3-Mavzu: Xulq-atvor iqtisodiyoti

tadbirkor ijtimoiy portreti

1) kapitalga egalik qilish yoki tasarruf etish;
2) korxona;
3) tashabbus
4) javobgarlik;
5) tavakkal qilish qobiliyati va tayyorligi;
6) yangilikka e'tibor qaratish;
7) tadbirkorlik ruhi;
8) tadbirkorlik erkinligi;
9) foyda olishga qaytarilmas izlanish.

Inson madaniyati va dunyoqarashi

• Dunyoqarash - bu kognitiv madaniyat deb ataladigan madaniyat turi haqida gapirish usuli. Bu dunyo qanday ishlashini har bir inson ongida aqliy tashkilotdir.
• Dunyoqarash - olamni eng umumiy tarzda tasavvur qilish, idrok etish va bilishdir. Dunyoqarashning bir kishiga yoki alohida shaxsga xos shakli individual dunyoqarash deyiladi.
• Ijtimoiy dunyoqarash individual dunyoqarashlar yig’indisidan dunyoga keladi, deyish mumkin. Bunda ijtimoiy dunyoqarashning umumiy va xususiy shakllarini hisobga olish lozim.

Inson faoliyati iqtisodiyoti madaniyatining muhim jihatlaridan biri ijtimoiy toifalar mavjudligi va u o‘zining qaysi ijtimoiy toifalarga mansubligiga ko‘ra iqtisodiy munosabatlarga kirishishidir. Biroq, madaniyatning boshqa jihatlari ham bor. Iqtisodiyotdagi nazariy va empirik tahlillarga bunday jihatlarni kiritishning nisbatan yangi yondashuvi madaniyatni uning ortida turgan dunyoqarash asosida o‘rganishdir.
“Dunyoqarash” so‘zi sohalar va olimlarga qarab juda ko‘p turli xil ma’nolarda ishlatilgan, ammo antropologiyadagi ma’no ayniqsa iqtisoddagi qarashlar uchun mos keladi.
Dunyoqarash subyektiv voqe’likni baholovchi qarorlar to‘plamidir. Atrof-olamni anglashga harakat qilish natijasi o‘laroq kelib chiqadi. Dunyoqarash diniy, falsafiy, ilmiy bo‘lishi mumkin.
Falsafiy dunyoqarash, mohiyat-mazmuniga ko’ra, ma’naviy faoliyat bo’lgani bois, u borliqqa bo’lgan ongli, insoniy munosabatning muayyan yo’nalishlarini vujudga keltirgan. Masalan, kishilarning jamiyatdagi axloqiy munosabatlari – axloqiy dunyoqarashlarida, huquqiy munosabatlari – huquqiy, siyosiy munosabatlari – siyosiy, diniy munosabatlari – diniy, ekologik munosabatlari – ekologik dunyoqarash shakllarida o’z ifodasini topgan. Buni tizim tarzida izohlaydigan bo’lsak, quyidagicha ko’rinish kasb etadi:
1. Axloqiy.
2. Diniy.
3. Huquqiy.
4. Siyosiy.
5.Ekologik. 6.Estetik.
Madaniyat sirti: iqtisodiy xatti-harakatlar, madaniy
xatti-harakatlar
Aniq dunyoqarash: e'tiqod tizimlari
Yashirin dunyoqarash: kategoriyalar, munosabatlar, mantiqlar
Madaniyat va uning dunyoqarashi o‘rtasidagi munosabatlar