2021 O’smirlarda axborot-psixologik xavfsizlikni ta’minlashning ijtimoiy-psixologik imkoniyatlari

Keywords
: Adolescence, information, information and psychological security, 
national information policy, social impact. 
KIRISH 
Demokratik islohotlarni chuqurlashtirish insonlarning mavjud qoidalar asosida 
yashashi faoliyat ko’rsatishini ta’minlash juda muhim ahamiyatga ega bo’lib, bu 
borada turli tomondan kelayotgan axborot ta’sirlari uzluksiz o’zining ta’sirini 
ko’rsatib turibdi. Insoniyat yangi axborot jamiyatiga qadam qo’yar ekan axborot 
makonining mavjud tarzini axloqiylashtirish xulq-atvoriga aylantirish borasida yangi 
imkoniyatlarni qidirishga intilmoqda. Ochiq axborot tahdidlaridan o’quvchi 

---

Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences 
 
VOLUME 1 | ISSUE 5 
ISSN 2181-1784 
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423 
434 
w
www.oriens.uz
June 
2021
 
 
o’smirlarni ham himoya qilish dolzarb hisoblanib yangi imkoniyatlarni izlab topishga 
tadqiq qilishga undaydi. 
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-2021 yillarda mamlakatni 
rivojlantirishnining besh ustuvor yo‘nalishi Harakatlar strategiyasida “Jismoniy 
sog‘lom, ruhan va aqlan rivojlangan, mustaqil fikrlaydigan,Vatanga sodiq, qa’tiy 
hayotiy nuqatai nazarga ega yoshlarni tarbiyalash.” [1; 70 b] asosiy maqsad qilib 
olingan.
MUHOKAMA VA NATIJALAR
Yoshlarga oid davlat siyosatini takomillashtirishda axborot psixologik 
xavfsizligini ta’minlash yot g‘oyalarga qarshi kurashish uchun asos bo’lib xizmat 
qilmoqda.
Bola huquqlari to’g’risidagi konvensiyada “...ishtirokchi-davlatlar ushbu 
moddaning amalga oshirilishini ta’minlash uchun qonuniy, ma’muriy va ijtimoiy, 
shuningdek, ta’lim sohasidagi chora-tadbirlarni ko‘radilar. Ana shu maqsadlarda, 
boshqa xalqaro hujjatlarning tegishli qoidalariga amal qilgan holda, ishtirokchi-
davlatlar, jumladan: ishga qabul qilish uchun eng kichik yosh yoki eng kichik 
yoshlarni belgilab qo‘yadilar; kundalik vaqtdagi ishning muddati va mehnat 
sharoitiga doir zarur talablarni aniqlaydilar.” [2] 
Yoshlarga oid davlat siyosatining qabul qilinganligi va bu huquqiy asos orqali 
yoshlari psixologik qo’llab quvvatlash yosh avlodga yetarli ish shart-sharoitlarini 
ta’minlash kabi ijtimoiy-iqtisodiy masalalar ham ularning kelgusida munosib hayot 
kechirishlari uchun muhim ahamiyatga ega hisoblanadi.
Axborot iste’moli madaniyatini shakllantirish shu orqali o’smir shaxsiga ta’sir 
etishning zamonaviy pedagogik-psixologik yutuqlardan foydalanish maqsadga 
muvofiq keladi. Axborotga quyidagicha ta’rif berish mumkin “Axborot-manbaalari 
va taqdim etilish shaklidan qa’tiy nazar, shaxslar, predmetlar, faktlar, 
voqealar,hodisalar, va jarayonlar to’g’risidagi ma’lumotlar majmui”[3;6 b] 
O’sib kelayotgan yosh avlodni barkamol shaxs etib tarbiyalash ustuvor vazifa 
sanalar ekan bu borada turli xil yot tahdidlarning oldini olish shaxs ongiga ta’sir 
etish mumkin bo’lgan axborotlarning potensial xavfidan ogoh bo’lish hamda axborot 
iste’mol madaniyati, axborot psixologik xavfsizligi immunitetini shakllantirish 
muhim ahamiyatga ega bo’lib bormoqda. 2021-yilning Yanvar holatiga ko’ra butun 
dunyoda global internet foydalanuvchiai soni 4. 66 mlrdni yoki yer yuzi aholisining 
59.5 % ni tashkil qilmoqda. Shuningdek 5.22 milliard kishi mobil internetdan 
foydalanadi bu dunyo aholisining 66.6% tashkil qiladi. Shu bilan bir qatorda ijtimoiy 
tarmoq 
foydalanuvchilarining 
soni 
o’sishida 
ham 
juda 
katta 
o’sish 

---