3-rasm. Moddiy, axborot va moliyaviy oqimlar bo’yicha kengaytirilgan logistik zanjir. 2-rasmda quyidagi belgi va qisqartirilgan so’z birikmalaridan foydalanildi:
moddiy oqim;
axborot oqimi;
moliyaviy oqim;
LTB1, LTB5 – logistik zanjir bo’g’inlari;
a1, a7 – axborot oqimlari;
m1, m5 – moliyaviy oqimlar;
TM – tayyor mahsulot turlari.
1-jadval Axborot va moliyaviy oqimlar bo’yicha bajariladigan logistik operasiyalar
Axborot oqimlari
Moliyaviy oqimlar
Belgisi
Logistik operasiyalar
Belgisi
Logistik operasiyalar
a1
a2
a3
a4
a5
a6 a7
Tayyor mahsulotga buyurtma berish
Buyurtmaga ishlov berish va uni ishlab chiqaruvchiga jo’natish
Sotiladigan tovar uchun schet rasmiylashtirish
Schyotni to’lash uchun xaridorga jo’natish
Yuk xujjatlarini rasmiylashtirish va tashuvchiga berish
Xaridor tomonidan yuk xujjatlarini qabul qilish va rasmiylashtirish
Tashish uchun to’lov schyotini ishlab chiqaruvchi yoki xaridorga topshirish
m1
m2
m3
m4
m5
Xaridor tomonidan tovar qiymatini to’lash
Tovar uchun xaridordan to’lovni olish
Ishlab chiqaruvchi yoki xaridor tomonidan transport, bank va birja xizmatlari uchun to’lovni amalaga oshirish
Tashuvchining tashish uchun xizmat xaqini olishi
Birjaning hizmat haqini olishi
Logistik funksiyalar va ular mos keluvchi zanjirlar 2-jadvalda keltirilgan.
Yuqorida ko’rilgan LZ amalda ishlab chiqarish firmasining faqatgina taqsimot xizmati faoliyatigagina xos tipik misoldir. Itisodiyotning real sektorida oddiy holatda ham yetarli darajada murakkab logistik tizimlar va zanjirlarni loyihalash, ishlab chiqish va joriy qilishga to’g’ri keladi. Katta va murakkab tizimlardagi oqim jarayonlarini rasional tashkil qilish va ularni optimal boshqarishning ahamiyati tobora oshib bormoda.
