O’qituvchining kasbiy bilimlari darajasi. O’qituvchining pedagogik qobiliyati tizimida kasbiy bilimlar asosida shakllanadigan qoida va tamoyillarning anglanishi muhim ahamiyati ega. Ana shu asosdan kelib chiqqan holda, o’qituvchining kasbiy bilimlari darajasini quyidagi tarzda turkumlash mumkin: 1) metodologik – umumfalsafiy doirada rivojlanish qonuniyatlariga doir bilimlar, tarbiya maqsadining shartlanganligi va boshqalar; 2) nazariy – pedagogika va psixologiyaning qonunlari, tamoyillari va qoidalari hamda faoliyatning asosiy shakllari; 3) metodik – o’quv-tarbiyaviy jarayonni tashkil etish darajasi; 4) texnologik – aniq sharoitlarda ta’lim-tarbiyaga doir amaliy vazifalarni hal etish darajasi; 5) kasbiy fikrlash – pedagogik maqsadlarga erishishda egallanadigan bilimlarni tanlash, tahlil etish va umumlashtirish va ularni texnologik shaklda taqdim etish qobiliyati; tanqidiy fikrlash – biror bir harakatga doir qaror qabul qilishda ratsional, refleksiv fikrlash; aqlning tanqidiyligi – bu insonning o’zining va boshqa fikrlarni obyektiv baholay olish, ilgari surilayotgan fikr va g’oyalarni har tomonlama va chuqur tahlil etish ko’nikmasi; ijtimoiy etuklik – jamiyat tomonidan qabul qilingan qadriyat, me’yor, ustanovka, xulq-atvor namunalarini egallaganlikning yuqori darajasi; faoliyat strategiyasi – istiqboldagi rivojlanish va talab etiladigan natijaga erishishni strategik rejalashtirish mahorati; kasbiy salohiyati – belgilangan darajada o’zining majburiyatlarini bajara olish qobiliyatini aniqlab beruvchi tabiiy va o’zlashtirilgan sifatlar yig’indisi.
S.A.Madyarova pedagogning kasbiy salohiyatining tuzilishini quyidagi tarzda turkumlashni taklif etgan (1-jadval).
1-jadval
Pedagog kasbiy salohiyatining tuzilishi