7 – laboratoriya ishi yarim o’tkazgichli stabilizatorlarni tekshirish. Ishdan maqsad

Ishni bajarish tartibi
1. Uch fazali qisqa tutashga rotorli asinxron dvigatelning tuzilishi va kismlarga ajratilgan namunasi bilan tanishish.
2. Stend bilan tanishib, dvigatel sxemasiga kiradigan barcha kismlari bilan tanishish. Mashinaning pasportida berilganlar bilan tanishib, yozib kuyish, stendning sxemasi kursatilgan.
3. Ajratgich P-2 ni ulab ulchov asboblarini dvigatelni yurgizish tokidan vaktincha muxofaza kilamiz. 4. Generatorning nagruzkasi ulanmagan xolda (ajratgich P-3 uzilgan), dvigatelni ajratgich P-1 yordamida manbaga ulab yurgizish. Ampermetr yurgizish tokining tasiridan muxofaza kilingan bulsa xam baribir dvigatelni yurgizish paytida ampermetr strelkasining ogishiga etibor bering. Dvigatel yurgizib yuborilgandan 5 ... 6 sekund utgandan sung, ajratgich P-2 ni uzib, o‘lchashlarni bajarish mumkin. Ajratgich P-3 ni ulab generatorning shu bilan birgalikda dvigatelning nagruzkasini bir tekis ortira boriladi. 6 ... 7 ta ixtiyoriy nuktalar uchun o‘lchashlarni bajarish lozim. O‘lchashdan olingan malumotlar jadvalga yoziladi.
5. O‘lchash va xisoblash natijalari buyicha bitta koordinatada dvigatelning ish xaraktaristikalari kuriladi. Dvigatelning aylanishlar soni taxogenerator yordamida ulchanadi 9.1-rasm.

9.1-rasm
9.1-jadval

O‘LCHASHLAR

XISOBLASHLAR

Generator

Dvigatel

Rgen

r1dv

R2dv

M

hdv

S

cosj

I

Iu

Ug

UF

IF

RF

n

A

A

B

B

A

Bt

ayl/m

Vt

Vt

Vt

N m

%

%

---

Jadvalda R_gen=U_g(I+I_u), Vt; P_1dv=3×R_{f dv}, Vt; R_2dv=R₂=R_gen/h_gen, Vt; h_dv=R_2dv/R_1dv ×100%.

6. Dvigatelga uch fazali avtotransformator yoki reostat yordamida pasaytirilgan kuchlanish berib, yani ajratkich P-1 ni boshka xolatga utkazib 4-punktdagi o‘lchashlarni takrorlab, olingan malumotlar jadvalga yoziladi.

7. 2chi jadvaldagi malumotlar buyicha dvigatelga pasaytirilgan kuchlanish tasir ettirilgandagi mexanik xarakteristikasi n=¦(M) kuriladi. Ana shu grafikda dvigatelga nominal kuchlanish berilgandagi (9.1- jadvaldagi malumotlar buyicha) mexanik xarakteristikasi xam kuriladi.
8. Ish buyicha xulosa beriladi: a)dvigatel tezligini uzgarishi xakida; b)manba kuchlanishining tasiri xakida; v) kuvvat koeffitsienti cosj ning dvigatelning yuklanishiga boglikligi xakida. g)qisqa tutashgan rotorli asinxron dvigatelning afzalligi va kamchiliklari xakida.
R_{1 dv} = 3R_{f dv}, Vt : h_dv = R_{2 dv}/R_{1 dv} × 100% :


; ;
Dvigatel o’qidagi foydali quvvat ;
Dvigatel o’qidagi aylantiruvchi moment .
Bu erda P₂ kVt da.


Nazorat savollari
1. Uch fazali qisqa tutashgan rotorli asinxron dvigatelning tuzilishi va ishlash pritsipini bayon eting.
2. Asinxron dvigatel deb kanday dvigatelga aytiladi? Rotorning sirpanishi nima?
3. Asinxron dvigatellarning aylantiruvchi momenti kanday kattaliklarga boglik?
4. YUrgizish tokining katta bulib, yurgizish momentining kichik bulishini tushintirib bering.
5. Asinxron dvigatellarning tezliklarini boshkarishning kanday usullari bor?
6. Nima uchun qisqa tutashtirilgan rotorliasinxron dvigatelning tezligini boshkarish kiyin.
7. Dvigatelni reverslash kanday bajariladi?
8. Nima uchun dvigatelning kuvvat koeffitsienti cosj uning ukidagi mexanik nagruzkaga boglik?
9. Stator chulgamlarini yulduz yoki uchburchak sxemada ulash kanday tanlanadi?