining tashkiliy tuzilmasi 

---

-qiyoslash uskunalarini, solishtirish usullarini, etalonlarni tekshirish va 
attestatlashini, namunaviy va ishchi o’lchash asboblarini uyђunlashtirish; 
-xalqaro ko’lamda birxillashtirilgan o’lchash birliklarini mamlakatlarda 
qo’llanishini ta’minlash; 
-metrologik xizmatlarning eng qulay shakllarini ishlab chiqish va ularni joriy 
etish bo’yicha davlat ko’rsatmalarining birliligini ta’minlash; 
-rivojlanayotgan mamlakatlarda metrologik ishlarni ta’min etish va ularni 
zarur texnik vositalari bilan ta’minlashda ilmiy-texnikaviy yordamlashish; 
-metrologiya sohasida turli darajalarda kadrlar tayyorlashning yagona 
qonun-qoidalarini belgilash.
MOZMning Oliy rahbar idorasi metrologiyadan qonun chiqaruvchi 
Xalqaro konferentsiyasi hisoblanib, u har to’rt yilda bir marta chaqiriladi. 
Konferentsiya tashkilotning maqsad va vazifalarini belgilaydi, ishchi idoralarining 
ma’ruzalarini tasdiqlaydi, byudjet masalalarini muhokama qiladi.
MOZMning rasmiy tili - frantsuz tilidir.
Sinov 
laboratoriyalarining 
akkreditlash 
bo’yicha 
Xalqaro 
konferentsiyasi (ILAK) 
ISO va MEK ishlab chiqqan xalqaro qoidalarga asosan laboratoriyalarni 
akkreditlashdan maqsad sinov laboratoriyalarni aniq sinovlar yoki aniq tur 
sinovlari (ISO/MEK Rukovodstvo 2. 86) o’tkazishga huquq berishdan iborat.