3-Mavzu Ishlab chiqarishning zararli va zaharli omillarini inso
Havoda zaxarli moddalar miqdorini aniqlash, ularning yo‘1 q o‘yilgan chegaraviy miqdori Havo muhitining zaxarli moddalar bilan yo'l qo'yilgan normalardan ortiq ifloslanishining oldini olish uchun ishlab chiqarish xonalari havosidan olingan namunalarni laboratoriyalarda tahlil qilish yo'li bilan doim nazorat qilib boriladi. Havoda zaxarli moddalar borligini laboratoriyalarda aniqlash metodlari (titrash, kalorimetrik, nefelometrik va boshqa metodlar) aniq natijalar beradi
So'ngi yillarda qurilish industriyasining ilg'or korxonada havo muhitini tekshirishning progressiv ekspress metod qo'llanilmoqda. Havodan namunalar olish uchun universal gazoanalizatordan foydalaniladi. Bu jihoz indicator shimdirilgan silikagel bilan to'ldirilgan shisha naychalardan iborat metod zaxarli moddalar - ksilol. vodorod sulfid, toluol va boshqalarni tez aniqlash uchun qo'llaniladi. Havoda yo'liqishi nomaqbul hisoblangan va shoshilinch choralar ko'rishni talab qiladigan (avariya ventilyatsiyasini ishga tushirish, neytarlash) ba’zi zaxarli moddalami (simob sianli birikmalar va hokazo) aniqlashda indikatsion analiz metodi qo'llaniladi. Chunonchi, sirka kislotali qo'rg'oshin shimdirilgan qog'oz yordamida xavoda xatto juda kam miqdorda vodorod sulfide borligini aniqlash mumkin. Agar xavoda bu zaxar bo'lsa, qog'oz qorayadi.
Zararli moddalaming yo'l qo'yilgan chegaraviy miqdori sanitariya normalari (SN 245-71) da qat’iy belgilangan. Butun ish staji davomida har kuni 8 soat atrofida ishlaganda. ishchida kasallik paydo qilmaydigan yoki sog'lig'iga zarar yetkazmaydigan zararli moddalaming ish zonasidagi miqdori havodagi yo'l qo'yilgan chegaraviy miqdor hisoblanadi.
Xavfsiz va sog'lorn mehnat sharoitlari yaratish maqsadida texnologik jarayonlami, jixozlam i, ventilyatsiyani loyihalashda zaxarli moddalaming yo'l qo'yilgan chegaraviy miqdori hisobga olinishi zarur (SN 245-71) ning ro'yxatida 700 dan ortiq zararli moddalar nomi keltirilgan). Havoda zaxarli moddalaming yo'l qo'yilgan chegaraviy miqdorda bo'lishini xavo muhitining «optimumi» («Qulayi») deb hisoblab bo'lmaydi.