6-Mavzu. Uch fazali tok zanjirlari

6-Mavzu. Uch fazali tok zanjirlari

6-Mavzu.

Uch fazali tok zanjirlari

Reja

• 
  1. Uch fazali o’zgaruvchan tok, uning avfzalliklari va manbaalari.
  
• 
  2. Uch fazali zanjirlarda iste’molchilarni yulduz va uchburchak ulash.
  
• 
  3. Uch fazali zanjirlarda simmetrik va nosimmetrik ish rejimlar.
  
• 
  4. Uch fazali zanjirlarda quvvat va uni o’lchanishi.
  
• 
  5. Uch fazali zanjirlarda simmetrik va nosimmetrik ish rejimlar. Neytral simi.
  

Uch fazali o‘zraguvchan tok, uning avfzalliklari va manbaalari.

• 
  Vaqt birligi ichida sinusoidal qoida bo‘yicha o‘zgaradigan, bir xil chastotali o‘zaro 1200ga siljigan 3 ta EYUK li elektr zanjiritizimidagi tok,uch fazali tok deyiladi.
  

Uch fazali o‘zraguvchan tok, uning avfzalliklari va manbaalari.

• 
  Uch fazali EYUK 3 fazali generatorlarda xosil qilinadi. Ushbu generator qo‘zg‘almas stator va aylanuvchan rotordan iborat. Stator chulg‘amlari o‘zaro teng qilib o‘ralgan bo‘ladi.
  

Uch fazali o‘zraguvchan tok, uning avfzalliklari va manbaalari.

Uch fazali zanjirlarga iste’molchilarni ulash usullari.

• 
  Uch fazali tok zanjirida ikki xil ulanish usullari mavjud. Yulduzcha simonulanish bu uch fazali elektr energiya istemolchilarini shartli ravishda qabul qilingan kirish qismi. ABS chulg‘amlar manbaga ulanib, ularning tugallanishi x; u; z; lar o‘zaro birlashtiriladi. Bunday ulash Y belgisi bilan belgilanadi. Generator va iste’molchilarni 0 nuqtalarini birlashtiruvchi sim nolinchi (neytral) simi deyiladi.
  

Nolinchi simdan o‘tadigan tok I0 tarzda belgilanadi. Kirxgofning birinchi qonuniga muvofiq neytral simidan o‘tadigan toklarn geometrik yig‘indisi nolga teng.

Elektr enegiyasi iste’molchilari yulduz sistemada ulangan bo‘lsa liniya kuchlanishlari (Ul) faza kuchlanishlaridan marta katta bo‘ladi.

• 
  Elektr enegiyasi iste’molchilari yulduz sistemada ulangan bo‘lsa liniya kuchlanishlari (Ul) faza kuchlanishlaridan marta katta bo‘ladi.
  

Uch fazali sistemalarda uchburchaksimon ulanish sxemasi va vektor diogrammalari.

• 
  Uchburchaksimon ulanish esa A fazani tugallanishi x bilan B fazani boshlanishi,B fazani tugallanishi u bilan S fazani boshlanishi, S fazani tugallanishi z bilan A fazani boshlanishini biriktirishdan xosil bo’ladi.
  

Uch fazali zanjirlarda simmetrik va nosimmetrik ish rejimlar.

• 
  Uch fazali tizimlarda iste’molchilar yuklamasi xar bir fazalarda bir xil bo‘lsa bu simmetrik rejim deb ataladi, fazalardagi yuklanish qiymatlarini biriboshqasidan farq qilsa nosimmetrik ish rejimi deyiladi.
  

Uch fazali zanjirlarda simmetrik va nosimmetrik ish rejimlar.

• 
  Iste’molchilari “yulduz” sxemada ulanganda Za, Zb, Zs faza qarshiliklari bosh uchlari A, V, S manbaadan kelayotgan liniya simlariga, oxirgi uchlari esa neytral nuqta 0’ ga ulanadi. Uch fazali sistema EYUKlarini oniy qiymatlari miqdor jixa-tidan bir-biriga teng bo‘lib, faza jixatidan bir-biridan 1200 ga farq qiladi. Agar liniya simlari va neytral simning qarshiligi nolga teng bo’lsa, sistema EYUK miqdorlari kuchlanishga teng bo‘ladi.
  

Uch fazali zanjirlarda quvvat va uni o‘lchanishi.

Uch fazali tizimni aktiv quvvati

Uch fazali tizimni reaktiv quvvatlari (BAP, kBAP)

Uch fazali sistemada tula kuvvat (VA, KVAR)

Uch fazali sistemalarda quvvatni o‘lchash.

Uch fazali zanjirlarda simmetrik va nosimmetrik ish rejimlar.

• 
  1.Nominal (normal) rejim barcha elektr kurilmalarining ishlab chiqaruvchi zavodlar tomonidan ko’rsatilgan nominal tok -I nom nominal kuchlanish - U nom va nominal quvvat-Rnom bilan ishlashidir. Elektr qurilmasining nominal parametrlari, odatda uning pasportida ko‘rsatilgan bo’ladi. Elektr zanjirlari xam nominal yuklansa shu rejimda ishlayotgan bo‘ladi.
  

Salt ishlash rejimi

• 
  Salt ishlash rejimi - deganda tashqi zanjir manbaadan ajratilgan va uni qarshiligi amalda cheksizga teng bo’lib (R=) zanjirdan tok o’tmagandagi (I=O) xolat tushuniladi. Bu xolatda tizim xech qanday ish bajarmaydi.
  

Qisqa tutashuv rejimi

• 
  Qisqa tutashuv rejimi deb, qismalaridagi kuchlanishi bo’lgan zanjir yoki zan-jir elementlarining qarshiliklarsiz o’zaro ulanib qolishiga aytiladi. Elektr qurilmalari uchun qisqa tutashuv rejimi salbiy xolat xisoblanadi. Elektr quril-malarini qisqa tutashuv toklaridan ximoyalash uchun zanjirni shikastlangan joyi ni tarmoqdan avtomatik ravishda uzib quyadigan ximoya qurilmalari qo’llaniladi.
  
• 
  Uch fazali tizimlarda iste’molchilar yuklamasi xar bir fazalarda bir xil bo’l sa bu simmetrikrejim deb ataladi, fazalardagi yuklanish qiymatlarini biri boshqasidan farq qilsa nosimmetrikish rejimi deyiladi.
  

Teat

• 
  1. Uch fazali tizimlarda iste’molchilar yuklamasi xar bir fazalarda bir xil bo’lsa...
  
• 
  a) Simetrik rejim
  
• 
  b) Nosimetrik rejim
  
• 
  s) Murakab rejim
  
• 
  d) Aralash rejim
  
• 
  2. Uch fazali sistema EYUKlarini oniy qiymatlari miqdor jixatidan bir-biriga teng bo’lib, faza jixatidan…. farq qiladi
  
• 
  a) 1200 ga farq qiladi
  
• 
  b) 2200 ga farq qiladi
  
• 
  s) 3600 ga farq qiladi
  
• 
  d) 1800 ga farq qiladi
  
• 
  3. To’la quvvat nima
  
• 
  a). Aktiv va reakti quvvatni yeg’ndisi
  
• 
  b) Faqat aktiv quvvat
  
• 
  s) Faqat reaktiv quvvat
  
• 
  d) Istemol quvvati
  

http://fayllar.org