5-6 Haziran 2010 Zeytinburnu İstanbul 2011 BİTKİlerle tedavi sempozyumu düzenleme Kurulu

1. Araştırma öncesi: 
Bu aşamada ilk iş olarak araştırma kapsamı net ortaya konma-
lı, araştırma bölgesi sınırlarının iyi belirlenmeli, araştırıcı sayısı, araştırmanın bütçesi 
ve süresi göz önüne alınarak ayrıntılı çalışma takvimi hazırlanmalıdır.
Olabildiğince eksiksiz sonuç için araştırma bölgesi geniş tutulmamalıdır. Bir ilde, 
hatta yüzölçümü daha küçük olsa da, farklı demografik yapısı olan köyleri kapsayan 
bir ilçede ‘halk arasında kullanılan tıbbi bitkiler’ araştırması sonucunun tatmin edi-
ci olması zordur. Bir araştırmanın eksiksiz ve ayrıntılı olduğu ölçüde değerli olduğu 
unutulmamalıdır. Bir bölgede tatminkar olmasa da araştırma yapılmış olması, böl-
genin bir daha ele alınma ihtimalini kaldırmakta ve bölge tam incelenmemiş olarak 
kalmaktadır. Daha önce araştırılmamış bir bölgeyi seçmek araştırmacılara daima ca-
zip gelir.
Araştırmalarda bazen ele alınacak bitkilerin sayısını azaltacağı düşüncesiyle sadece 
belli hastalıklarda kullanılan bitkiler hedeflenir. Oysa bilgi alınan yerel kişilerin has-
talıkları teşhis edememe ihtimali veya bitkinin doğrudan hastalık yerine belirtisini 
kaldırmaya yönelik olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Bu gibi kısıtlamalar 
bitkilerin geleneksel tedavide kullanımlarıyla ilgili bağlantılar kurulmasını da engel-
leyebilir. Ayrıca hastalanmadan önce koruyucu olarak da bazı bitkiler kullanılabil-
mektedir. Bu da bu tip bitkilerin araştırmada yer almamasına neden olabilir.
Araştırma ekibinde yerel dili bilen, bölgede yetişmiş veya tanınan ya da en azın-
dan bölgeyi adetleri vs. bilen, kişiliği, sosyal durumu, taraflar arasında bağ kurabil-
me yeteneği olan bir araştırmacıya, toplanan bitkileri tanımlayabilecek bir uzmana 
ve bitki-sağlık konusunda eğitimli bir eczacıya mutlaka yer verilmelidir. Ayrıca bir 
farmakolog ve hekimin de ekipte bulunması yararlıdır. Bu kişilerin alan çalışmala-
rına katılarak konularıyla ilgili çıkabilecek ayrıntıları yakalayabilmelerine imkân ta-
nınmalıdır.
Yıllarca sürecek ve altından kalkılamayacak bir araştırma projesi yerine küçük ölçek-

---

21
Bitkilerle Tedavi Sempozyumu
li ve yeterli bilgi temin edilebilecek bir proje hazırlanması daha uygundur. Araştırma 
bütçesi de titizlikle hesaplanmalıdır. Ciddi hazırlanmış araştırma projelerinin des-
teklenme şansları daha yüksektir.
Araştırmaya başlamadan önce bölge, yöre halkı ve bitkiler hakkında fikir edinmek 
amacıyla, haritalar, yakın bölgelerde gerçekleştirilmiş benzer çalışmalar biraraya ge-
tirilmeli ve el altında bulundurulmalıdır.
Ön bilgilerin ardından, alan çalışmasına başlamadan önce bölge idarecileriyle işbirli-
ği olanakları araştırılmalı, resmi büro veya üniversitelerden ilgili kişilerle ilişki kurul-
malı, araştırmaya yardımcı olabilecek kişiler hakkında öneri ve izin alınmalıdır. Araş-
tırma bölgesinde yaşayan insanlara araştırmanın amaçları anlatılmalı, araştırmanın 
her aşamasında kendileri ile temas halinde bulunulmalıdır.