30 Mayıs 2007 Çarşamba Resmî Gazete Sayı: 26537 YÖnetmelik sağlık Bakanlığından: bulaşici hastaliklar sürveyans ve kontrol esaslari yönetmeliĞİ
Yüklə 405,77 Kb.
|
|
Vaka sınıflaması Yeni varyant CJD (nvCJD) Şüpheli vaka: İlerleyici nöropsikiyatrik bozukluğu olan hastada aşağıdaki altı klinik bulgudan en az beşinin varlığıgerekir.
Olası vaka: Şüpheli vaka tanımına ek olarak, aşağıdaki bütün kriterlerin varlığı gerekir.
Kesin vaka: Kesin tanı için nöropatolojik inceleme zorunludur. Yaşayan hastalara serebral biyopsi, tedavi edilebilir alternatif bir hastalık tanısı amacı dışında yapılmamalıdır. Kuşkulu vakalarda otopsi (veya otopsi olanağı yoksa beynin postmortem biyopsisi) mutlaka yapılmalıdır. DİFTERİ Klinik tanımlama Bir kişide; - Larenjit veya farenjit veya tonsillit ve - Tonsil, farinks ve/veya burunda yapışkan membranların (psödomembran) görülmesi ile karakterize hastalıktır. Tanı için laboratuvar kriterleri Boğaz sürüntüsü, burun sürüntüsü, psödomembran gibi klinik örneklerin kültürlerinden toksijenik C.diphtheriae’nin izolasyonu. Vaka sınıflaması Olası vaka: Klinik tanımlamaya uyan vaka. Kesin vaka: - Laboratuvar tarafından doğrulanmış olası vaka veya - Bir kesin vaka ile epidemiyolojik bağlantısı olan olası vaka. [NOT: Kültüründen toksijenik C.diphtheriae izole edilen, ancak klinik tanımlamaya uymayan kişiler (asemptomatik taşıyıcılar) olası veya kesin difteri vakası olarak bildirilmezler.] EKİNOKOKKOZ Klinik tanımlama Başta karaciğer olmak üzere kistin yerleştiği organla ilişkili semptomlarla karakterize hastalıktır. [NOT: Hastalık sıklıkla asemptomatik seyreder ve olgular rutin radyolojik incelemeler sırasında tesadüfen saptanabilir.] Tanı için laboratuvar kriterleri Destekleyici: Görüntüleme yöntemlerinden en az biri ile (radyografi, anjiyografi, ultrasonografi, sintigrafi) hidatik kist yapısına uygun bulgu saptanmış olguda; - Serolojik yöntemlerden biri ile (IHA, ELISA, IFA) echinococcus granulosus spesifik antijenlerine karşı antikorların pozitifliği veya - Immunoblotting yöntem ile pozitif bulgu Doğrulayıcı: - Cerrahi olarak kistin çıkarılmasını takiben makroskopik ve/veya mikroskopik olarak tanımlanması veya - Ultrasonografi rehberliğinde alınmış kist sıvısında, nekropsi örneklerinde ya da pulmoner kist rüptüründen sonraki balgam örneklerinde parazitin mikroskopik olarak saptanması.
Kanlı ve/veya mukuslu diyare, abdominal kramplar, bazen hafif ateş, halsizlik bulguları ile seyreden hastalık. Tanı için geçerli laboratuvar teknikleri - Klinik tanımlamaya uygun olguların taze/sıcak dışkısının trikrom boyama ile mikroskopik incelemesinde eritrosit fagosite etmiş trofozoitlerin gözlenmesi - Dışkı örneklerinden; spesifik epitoplara karşı monoklonal antikorların kullanıldığı ELISA yöntemi ile E.histolytica ve E.dispar ayrımı yapılarak E.histolytica için elde edilen pozitif sonuç.
- Ilımlı ve kansız, sulu dışkılama veya - Bol kanlı ancak fekal lökosit içermeyen dışkılama ile karakterli ishal tablosu. [NOT: Enfeksiyon asemptomatik seyirli olabileceği gibi bazı bireylerde de hastalığı takiben HUS veya daha nadiren TTP gibi komplikasyonlar gelişebilir.] Tanı için geçerli laboratuvar teknikleri Destekleyici: - Dışkı örneğinin spesifik kültürlerinden; E.coli 0157:H7 veya E.coli O157:NM kökenlerinin veya diğer EHEC serotiplerinden birinin izolasyonu Doğrulayıcı: - İzole edilmiş EHEC serotiplerinin ELISA, hücre kültürü, RPLA veya PCR yöntemlerinden biri ile Shiga-toksin ürettiğinin gösterilmesi. Vaka sınıflaması Olası tanı: Destekleyici laboratuvar teknikleri ile elde edilen pozitif bulgu (Shiga-toksin üretimi gösterilememiş) Kesin tanı: Doğrulayıcı laboratuvar teknikleri uygulanarak elde edilen pozitif bulgu (Shiga-toksin üretimi gösterilmiş) EPİDEMİK TİFÜS Klinik tanımlama Ani genel enfeksiyon bulguları, şiddetli baş ağrısı ve üçüncü günde 40-41°C’e ulaşan ateş ile birlikte; - 4-7. günlerde gövdenin üst kısmından başlayan ve giderek vücuda yayılan makülo-papüler döküntüler (yüz, avuç içi ve ayak tabanları hariç) ve - Bilinç bulanıklığı, dalgınlık, hezeyan, ajitasyon gibi nörolojik bulguların eşlik ettiği genel toksemi ile karakterize hastalıktır. Tanı için laboratuvar kriterleri Destekleyici: - Çift serum örneğinde Weil Felix aglütinasyon testi ile ≥4 kat titre artışının gösterilmesi veya - Tek serum örneğinde IFA ile ≥1/64 ya da CF yöntemi ile ≥1/16 titrede antikor pozitif bulunması veya - Deri lezyonlarından (biyopsi) veya doku örneklerinden (otopsi) hazırlanan preparatlarda DFA yöntemi ile mikroorganizmanın gösterilmesi. Doğrulayıcı: - Kan, BOS, gangliyon biyopsisi, otopsi materyali ve benzeri klinik örneklerden doku kültürü, embriyonlu yumurta veya hayvan inokülasyonu ile Rickettsia prowazekii’nin izolasyonu veya - Klinik örneklerde PCR ile R.prowazekii nükleik asitlerinin gösterilmesi veya - Çift serum örneğinde spesifik grup antijenlerine karşı IFA, CF, LA, mikro-aglütinasyon veya IHA ile ≥4 kat titre artışının gösterilmesi. [NOT: Laboratuvar tanısı yalnızca yetkilendirilmiş merkezlerde konur.]
Olası vaka: Destekleyici laboratuvar kriterlerinden en az biri ile birlikte klinik tanımlamaya uygun vaka. Kesin vaka: Doğrulayıcı laboratuvar kriterlerinden en az biri ile birlikte klinik tanımlamaya uygun vaka.
Daha çok çocuklarda; halsizlik, iştahsızlık, dışkıda artmış mukus sekresyonu, ve/veya barsak krampları, gaz, yağlı ve kötü kokulu dışkılama, ve/veya diyare (2 haftadan uzun sürebilir), dehidratasyon, ve/veya malabsorbsiyon ve kilo kaybı ile karakterize hastalıktır. Tanı için geçerli laboratuvar teknikleri - Dışkı örneklerinin direkt mikroskopik incelemesinde G.intestinalis kist ve/veya trofozoitlerinin görülmesi - Duedonal sıvı veya küçük parça biyopsilerinin mikroskopik incelemesinde G.intestinalis kist ve/veya trofozoitlerinin görülmesi - Dışkı örneklerinde G.intestinalis antijenlerinin spesifik immunodiagnostik testlerle (ELISA, DFA) saptanması. Vaka sınıflaması Kesin tanı: Geçerli laboratuvar tekniklerinden en az biri ile elde edilen pozitif sonuç. GONORE Klinik tanımlama
Tanı için laboratuvar kriterleri - Üretral akıntı yaymasında hücre içi Gram-negatif diplokokların görülmesi (erkekte), - Klinik örneklerin kültüründe Neisseria gonorrhoeae üretilmesi, - Klinik örneklerde Neisseria gonorrhoeae'ye ait antijen ya da nükleik asitlerin gösterilmesi. Vaka sınıflaması Olası vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu vaka. Kesin vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu ve laboratuvar kriterlerinden en az biri pozitif bulunan vaka. HANTAVİRUS ENFEKSİYONLARI Hantavirüs enfeksiyonları “Renal Sendromla Seyreden Kanamalı Ateş” veya “Kardiyo Pulmoner Sendrom”a yol açabilir. 1.Hantavirus Renal Sendromla seyreden Kanamalı Ateş (RSHA) Klinik Tanımlama Ani başlayan ateş, trombositopeni, ve akut böbrek yetmezliği semptomları (oligüri, üre ve kreatinin yüksekliği) olan, daha önceden bilinen bir hematolojik veya renal hastalığı olmayan bir kişide, aşağıdaki destekleyici bulgulardan en az ikisinin olması ile karakterize bir hastalıktır:
Tanı için laboratuvar kriterleri Aşağıdaki laboratuvar testlerinden biri ile kesin tanı konulur:
Vaka sınıflaması Şüpheli vaka: Klinik tanımlamaya uyan ve herhangi başka bir nedenle açıklanamayan vaka. Olası vaka: Klinik tanımlamaya uyan ve aşağıda belirtilen epidemiyolojik öyküsü olan vaka. Epidemiyolojik öykü:
Kesin vaka: Klinik tanımlamaya uyan ve laboratuar yöntemlerinden biri ile doğrulanmış vaka. 2. Hantavirus Kardiyo Pulmoner Sendrom (HKPS) Klinik Tanımlama Akut olarak başlayan ateş, üşüme-titreme, myalji, halsizlik şikâyetlerini takiben öksürük ve nefes darlığı gelişen hastada aşağıdaki destekleyici bulguların varlığı ile karakterize hastalıktır.
Tanı için laboratuvar kriterleri Aşağıdaki laboratuvar testlerinden biri ile kesin tanı konulur: - Hantavirüs antikorlarının kanda veya diğer vücut sıvılarında (ELİSA, IFA, İmmunoblot veya nötralizasyon testiyle) saptanması, - Serumda IgM pozitifliği ve/veya IgG’ de 4 kat artış saptanması, - Serumdan veya dokulardan RT-PCR ile hantavirus nükleik asidin saptanması.
Epidemiyolojik öykü: - Hastalığın başlamasından önceki iki ay içinde kemirici hayvanlarla direkt temas veya - Hastalığın başlamasından önceki iki ay içinde kemirici hayvanların çıkartılarıyla direkt veya indirekt temas veya - Hastalığın başlamasından önceki iki ay içinde kemirici hayvanların yaşadıkları yerleri ziyaret etme.
Klinik tanımlama yoktur. Tanı HIV taşıyıcılarının ortaya konmasında kullanılan laboratuvar kriterlerine dayanır. [HIV taşıyıcıları; (a) Asemptomatik taşıyıcı, (b) Semptomatik taşıyıcı -AIDS semptomları dışında semptomlar gösteren, (c) AIDS vakaları]. Tanı için laboratuvar kriterleri 18 ay ve büyük vakalar için; - Bir tarama testi ile (ELISA ve benzeri) tekrarlanan HIV pozitif seroloji bulgusunun doğrulama testlerinden (Westtern Blot, RIBA, IFA) biri ile doğrulanması veya - Aşağıda verilen HIV virolojik testlerinden herhangi birinin pozitif bulunması; (a) HIV nükleik asitinin saptanması, (b) HIV p24 antijenin saptanması (nötralizasyon yöntemi dahil), (c) HIV izolasyonu. 18 aydan küçük vakalar için; - Kordon kanı hariç, iki ayrı örnekte aşağıdaki testlerden birinin pozitif bulunması, (a) HIV nükleik asitinin saptanması , (b) HIV p24 antijenin saptanması (nötralizasyon yöntemi dahil), (c) HIV izolasyonu. [NOT: Doğrulama testlerine dayalı laboratuvar tanısı, Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş merkezlerde yapılır.] Vaka sınıflaması Olası vaka: Yoktur. Kesin vaka: Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir merkezde doğrulanmış vaka. HAEMOPHILUS INFLUENZA TİP b (Hib) MENENJİTİ Klinik tanımlama Akut başlangıçlı, yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı ve ense sertliği ile karakterize hastalıktır (Menenjit tablosu). [NOT: <2 yaş bebeklerde ≥38.5°C ateş, irritabilite ve fontanel bombeliği varlığında menenjitten şüphe edilmelidir.]
- BOS veya kan kültüründen (veya normalde steril diğer vücut sıvılarından) Hib izolasyonu, - Normalde steril vücut sıvılarında LA, CA, CIE yöntemlerinden biri ile spesifik bakteri antijenlerinin gösterilmesi, - Normalde steril vücut sıvılarında nükleik asit probları ile bakterinin genetik komponentlerinin saptanması. Vaka sınıflaması Olası vaka: Yoktur. Kesin vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu ve laboratuvar kriterlerinden biri ile pozitif bulunmuş vaka. [NOT: BOS veya normalde steril vücut sıvılarından Hib izole edilen bir vaka klinik sendromun menenjitle uyumlu olup olmadığına bakılmaksızın kesin vaka olarak bildirilir.] INFLUENZA Klinik kriterler İnfluenza Benzeri Hastalık (IBH) Aşağıdaki, ani başlangıçlı sistemik semptomların en az birisinin varlığı; - Ateş veya ateş hissi, - Kırgınlık, - Miyalji, - Baş ağrısı ve Aşağıdaki, ani başlangıçlı solunum semptomlarından en az birisinin olması - Öksürük, - Boğaz ağrısı, - Solunum sıkıntısı, gerekir.
En az aşağıdakilerden birisinin olması gerekir. - Klinik örneklerden influenza virüsünün izolasyonu, - Klinik örneklerde influenza virüsü nükleik asit varlığının RT-PCR ile gösterilmesi, -Influenza A pozitif örneklerde mümkünse alt tiplendirmenin yapılması, -Klinik örneklerde DFA testi ile influenza virüs antijeninin gösterilmesi, -İnfluenza spesifik antikor cevabının gösterilmesi. Epidemiolojik kriterler İnsandan insana bulaşın gösterilmesi (olası ya da konfirme vaka olduğu bildirilen bir kişi ile temas öyküsü). Vaka sınıflaması Olası vaka: Klinik ve epidemiyolojik kriterleri karşılayan vaka. Kesin vaka: Laboratuar kriterlerini sağlayan olası vaka.* *Salgın döneminde (vaka kümelenmesinin görülmesi) olası vakalar da kesin vaka olarak bildirilir. KABAKULAK Klinik tanımlama İki gün veya daha uzun süreli, tek ya da iki taraflı olarak parotis ve diğer salgı bezlerinin kendini sınırlayan, ağrılı şişliğiyle karakterize hastalıktır. [NOT: Beraberinde ateş, halsizlik, baş ağrısı ve komplikasyonlara ait bulgular görülebilir.]
- Klinik örneklerden virus izolasyonu, - Çift serum örneğinde kabakulak IgG titresinde ≥4 kat artış, - Tek serum örneğinde kabakulak IgM pozitifliği. Vaka sınıflaması Olası vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu vaka. Kesin vaka: - Tanı için laboratuvar kriterlerinden biri ile doğrulanmış olası vaka veya - Başka bir kesin veya olası vaka tanımına uyan bir vakayla epidemiyolojik olarak bağlantılı vaka.
Türkiye’de enfeksiyonun "Akdeniz tipi" gözlenmektedir. Daha çok on bir yaşından küçük çocuklarda olmak üzere başka nedenlerle açıklanamayan; - Uzun süreli düzensiz ateş, - Splenohepatomegali (splenomegali daha ön plandadır), - Pansitopeni ve kilo kaybı ile karakterize hastalıktır. Tanı için laboratuvar kriterleri - Klinik örneklerin (başta kemik iliği olmak üzere, dalak, karaciğer, lenf nodları biyopsisi, aspirasyon sıvısı, kan) boyalı preparatlarında parazitin amastigot şekillerinin gösterilmesi ve/ veya - Klinik örneklerin uygun besiyeri (NNN besiyeri gibi) ve uygun ısıda (24°C) kültürlerinden parazitin izole edilmesi ve/veya - Serum örneğinde IFA veya ELISA ile pozitif seroloji ve/veya - Klinik örneklerde PCR pozitifliği.
Anamnezinde ani başlayan, ateş, halsizlik, baş ağrısı, yaygın vücut ağrısı, eklem ağrısı, ishal gibi belirtilerin bulunduğu bir kişide; keneyle temas veya kene tutunma öyküsü, hayvanla temas öyküsü, kırsal kesimde yaşama veya son iki hafta içinde kırsal alana seyahat öyküsü varlığında; laboratuvarda başka bir nedenle açıklanamayan lökopeni, trombositopeni, karaciğer enzimlerinde yükselme saptanmış olması ve aşağıdaki destekleyici bulgulardan en az ikisinin bulunması ile karakterize bir hastalıktır. Destekleyici bulgular: - Hemorajik ya da purpurik döküntü, - Epistaksis, - Hematemez, - Hemoptizi, - Melena, - Diğer hemorajik semptomlar.
- Kan, vücut sıvıları veya doku örneklerinden virüs izolasyonu, spesifik antijenin belirlenmesi veya virüs RNA’sının gösterilmesi,
Vaka sınıflaması Şüpheli vaka: Klinik tanımlamaya uyan ve başka bir nedenle açıklanamayan vaka. Olası vaka:
Kesin vaka:
KIZAMIK Klinik tanımlama
Tanı için laboratuvar kriterleri
Vaka sınıflaması Şüpheli vaka: Makülopapüler döküntüyle seyreden herhangi bir hastalık. Olası vaka: Klinik tanımlamayla uyumlu vaka. Kesin vaka: - Laboratuvarla Doğrulanmış Vaka: Tanı için gerekli laboratuvar kriterlerinden biri ile doğrulanmış olası vaka veya yakın zamanda aşılanmış ise laboratuvarla doğrulanmış vaka ile epidemiyolojik ilişkili olan vaka, - Epidemiyolojik ilişkili vaka: Başka bir laboratuvarla doğrulanmış kesin vaka ile epidemiyolojik ilişkili (maruziyet ve inkübasyon dönemi açısından yer ve zaman (semptomların başlamasından 7–18 gün önce temas) ilişkisi bulunma durumu) olan olası vaka.
- Makülopapüler döküntü ve - Servikal/suboksipital/postauriküler adenopati veya artralji/artrit.
- Kızamıkçığa özgü IgM antikoru saptanması veya - Kızamıkçık virüs izolasyonu veya - RT-PCR ile kızamıkçık viral RNA saptanması veya - İki-dört hafta arayla alınan serum örneklerinde kızamıkçığa özgü IgG antikorunda belirgin (en az dört kat) artış.
- Labaratuvarla doğrulanmış vaka: Tanı için gerekli laboratuvar kriterlerinden biri ile doğrulanmış olası vaka veya yakın zamanda aşılanmış ise laboratuvarla doğrulanmış vaka ile epidemiyolojik bağlantısı olan vaka - Epidemiyolojik ilişkili vaka: Başka bir laboratuvarla doğrulanmış kesin vaka ile epidemiyolojik ilişkili (maruziyet ve inkübasyon dönemi açısından yer ve zaman-semptomların başlamasından 12-23 gün önce temas- ilişkisi bulunma durumu) olan olası vaka.
Bir yaşından küçük bir çocukta, A grubu bulgulardan en az iki veya A ve B grubu bulgulardan birer konjenital durumun bulunmasıdır.
Yüklə 405,77 Kb. Dostları ilə paylaş:
|