2-mavzu: Infratuzilmaning mohiyati, tarkibi va turkumlashtirilishi

g

• 
  g
  

2. Ishlab chiqarish infratuzilmasining iqtisodiy mohiyati
Ishlab chiqarish infratuzilmasi ishlab chiqarish vositalari bilan bir qatorda ularning uzoq muddatli ishlashini ta'minlaydigan tarmoqlarni ham o'z ichiga oladi. Ishlab chiqarish infratuzilmasiga bevosita qishloq xoʻjaligiga xizmat koʻrsatuvchi tarmoqlar: ishlab chiqarish avtomashinalari, taʼmirlash ustaxonalari, omborlar, aloqa tizimlari va telegraf, aloqa, elektr uzatish laboratoriyalari, elektr uzatish liniyalari, xizmat koʻrsatish stansiyalari kiradi. Bunday xizmatlarga o'simliklarni himoya qilish, qishloq xo'jaligi texnikasi, veterinariya, texnik ta'mirlash, yuridik va boshqa xizmatlar kiradi (3-rasm).
Ishlab chiqarish infratuzilmasining shakllanishiga ko'plab omillar ta'sir ko'rsatadi. Bularga tuproq-iqlim sharoiti, relyefi, suv ta’minoti, yer konfiguratsiyasi, yo‘l sharoiti, korxonalarning joylashuvi, ishlab chiqarish quvvatlarining joylashuvi, qo‘llaniladigan texnologiyalar, ixtisoslashuv darajasi va konsentratsiyasi kiradi.
Hozirgi kunda qishloq xo‘jaligi korxonalarida aloqaning o‘rni va ahamiyati sobiq ittifoq davridagiga qaraganda ancha muhim. Chunki ko‘pchilik xonadonlar o‘z mahsulotlarini davlat buyurtmasidan tashqari biror tashkilot, firma yoki bozorga sotishi mumkin. Binobarin, ular uchun bozor kon’yunkturasini o‘rganish yoki narx-navo tizimidagi o‘zgarishlardan xabardor bo‘lish, xo‘jalik mahsulotlarini sotish bilan bog‘liq jarayonlarni hal qilishda kommunikatsiya tizimining eng zamonaviy uskunalaridan foydalanish mumkin.¬¬
Aloqa tizimining yana bir muhim jihati shundaki, u xo‘jalik ichki tizimida sodir bo‘layotgan barcha jarayonlardan xabardor bo‘lish va ularning muammolarini hal etish imkonini beradi. Xo‘jalik doirasida faoliyat yuritayotgan barcha texnika va mexanizmlarga kerak bo‘lsa, texnik yoki boshqa xizmatlar ko‘rsatishda aloqa tizimining o‘rni va vazifasi qanchalik muhimligini ko‘rish mumkin.¬

g

• 
  g