1-rasm
Anod zanjiri anod va katod oraligi, ulovchi simlar va anod kuchlanish manbai Ba dan tuziladi. Agar ikkala zanjir ulansa katod uzidan elektronlarni chiqara boshlaydi, bu elektronlar (+) musbat zaryadlangan anodga tortilib , anod zanjirida tok hosil qiladi. Anod zanjiridan o’tadigan tok Ia anod toki deyiladi. Agar anod batareyasining ulanish qutblari o’rni almashtirilsa yani anodga (-) kuchlanish berilsa katoddan uchib chiqqan elektronlar yana katodga qaytib tushadi, natijada Ia toki nolga teng bo’lib qoladi.Olingan natijalarga asoslanib diod elektronlarni faqat bir tomonlama o’tkazish qobiliyatiga ega degan hulosa chiqarish mumkin.
Shartli ravishda tokning yo’nalishi elektronlarning harakat yo’nalishiga teskari bo’ladi deb olinadi. O’zgaruvchan rezistor yordamida anodga beriladigan nisbatni kuchlanishni noldan boshlab asta-sekin ta’minlash manbaining to’la kuchlanishiga oshirib boriladi.
2-rasm
Anod kuchlanishining qiymatiga mos keluvchi anod toki I-ning qiymati mA ning ko’rsatishiga qarab yozib boriladi. Lampaning Volt-Amper harakteristikasida B) gorizontal o’q buyicha anod kuchlanishing qiymatlarini, vertikal o’q bo’yicha esa shu kuchlanishlarga mos keladigan anod toki Ia ning anod kuchlanishi Ua ga qanday bogliqligini kursatuvchi egri chiziq hosil bo’ladi. Anod toki qiymatining anod kuchlanishiga bogliqligini ko’rsatuvchi egri chiziq lampaning anod harakteristikasi deyiladi.
Anod kuchlanish berilmasa ya’ni Ua=0 bo’lganda anod o’ziga elektronlarni tortmaydi, natijada I nolga teng bo’ladi.
Anod kuchlanishi Ua ning ortishi anod toki Ia faqat ma’lum bir kattalikkacha to’yinish tokiga ortishiga olib keladi. Ikki elektrodli lampalar ko’pincha o’zgaruvchan tokni to’girlashda ishlatiladi. Sanoat chastotasidagi tokni to’g’rilashda ishlatiladigan lampa kenotron deyiladi.
Dostları ilə paylaş: |