3-amaliy mashg‘ulot mavzu: O‘quv jarayonida axborot texnologiyalarnining asosiy yo‘nalishlari va uni tadbiq etish

3-AMALIY MASHG‘ULOT
Mavzu: O‘quv jarayonida axborot texnologiyalarnining asosiy yo‘nalishlari va uni tadbiq etish
Ta’limdagi axborot texnologiyalari hozirgi vaqtda jamiyatning axborot tsivilizatsiyasiga o‘tishining zaruriy shartidir. Zamonaviy texnologiyalar va telekommunikatsiyalar o‘quv jarayonini tashkillashtirish tabiatini o‘zgartirishga imkon beradi, talabani axborot va ta’lim muhitiga to‘liq singdiradi, ta’lim sifatini yaxshilaydi, ma’lumot va bilimlarni idrok qilish jarayonlarini rag‘batlantiradi. Yangi axborot texnologiyalari faoliyatning turli sohalarida, shu jumladan ta’limda tashkil etish va boshqarish uchun kompyuter va telekommunikatsiya ta’minoti muhitini yaratadi.
Axborot texnologiyalarining qo‘llanilishi o‘quv jarayonini jadallashtirish o‘quvchilar faoliyatining quyidagi turlarini tashkil etish imkonini beradi:
1) axborot-o‘quv faoliyati;
2) o‘quv-o‘yin faoliyati;
3) eksperiment-tekshirish faoliyati;
4) mustaqil faoliyat.
Bu faoliyat turlari o‘qituvchi va o‘quvchilar tomonidan axborot texnologiyalaridan bilish va mustaqil bilish quroli sifatida faol foydalanishga bilimlarni mustaqil taqdim qilish va olishga, atrof-borliqni o‘rganish jarayonida “mikrokashfiyotlar” qilishga yo‘naltiradi. O‘qish jarayonida axborot texnologiyalaridan foydalanish an’anaviy ta’lim shakllari va metodlarini ta’minlashdan ko‘ra ko‘proq o‘quvchilarning shaxsiyatli-orientirlangan rivojlanishiga yordam beruvchi variativ metodikalarni yaratish uchun zarurdir.
O‘qituvchi tomonidan sanab o‘tilgan faoliyat turlarini axborot texnologiyalaridan foydalanib tashkil etilishi uning axborot texnologiyalaridan amaliy foydalanish va o‘quv jarayonida ularni metodik qo‘llash sohasida maxsus kasbiy tayyorgarlikka ega bo‘lishi talab qilinadi.
O‘quv jarayonida axborot texnologiyalaridan foydalanishning metodik maqsadga muvofiqligi axborot texnologiyalarining imkoniyatlarini hisobga olib, undan foydalanishning asosiy yo‘nalishlariga to‘xtalamiz.
1) turli shakllardagi axborotni global va lokal tarmoqlarda qidirish, uni qayd etish, yig‘ish, to‘plash, saqlash, ishlov berish va uzatish;
2) eksperiment natijalarini ishlab chiqish;
3) real ob’ektlarni (o‘quv robotlarini) boshqarishni amalga oshirish;
4) virtual modellar bilan Kompyuterli eksperimentlar tashkil qilish va o‘tkazish;
5) o‘quv faoliyatini avtomatlashtirilgan nazoratini tashkil etish;
6) turli vazifali pedagogik dasturiy vositalarni (PDV) ishlab chiqish;
7) didaktik va metodik materiallarni yaratish;
8) o‘quv vazifali WEB-saytlarni yaratish;
9) o‘quvchilarning intellektual xordig‘ini tashkil etish.
Boshlang‘ich maktabning o‘quv jarayonida axborot texnologiyalaridan foydalanishning bu sanab o‘tilgan hamma yo‘nalishlaridan u yoki bu darajada foydalaniladi. Axborot texnologiyalaridan metodik materiallarni (dars ishlanmalari, metodik tavsiyalar va h.k.larni) va didaktik materiallarni (illyustrativ, qiziqarli material, kartochka-topshiriqlarni ishlab chiqish, intellektual o‘yinlar va viktorinalarni tashkil etish, turli vazifali pedagogik dasturiy vositani yaratish eng ko‘p foydalaniladi. Axborot texnologiyalaridan foydalanib yaratiladigan didaktik material turlariga va pedagogik dasturiy vositalar tiplariga batafsilroq to‘xtalamiz.
Boshlang‘ich maktabda eng ko‘p foydalaniladigan didaktik material uni ishlab chiqish uchun Microsoft kompaniyasining zaruriy axborot texnologiyalari
2-jadvalda taqdim qilingan.

2-jadval