2-lekciya. Tema: Turmıs háreketi qáwipsizliginiń huquqıy tiykarları Jobası

Energetika qadaǵalawı - elektr qurılmalarınıń texnik qáteligi, olarǵa xızmet kórsetiwde qáwipsizlikti támiyinlewshi is-ilajları ótkeriliwin qadaǵalap turadı.
Órt qáwipsizligin qadaǵalaw - onıń wazıypasına, jańadan qurılıp hám remontlanıp atırǵan kárxana, shólkemler hám xalıq jasaytuǵın orınlar ushın injenerlik texnikalıq órtke qarsı is-ilajların islep shıǵıw, olardıń ámelge asırılıwın qadaǵalaw, islep turǵan kárxanalarda órtke qarsı profilaktikalıq rejim shólkemlestiriw, órttiń aldın alıw hám óshiriwge keń jámiyetshilikti tartıw jumısların alıp baradı.
Avtomobil` inspekciyası - óziniń walayat, rayon inspektorları arqalı avtomobil`lerdiń, júk tasıwshı traktorlardıń texnikalıq jaǵdayın, transport basqarıwshılarınıń jol háreketi qaǵıydalarına ámel qılıwların qadaǵalap turadı, sonday-aq, jol-transport hádiseleriniń aldın alıwǵa tiyisli profilaktikalıq jumıslardı alıp baradı.
Jámiyetlik qadaǵalawı - bul isti xojalıq yamasa kárxananıń kásiplik birlespesi qomiteti qasındaǵı komissiyalar ámelge asıradı.
Kárxana qadaǵalawı - miynetti qorǵawǵa tiyisli islerdi shólkemlestiriw hám oǵan ulıwma basshılıq qılıw, kárxanalarda orınbasarlarınan birine, jámiyetlik xojalıqlarında basshılar wazıypasına júkletiledi. Xojalıqta miynetti qorǵawǵa tiyisli barlıq shólkemlestiriw jumısların miynetti qorǵaw boyınsha injener yamasa bas injener ótkeredi. Ózbekstan Respublikasınıń «Miynetti qorǵaw haqqında»ǵı nızamınıń 12-stat`yasına muwapıq:
12-stat`ya. Kárxananıń miynetti qorǵaw xızmetleri. Óndirislik iskerligin ámelge asırıwshı, xızmetshiler sanı 50 adam hám onnan artıq bolǵan hár bir kárxanada miynetti qorǵaw talaplarına ámel qılınıwın támiyinlew, olardıń orınlanıwı ústinen qadaǵalawdı ámelge asırıw maqsetinde miyntetti qorǵaw xızmeti shólkemlestiriledi yamasa miynetti qorǵaw boyınsha tiyisli tayarlıqqa iye bolǵan qánige lawazımı kiritiledi. Eliwden hám onnan artıq transport quralı bar bolǵan qárxanada jol háreketi qáwipsizligi xızmetide shólkemlestiriledi yamasa jol háreketi qáwipsizligi boyınsha qánigesi lawazımı kiritiledi.
Xızmetshiler sanı 50 den kem bolǵan kárxanada miynetti qorǵaw xızmetin shólkemlestiriw yamasa miynetti qorǵaw boyınsha qánigesi lawazımın kiritiw haqqındaǵı qarar is beriwshi tárepinen sol kárxana iskerliginiń ózine tán kórsetkishin esapqa alǵan halda qabıl qılınadı.
Miynetti qorǵaw xızmeti hám jol háreketi qáwipsizligi xızmeti kárxana quramınıń óz aldına bólimsheleri bolıp, olar tuwrıdan-tuwrı kárxana baslıǵına boysınadı.
Miynetti qorǵaw xızmeti qánigeleri miynetti qorǵaw qaǵıydaları hám normalarına barlıq isshiler tárepinen ámel qılınıwın qadaǵalaw, quramındaǵı bólimshelerdiń basshılarına anıqlanǵan qaǵıyda buzarlıqlardı saplastırıw boyınsha orınlanıwı májbúriy bolǵan kórsetpeler beriw, sonday-aq, miynetti qorǵaw máseleleri boyınsha texnika jaǵınan tártipke salıw tarawındaǵı normativ hújjetler hám normativ-huqıqıy hújjetler talapların buzıp atırǵan shaxslardı juwapkershilikke tartıw haqqındaǵı kárxana baslıǵına usınıslar kiritiw huqıqına iye.
Miynetti qorǵaw xızmetiniń wazıypaları miynetti qorǵaw tarawındaǵı xızmetler bazarınıń professional qatnasshıları tárepinen shártnama tiykarında ámelge asırılıwı múmkin.