2. Gipoteza va uning turlari



Yüklə 19,17 Kb.
səhifə2/4
tarix20.11.2023
ölçüsü19,17 Kb.
#162932
1   2   3   4
2. Gipoteza va uning turlari-fayllar.org

Iqtisodiy muammolar (mehnat bozoridagi muammolar va boshqalar) P.):
Korruptsiya ;
Iqtisodiyotning xom ashyo tabiati (resurs laʼnati);
Hududlar:
Rossiyada subsidiyalar boʻyicha hududlarning bir qismi;
Shaharlar:
Ijtimoiy sohadagi muammolar;
Uy-joy kommunal xoʻjaligi sohasida;
Transport infratuzilmasini qurishda (tirbandliklar);
Tashkilotlar (firmalar):
Kadrlar bilan bogʻliq muammolar;
Mahsulotlarga talabning pasayishi;
Koʻchalar:
Oʻtkazish qobiliyatining etarli emasligi;
Baxtsiz hodisalarning yuqori darajasi;
Yoʻl qoplamasining yomon holati;
Shaxslar:
Bandlik;
Uy-joy ;
Salomatlik ;
Oila .
Imkon qadar prognoz qiling
Zilzilalar yoki meteorit tushishi kabi yomon bashorat qilingan;
Bashorat qilish mumkin, masalan, global isish .
Murakkabligi boʻyicha
Yadroviy qurollarni tarqatmaslik kabi boshqa koʻplab muammolarni hal qilishni talab qiladigan muammolar;
Tez hal qilinadigan muammolar, masalan, koʻchani kesib oʻtish, oziq-ovqat mahsulotlarini xarid qilish.

Psixologik muammolar
Tahrirlash
Fenomenologik;
Nazariy;
Falsafiy;
Uslubiy;
Tarixiy va psixologik.
Muammo — maqsadga erishish yoʻlidagi toʻsiqdir.
Muammoni hal qilish uchun uni tahlil qilish va loyihadagi mavjud sharoitlarni ham, xavflarni ham hisobga olish kerak.
Muammoli vaziyat — bu faoliyat ilgari qabul qilingan usullar bilan amalga oshirilmagan va oʻzgartirilgan sharoitda faoliyat natijasiga erishish oldindan aytib boʻlmaydigan (qiyin yoki istisno qilingan) vaziyat.
Muammoni tahlil qilish shunday shakllantirilishi kerakki, muammoga duch kelgan odam tezda qaror qabul qila oladi. Yaʼni, asosiy sabab koʻrinadigan boʻlishi kerak, izchil va ishonchli boʻlishi kerak. Shunda menejer real resurslar va sharoitlarga koʻra loyihadagi oʻzgarishlarni yakuniy natijaga erishish bilan muvofiqlashtirishi mumkin.
GIPOTEZA
Gipoteza (qadimgi yunoncha: ὑπόθεσις – hypothesis — asos, taxmin) — hodisalarning qonuniy (sababli) bogʻlanishi toʻgʻrisidagi taxminan mulohaza, faraz. Gipoteza ilmiy bilishni rivojlantirish uchun asos boʻladi. Gipotezaning mantiqiy jihatdan tahlil qilish (taqqoslash, analiz va sintez, mavhumlashtirish va umumiylashtirish) asosida bevosita bilimga oʻtish, sababiy bogʻlanish asosida qonuniyatlarni ochish kabi bosqichlari bor. Umumiy gipoteza bir guruh hodisalar, jarayonlar xususiyati va sababi toʻgʻrisidagi, xususiy gipoteza alohida, yakka hodisalar, jarayonlar sababi toʻgʻrisidagi taxmindir. Har qanday gipoteza tekshirishni talab qiladi. Natijada uning ehtimolligi ortadi yoki kamayadi, haqiqatligi isbotlanadi yoki rad etiladi. Yangi faktlarni eski nazariyalar bilan izohlash mumkin boʻlmaganda, cheklangan miqdordagi faktlar va kuzatishlarni izohlashda gipotezaga ehtiyoj tugʻiladi. U keyingi bilimlarga, tekshirishlarga yoʻl ochadi, yangi nazariyalar esa yana boshqa gipotezani tugʻdiradi. Gipoteza bilish jarayonining ajralmas qismi sifatida muhim ahamiyatga egadir.Gipoteza yaratish uchun uning aniqligi, shu bilan o’rganilayotgan o’zgaruvchilarni o’lchash uchun ishlatilishi kerak bo’lgan signallarning aniqlanishi muhimdir.Shuning uchun, gipoteza o’zgaruvchilar o’rtasidagi aloqalardan o’rganilgan faktlarni tushuntirishga hissa qo’shishi kerak.

O’zgaruvchilar
Ular miqdoriy yoki sifat jihatidan har xil qadriyatlarni qabul qilishga muvaffaq bo’ladigan yoki tergovda o’lchanadigan, o’rganiladigan va o’rganiladigan barcha narsalar sifatida belgilanishi mumkin. Shuning uchun ular o’lchanadi.Ular o’zgaruvchan xususiyatlarga ega, aniqrog’I, bu o’zgaruvchanlik tadqiqotchining o’lchovi yoki tahlil qilishidir.
Gipotezani yozishda, uni noaniqliksiz, ijobiy deb hisoblash kerak va u o’zgaruvchan va yondashuvlari bilan o’rganilayotgan muammoning elementlarini o’z ichiga olishi kerak.Ilmiy gipotezalarni bayon qilish uchun asosiy qoidalarga rioya qilish kerak, ular aniqlanadigan narsalarning mohiyatini berishi, tasdiqlashi va aniq tildan foydalanishi kerak.
Garchi ko’pchilik boshqacha fikrda bo’lsa ham, gipotezani tuzishda eng katta xato bu tergovning birinchi bosqichi, deb o’ylashdir, chunki bu hech qanday sababsiz.

Yüklə 19,17 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin