8-son maktabi Kimyo o’qituvchisi

_____________________________________ 8-son maktabi
Kimyo o’qituvchisi: ___________________________________
Talabalarning individual xususiyatlarini diagnostikasi

Maqsad: talabaning kimyo fanini o’rganishga individual munosabatini ochib berish.

O’quvchilar uchun so’rovnoma

1. Sizningcha, taklif etilayotgan fanlardan qaysi biri - rus tili, adabiyoti, biologiya, fizika, geografiya, kimyo, matematika, tarix siz uchun eng qiyin?

2. O’ylab ko’ring, nima uchun siz nomlagan mavzu siz uchun qiyin?

3. Birinchi savolda sanab o’tilgan fanlardan o’zingiz yoqtirgan narsaning nomini ayting.

Talabalar so’rovi natijalarini tahlil qilish

Javob

8-sinf

(8 kishi)

9-sinf

(5 kishi)

bitta.
2.

3.
"Kimyo eng qiyin fan"

"Tushunmadim"

"Men o’rganishni xohlamayman"

"Men o’qituvchini tushunmayapman"

"Kimyo mening sevimli fanim"
55

o’n bir

-

-
33
yigirma

yigirma

-

-
80
"O’quvchilarning hissiy ko’rinishlari va kognitiv faolligi nisbati" jadvali (9-sinf)

Hissiy ko’rinishlar va kognitiv faoliyat munosabatlarining tabiati

Talabalar soni (%)
Har bir guruh vakilining xususiyatlari

tajribadan oldin

tajribadan keyin

bitta

2

3

4

Ijobiy his-tuyg’ular va yuqori kognitiv faollikning birligi

Ijobiy hissiy munosabatning ustunligi, ammo kognitiv faollikning zaif namoyon bo’lishi (tashqaridan qo’llab-quvvatlanganda)

Hissiy jihatdan neytral munosabat, kerak bo’lganda vazifalarni bajarish

Salbiy munosabat, kognitiv inertiya

40

33

33

33
66

33

33

33

Natasha T, Anna K kognitiv qiziqishning yuqori darajasiga ega. Ular kimyo faniga chuqur nazariy qiziqish bildiradilar.Nostandart masalalarni “burmalab” yechishga qiziqadilar. Ularning mavzuga bo’lgan ishtiyoqi yuzaga keladigan vaqtinchalik qiyinchiliklarni osongina engishga yordam beradi. Darsda ular doimo yaxshi kayfiyatda, fan bo’yicha har qanday shakldagi darslardan zavqlanishadi.

Ekaterina T darsda g’ayratli - u o’qituvchining barcha talablarini bajaradi. Lekin u muammoni mustaqil hal qila olmaydi yoki amaliy ish bo’yicha xulosa chiqara olmaydi, kuchli o’quvchidan yozgan ma’qul. O’tkazilgan tajribalar uni biroz jonlantirdi, lekin u jarayonning kimyosini tushunishga qiziqmaydi.
Maksim L bu mavzuga salbiy munosabatda: "Men hech narsani tushunmayapman", "nega ular bularning barchasini o’ylab topishdi" va hokazo - bu uning darsdagi asosiy fikrlari. U har qanday narsa haqida gapirishi mumkin, lekin o’rganilayotgan mavzu haqida emas, daftarga yozuv qo’yishi yoki bundan tashqari, uning uchun paragrafni o’qishi mumkin.
Elena Z darsda g’ayratli - u o’qituvchining barcha talablarini bajaradi.

Dars mazmuniga hissiy jihatdan ahamiyatli vaziyatlarni kiritishga misollar.

VAZIYAT 1. BILIMLARNI TAQDIM ETISH.

So’rov natijalariga ko’ra, o’rta maktab o’quvchilari bo’sh vaqtlarining ko’p qismini televizorda o’tirishadi. Ular turli xil qiziqarli tok-shoularni afzal ko’rishadi. Qishloq muhitida kitobga sig’inish yo’qolgan. Boshqa tomondan, tabiiy fanlarning zamonaviy darajasi nazariy chuqurligi, bir qator qoidalarning aksiomatik qurilishi, ramziy va namunaviy xususiyat bilan ajralib turadi. Bunday materialni o’zgarmagan, qayta ishlanmagan shaklda taqdim etish faqat o’quvchilarning salbiy munosabatiga olib keladi, bu esa o’qitishning dastlabki bosqichida istalmagan. Materialning an’anaviy metodika asosida taqdim etilishi o’quvchilarni unchalik qiziqtirmaydi va undan ham ko’proq ularning fanga qiziqishini uyg’otmaydi.

Masalan, 8-sinfda “Atom va molekulyar fanlar” mavzusidagi kimyo darsi. Talabalar atom nima ekanligini tushunish uchun kurashdilar va endi ular molekulalar qanday hosil bo’lishini tushunishlari kerak. Hayotlarida yigitlar hech qachon ularni qo’llari bilan ko’rmaydilar yoki "tegmaydilar". Shuning uchun ularning ongida hissiy va ruhiy assotsiatsiyani uyg’otish kerak. Biz ushbu "ko’prik" - Yerning kelib chiqishi haqidagi gipotezani topdik va uni mavzu taqdimoti sifatida kiritdik. Bundan tashqari, ular nafaqat og’zaki, balki uni yorqin slaydlarda, original instrumental musiqa jo’rligida taqdim etishdi. Dars mavzusini keyingi nazariy ko’rib chiqish qiyinchilik tug’dirmadi, chunki sinfdagi deyarli barcha o’quvchilar bir vaqtning o’zida hayrat va qiziqish tuyg’usini boshdan kechirib, keyinchalik masalani o’rganishda faol ishtirok etishdi. Qabul qilingan qiyin material juda tushunarli bo’lib chiqdi. Quruq fikrlashni vizual hissiy-majoziy tasvir bilan almashtirib, o’qituvchi yanada ko’proq muvaffaqiyatlarga erishdi. Talabalar muammoga qiziqib, uning mohiyatini aniqroq idrok etdilar.

2-VAZIYAT. Badiiy obraz

Taklif etilayotgan hissiy jihatdan ahamiyatli vaziyat darslarni hissiy jihatdan to’ldirish, o’quv materialini yaxshiroq idrok etish va yodlash uchun badiiy adabiyot, she’riyat, yorqin iqtiboslar, folklor (topishmoqlar, maqollar, maqollar) elementlaridan foydalanishni taklif qiladi. Bu yo’l qishloq o’qituvchisiga fanni madaniyat bilan amaliyotda uzviy bog’lashda yordam beradi.

Albatta, kimyo darslarida badiiy obrazdan foydalanish o’z-o’zidan maqsad emas, balki nazariy material mazmunini zeb-ziynatlaydigan samarali texnikadir.

3-VAZIYAT. O’YIN

Yangi motivatsion yo’nalishni yaratish uchun didaktik o’yinlar, bilim auksioni, mualliflari ko’pincha talabalarning o’zlari bo’lgan kimyoviy krossvordlar yechimi va boshqalardan foydalanish mumkin. Masalan, yangi materialni o’rganish darsining boshida biz bilim auktsionini e’lon qilamiz. Raqobat va raqobat ruhi o’quvchilarni faol kognitiv faoliyatga undaydi.

VAZIYAT 5. O’YINCHILIK

Sakkizinchi sinf o’quvchisi uchun biron bir dars yorqin namoyish yoki laboratoriya tajribasisiz o’tmaydi. "Vodorodning kimyoviy xossalari" darsida "portlovchi aralashma" portlash xavfi tabiatining og’zaki tavsiflari uning namoyishlarini almashtira olmaydi. Vodorod va kislorod aralashmasi bilan to’ldirilgan shiftga qadar ko’tarilgan qalay qutisi, portlashning kar bo’lgan ovozi bolalarning hissiy xotirasida uzoq vaqt saqlanib qoladi.