5 mavzu. Ta’lim jarayonida animatsiyalardan foydalanish va ularn-fayllar.org
Animatsiya turlari Macromedia Flash dasturida quyidagi animatsiya turlarini amalga oshirish mumkin:
— kadrma-kadr animatsiya;
—harakat animatsiyasi (Motion Tween);
— shakl animatsiyasi (Shape);
— vaqtinchalik shkala effektlarini qo’llash animatsiyasi.
Har bir animatsiya ko’rinishini alohida ko’raylik.
Kadrma-kadr animatsiya Ketma-ket kalitli kadrlarni amalga oshirish evaziga kadrma-kadr animatsiya amalga oshiriladi, har bir kadr qo’lda yaratiladi (Rasm 3).
Ris. 3
Harakat animatsiyasi (Motion Tween)
Bunday animatsiyada ob’ekt bir joydan ikkinchi joyga ko’chadi. Uning yratilishi uchun faqat oldingi va ohirgi kalitli kadrlarni aniqlash kerak holos, o’raliq kadrlarni esa dastur yordamida avtomatik tarzda amalga oshiriladi. Bunday animatsiyaning bajarilish tehnikasini ko’ramiz. Ishchi stolda aylana chizamiz.
Vaqtinchalik shkalada birinchi kadr kalitli bo’lib qoladi. Ishchi stolda aylana chizamiz. Kalitli kadr ustidan chertamiz, kontekst menyu tanlanadi va undan Create Motion Tween (Sozdat animatsiyu dvijeniya-Harakat animatsiyasini yaratamiz). 30-
chi kadr, film uzunligini ko’rsatamiz, sichqonchaning o‘ng tugmasi(klavishasini)sini bosilganda bosilganda, qo’yidagi buyruqni Insert — KeyFrame tanlaymiz (Vstavit klyuchevoy kadr-Kalitli kadrni tanlash) — vaqtinchalik shkalada uchida strelka mavjud gorizontal chiziq paydo bo’ladi va bu harakat amalga oshganini bildiradi. O’rtadagi kadrlar och ko’k ranga bo’yaladi.Keyin aylanani boshqa joyga kuchiriladi, va filmni testdan o’tkazish zarur,
+ tugmalarini boib, amalga oshiriladi yoki Control — Test Movie buyrug’I amalga oshiriladi(Upravlenie — Testirovanie filma, Boshqaruv-Filmni testdan o’tkazish).
Properties paneli yordamida (Svoystva-Hossalar ) animatsiyaning qushimcha parametrlarini hosil qilish mumkin:
— Rotate (Vrashenie-Aylanish) aylanish yo’nalishini aniqlaydi — soat strelkasi buyicha (CW) yoki unga teskaei (CWW), aylanish umuman bo’lmasa
(None). Auto Qiymat hammumkin (burilish yo’nalishida ob’ekt bir marta kichik burchakka aylanadi);
— Easy (Zamedlenie xoda-harakatni sekinlashtirish);agar parameter qiymati musbat bo’lsa, animatsiya vaqtida harakat sekinlashgan bo’ladi, manfiy bo’lsatezlashgan bo’ladi;
— Orient to Path (Orientatsiya otnositelno puti-Harakatga nisbatan orientasiya) berilgan traektoriyaga nisbatan ob’ekt harakatini orientlashtirishga yordam beradi.
Shahkl animatsiyasi (Shape Tween)
Shakl animatsiyasi bitta ob’ektni ikkinchi ob’ektga asta o’tkazishga imkon yaratadi.Uni gruppalashmagan ob’ektlarga qo’llaniladi. Bir necha ob’ektlarning shaklini o’zgartirish uchun ularni bitta sloyda joylashtirish kerak. Bir necha ob’ektlarni shaklini o’zgartirish uchun ularni bitta qatlamda joylashtirish kerak.
Barcha narsani misolda ko’ramiz.
Ishchi stolda aylana chizamiz, film uzunligini 30 kadrdan iborat qilib tanlaymiz, buning uchun 30-chi kadrga chertamiz, birinchi kalitli kadrga qaytamiz, va Properties panelida (Svoystva) Tween ro’yhatida Shape (Forma) shaklni tanlaymiz, uchida strelkasi bor gorizontal chiziq paydo bo’ladi, o’rtadagi kadrlar zangor ranga bo’yaladi, bu animatsiya shakl animatsiyasi ekanligini bildiradi, ohirgi kalit kadrida aylana o’rniga kvadrat chizamiz. Filmni testlashtiramiz — aylana kvadratga asta aylanganini ko’ramiz.Shakl o’zgarishini konktret harakterini korsatish uchun bir ob’ekt nuqtalarini ikkinchi ob’ekt nuqtalariga oqib o’tishi uchun “metki podskazki”-aytib turish metkalaridan foydalanishimiz zarur.
Vaqtinchalik shkala effektlarini qo’llash animatsiyasi Macromedia Flash MX 2004 dasturi versiyasida ichma-ich joylashgan effektlar yordamida animatsiyani yaratish ikoniyati paydo bo’ladi.Effektlarni guruhlarga, figuralarga, grafik simvollarga, rastrli tasvirlar va knopkalarga qo’llaymiz.Ularni kliplarga qo’llash mumkin, lekin bu holda effect klipga quriladi.
Effektni bajarish uchun ob’ektni ajratish kerak va Insert — Timeline Effects (Vstavka — Effekti vremennoy shkali; Quyish-Vaqtinchalik shkala effektlari); keyin effect tipini tanlang: Assistants (Pomoshniki-Yordamchilar),
Effects (Effektы), Transition — Transform (Perexod — Transformatsiya; O’tishTransformatsiya). Guruh effectlari Assistants animatsion hisoblanmaydi. Ular berilgan ob’ektning dublikatlarini hosil qiladi va ularni bir biridananiq masofada joylashtiradi,yoki ob’ektni uning dublikatiga tekis oqishni yartishadi. Effektni tanlashdan so’ng dialogli oyna paydo bo’ladi,uning amalga oshish parametrlarini o’rnatish mumkin. Effektni yaratishda avtomatik usulda ob’ekt kuchiriladigan qatlam yaratiladi,(qatlam nomi effect nomi bilan mos tushadi).Ob’ekt asosida grafik simvol yaratiladi, u esa o’z navbatida kutubhonaga Effects papkasiga (EffektыEffektlar)ga yoziladi.