304- gurux talabasi abdurahmonova Hayotxon Normatjon qizi

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
MUQIMIY NOMIDAGI QO‘QON DAVLAT PEDAGOGIKA INSTITUTI
MAKTABGACHA TA’LIM SIRTQI BO’LIM YO’NALISHI

304- GURUX TALABASI
Abdurahmonova Hayotxon Normatjon qizi
“Matematik tassavurlarni shakillantirish nazaryasi va texnologiyasi” fanidan
“Maktabgacha yoshdagi bolalarda predmetlar o’lchamini idrok qilish va taqqoslashda so’zning roli ” mavzusida tayyorlagan
KURS ISHI
Ilmiy rahbar: Sh. Karimova ____________
Qo’qon 2023
Reja:
Kirsih
I.BOB. Bolalarni predmetlar shakli va geometrik shakllarni idrok qilishining o’ziga xos xususiyatlari
1.1. Maktabgacha yoshdagi bolalarda shakl haqida tasavvurni shakllantirish
1.2. "Forma" bo'limida dastur tarkibini tahlil qilish
1.3. Maktabgacha yoshdagi bolalarda shakl haqida g'oyalarni rivojlantirish bo'yicha ish usullari.

II.BOB. Har bır yosh guruhıdagı bolalarnı predmetlar shaklı bılan tanıshtırısh metodıkası

2.1. Bolalarning predmetlar shakli va geometrik figuralarni idrok qilishidagi o‘ziga xos xususiyatlar.

2.2. Shakl haqidagi tasavvurlarni idrok qilish va shakllantirishda so‘zning o‘rni.

Xulosa

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati

Ilova

Kirsih
Mavzuning dolzarbligi: O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020 yil 22 dekabrdagi 802-son qaroriga asosan «Maktabgacha ta’lim va tarbiyaning davlat standarti»ning maktabgacha ta’limning namunaviy o’quv rejasida sensor tarbiya yo’nalishi ko’rsatib o’tilganligini ta’kidlash joizdir.

Maktabgacha tarbiya pedagogikasining butun rivojlanish tarixi davomida sensor tarbiya bolalarni tarbiyalashga doir muammolar qatorida asosiy o’rin olib kelgan.
Sensorli tarbiya bola shaxsini har tomonlama rivojlantirishning ajralmas qicmidir. Voyaga yetgan odam bolaga bizning dunyomizni qanchalik yorqinroq va rang-barangroq ko’rsatsa, bolaning borliq haqiqatni anglashi shunchalik boy va ravshan bo’ladi.
Bolaning sensor rivojlanishi bu uning predmetlarning shakli, rangi, hajmi, borliqdagi namoyonligi, shuningdek hidi, ta’mi kabi xususiyatlarini idrok etishni shakllantiradi. Ilk va maktabgacha yoshdagi bolalarda sensor rivojlanishining ahamiyatini inobatga olish juda o’rinlidir. Aynan shu yosh atrofidagi dunyo haqidagi g’oyalarni to’plash, sezgi organlari faoliyatini yaxshilash uchun eng maqbuldir. Sensorli rivojlanishni ta’minlashga qaratilgan sensorli ta’lim maktabgacha ta’limning asosiy jihatlaridan biridir.
Miqdorlarni bilish usullaridan biri miqdorlarni solishtirishda taqqoslash xususiyatiga asoslangan taqqoslash usulidir. Miqdorlarni solishtirish usulidan foydalanib, ularning munosabatlarini “...dan katta”, “...dan kichik”, “teng” kabi tushunchalar orqali aniqlash mumkin. Har doim ham ob'ektlarni superpozitsiya yoki qo'llash (to'g'ridan-to'g'ri) orqali taqqoslash mumkin emas, shuning uchun taqqoslash uchun ba'zida ularning ongdagi tasvirlarini solishtirish kerak bo'ladi (bilvosita taqqoslash). Demak, taqqoslash xususiyati shundan iboratki, miqdorlarni solishtirish orqali solishtirish mumkin va shu bilan birga ularning umumiy o'xshashligini yoki farqini yoki biron bir xususiyatga ko'ra ochib beradi.
Miqdorning keyingi xossasi o'zgaruvchanlikdir. Masalan, taxtaning uzunligini o'zgartirish uning faqat hajmini o'zgartiradi, lekin uning mazmuni va sifatini o'zgartirmaydi - taxta ham taxta bo'lib qoladi. Yoki shar, biz sharni puflaganimizda, uning hajmi o'zgaradi, lekin mohiyati o'zgarmaydi, shar qanday bo'lsa, xuddi shunday bo'lib qoldi, faqat uni shishirganda, unda havo ko'proq bo'lgan.
Nisbiylik kattalikning uchinchi xususiyati bo'lib, u bir ob'ektning ba'zilariga nisbatan kichik, ammo boshqalarga nisbatan katta bo'lishidan iborat. Misol uchun, turli uzunlikdagi uchta lentani olaylik: uzun, o'rta va qisqa. O'rta lenta uzuniga nisbatan qisqa bo'ladi, ammo qisqasiga nisbatan u uzun bo'ladi.