2-Amaliy mashg‘ulot. Mavzu: Cisco Packet Tracer dasturida lan va vlan tarmoqlarini qurish. Ishning maqsadi

---

2-Amaliy mashg‘ulot.
Mavzu:
Cisco Packet Tracer dasturida LAN va VLAN tarmoqlarini qurish. 
Ishning maqsadi:
CPT dasturida ikkinchi sath kommutatori modeli bilan 
ishlashni o‘rganish. Kommutator asosida LAN va VLAN tarmoqlarini qurish 
bo‘yicha bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘lish. 
Qisqacha nazariy ma’lumot. Kommutator 
(switch) – bu kompyuter 
tarmoqlarining bir nechta uzellarini (xostlarini) bir yoki bir nechta tarmoq 
segmentlari chegarasida bog‘lash uchun mo‘ljallangan qurilma. Konsentratordan 
farqli ravishda kommutator ma’lumotlarni faqat qabul qiluvchiga yuboradi. Bu 
tarmoqning samaradorligini va xavfsialigini tarmoqning boshqa segmentlari ular 
uchun mo‘ljallanmagan ma’lumotlarni qayta ishlashini zaruratining oldini olish 
hisobiga oshiradi. 
Kommutatorlar OSI modelining kanal sathida ishlaydi. 
Kommutator 
xotirasida kommutatsiya jadvalini saqlaydi, jadval kommutatorning portiga mos 
keladigan qurilma MAC-adresini ko‘rsatadi. Kommutator yoqiganda bu jadval 
bo‘sh bo‘ladi va u o‘rganish rejimida ishlaydi. Ushbu rejimda qaysidir portga 
kelgan ma’lumot kommutatorning qolgan barcha portlariga yuboriladi. Bunda 
kommutator kadrni tahlil qiladi va yuboruvchi-uzel MAC-adresini aniqlab uni 
jadvalga kiritadi. Keyinchalik, agar kommutatorning portlaridan biriga kadr 
yuborilsa va u kadr MAC-adresi jadvalda mavjud bo‘lgan uzel uchun 
mo‘ljallangan bo‘lsa, u holda kadr faqat jadvalda ko‘rsatilgan port orqali 
yuboriladi. Agar qabul qiluvchi uzel MAC-adresi kommutatorning qaysidir portiga 
mos kelmasa, u holda kadr barcha portlarga yuboriladi. Vaqt o‘tishi bilan 
kommutator o‘zining barcha portlari uchun to‘liq jadvalni shakllantiradi va 
natijada trafik lokalizatsiyalanadi. 
Amaliy mashg‘ulotni bajarish bo‘yicha uslubiy ko‘rsatma. 
Ushbu mashqada sizdan to‘rtta shaxsiy kompyuterni kommutator yordamida 
birdarajali tarmoqqa 2.1-rasmda ko‘rsatilgandek birlashtirib lokal tarmoq modelini 
hosil qilish talab qilinadi. 

---

2.1-rasm. Kommutator yordamida qurilgan lokal tarmoq. 
Quyidagi amallarni bajaring: 
1.
Cisco Packet Tracer dasturini yuklang. 
2.
Cisco Packet Tracer ishchi sohasiga tarmoqqa birlashtirish lozim bo‘lgan 
qurilmalarni joylang: 
2.1.
Ishchi sohaga PC0, PC1, PC2 va PC3 ShKlarni joylashtiring. 
2.2.
Switches guruhini tanlang. Switches guruhidan kommutatorning abstrakt 
modeli Switch-PT (Generic) ni tanlang va uni ishchi sohaga joylang. 
3.
Barcha kompyuterlarni kommutatorga to‘g‘ri mis kabel yordamida ulang (1-
laboratoriya ishiga qarang). 
4.
PC0 kompyuterini sozlang: