9-Laboratoriya ishi Mavzu: Potensiometrni harakatlantirish orqali yonayotgan yorug‘lik diodining sonini o‘zgartirish (Arduinoda). 10 qismdan iborat bо‘lgan yorug‘lik diodli shkala

 
Amaliy ishning bajarilish tartibi: 
1. 4.1 chizmadagi sxema bо‘yicha о‘zgaruvchi qarshilikni ulanadi. 
2. 4.1 listingdagi sketchni Arduino platasiga yuklanadi. 
3. ArduinoIDE da ketma-ket port monitorini ishga tushiriladi.
4. О‘zgaruvchan qarshilikning burash moslamasini buraladi va ketma-ket port 
monitorida о‘zgaruvchi qarshilikni analog chiqishini kuzatamiz (4.2 chizmaga 
qaralsin). 

---

Ris. 4.2 chizma. О‘zgaruvchi qarshilikning analog qiymatlarini ketma-ket port 
monitoriga chiqarish
Endi 10 razryadli chiziqli yorug‘lik diodili shkala yordamida 
potensiometrning analog axborotlarini aks ettiramiz. Shkala 10 ta bir biriga bog‘liq 
bо‘lmagan yorug‘lik diodlaridan iborat bо‘lag yig‘mani tashkil etadi. Shkalani 
Arduino ga ulash uchun 10 ta D3-D12 raqamli chiqishlarni ishlatiladi. Ulanish 
sxemasi 4.3 chizmada keltirilgan. Shkalaning har bir yorug‘lik diodi anod oyoqchasi 
bilan Arduino ning raqamli chiqishlari bilan ulangan, katodi esa 220 Om qiymatli 
chegaralovchi qarshilik orqali ketma-ket yerga ulangan.
Potensiometrning analog axborotlari (0-1023) tar() funksiyasi yordamida 
shkalani (0-10) axborotiga masshtablanadi va tegishli sondagi yorug‘lik diodlari 
yoqiladi. 4.2 listingda sketch keltirilgan. 
Listing 4.2 
constintPOT=0; // О‘zgaruvchi qarshilikni ulash uchun AO analogli kirish
intvalpot =0; // о‘zgaruvchi qarshilik qiymatini saqlash uchun о‘zgaruvchi 
// 
yorug‘lik diodili shkalani ulashga ulanish nuqtalar rо‘yxati 
constintpinsled[10]={3,4,5,6,7,8,9,10,11,12};
intcountleds =0; // shkala qiymatini saqlash uchun о‘zgaruvchi
void setup()
{
for(int i=0;i<10;i++)
{
// shkala ulanadigan ulanish nuqtasiini chiqish kabi о‘zgartiramiz
pinMode (pmsled [i ], OUTPUT) ;
digitalWrite(pinsled[i],LOW); 
{ 

---

} 
void loop()
{
valpot = analogRead(POT); // potensiometrdagi axborotni о‘qish
// 0-10 oraliqqa qiymatlarni masshtablanadi 
countled=map(valpot,0,1023,0,10) ;
// countled ga teng shkaladagi yо‘lchalar sonini yoqamiz 
for(int i=0;i<10;i++)
{
if(i// 
yorug‘lik 
diodili 
shkalani 
yoqish
digitalWrite(pinsled[i],HIGH);
else // yorug‘lik diodili shkalani о‘chirish
digitalWrite(pinsled[i],LOW); 
} 
} 
Ulanish tartibi: 
1. 4.1 chizmadagi sxema bо‘yicha о‘zgaruvchan qarshilikni ulash.
2. Yorug‘lik diodili shkala chiqishlarini anodlar ulanish nuqtasiiga 220 Om 
qiymatga ega bо‘lgan cheklovchi qarshilik orqali Arduino ning D3-
D12chiqishlariga ulanadi, katodning ulanish nuqtasi yerga ulanadi (4.3 chizmaga 
qaralsin). 
3. 4.2 listingdagi sketchni Arduino platasiga yuklanadi. 
4. О‘zgaruvchan qarshilikning burash moslamasini buraladi va yorug‘lik 
diodili shkaladan о‘zgaruvchi qarshilik qiymatini kuzatamiz. 
4.3 chizma. Chiziqli yorug‘lik diodili shkalani ulanish sxemasi.