A. A. Karimov j. E. Kurbanbayev s. A. Jumanazarov
Qo‘shilgan va rezerv kapitali harakatini
Yüklə 4,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
15.3. Qo‘shilgan va rezerv kapitali harakatini
hisobda aks ettirish Korxonalaming xususiy kapitalini shakllantirishda ustav kapitalidan tashqari qo'shilgan kapital va rezerv kapitallari ham tashkil qilinadi. Q o‘shilgan kapital hisobini yuritishdan maqsad xo‘jalik yurituvchi subyektning ro ‘yxatga olingan sanasidan boshlab uning aksiyalarini joylashtirishgacha b o ig a n davr mobaynida faoliyatning qonuniyligini, barqaror faoliyat olib borishi, raqobatbardoshligi va ishlab chiqarishni yanada rivojlantirishni ta ’minlashni investorlarga isbotlab, aksiyalami nominal qiymatidan yuqori sotilgan qismini hamda aksiyalami sotishdagi kurs farqlarini hisobda to ‘g ‘ri aks ettirishdan iborat. Q o‘shilgan kapital aksiyadorlik jam iyatlarida korxona aksiyalarining nominal qiymatidan ortiq narxda sotish natijasida olingan emissiya daromadidan tashkil etilsa, mulkchilikning boshqa shakllarida esa ta ’sischilaming pul m ablagiaridan tashkil topadi. Q o‘shilgan kapitalni hisobga oluvchi schyotlar oddiy va imtiyozli aksiyalami sotishdan olingan summalaming nominal qiymatidan 498 oshiqcha summalarining, bundan tashqari bepul olingan mulklar qiymatining mavjudligi va harakati to‘g ‘risidagi m a’lumotlami umumlashtirish uchun m oijallangan. Emission daromad - aksiyalaming nominal qiymatdan oshiqcha bahosi bo‘yicha birlamchi sotishdan olingan emissiya daromadini aks ettiradi. Qo‘shilgan kapital - bu tashkil etilayotgan xo‘jalikning daromad (foyda) olish maqsadini ko‘zlab, kiritilgan va kiritilayotgan dastlabki mablag‘ laming Respublikamiz yuqori tashkilotlari hamda bozor talablari asosida yuzaga kelgan mulk tafovutlarini, qaytarib bermaslik sharti bilan olingan mablag‘lardir. Bundan tashqari qo‘shilgan kapital schyotida ustav kapitaliga qo‘yilgan qo ‘yilmalami to ‘lashda hosil boiadigan kursdagi farqlar summasi ham hisobga olinadi. Q o‘shilgan kapitalning mavjudligi va harakati quyidagi schyotlarda hisobga olinadi: 8410 - “Emissiya daromadi” 8420 - “Ustav kapitalini shakllantirishda kursdagi farqi” 8410 - “Emissiya daromadi” schyoti - aksiyalaming nominal qiymatidan yuqori olingan m ab lag iar to‘g‘risidagi m a’lumotlami umumlashtirish uchun m o‘ljallangan. Emissiya daromadi emitent tomonidan aksiyalar dastlabki egalariga aksiyalaming realizatsiya narxi bilan nominal qiymati o ‘rtasidagi farq sifatida joylashtirilganda (sotilganda) yuzaga keladi. 8410 “Emissiya daromadi” schyoti aksiyalami dastlabki sotishda nominal qiymatidan yuqori bahoda olingan m ab lagiar to ‘g ‘risidagi axborotlami umumlashtirish uchun m oijallangan. Ushbu m ab lag iar kelib tushganda 8410 “Emissiya daromadi” schyoti kreditlanib, xususiy aksiyalami bekor qilishda sotib olish qiymati va nominal qiymati o ‘rtasidagi farq qoplanganda esa ushbu schyot debetlanadi. 8410 “Emissiya daromadi” schyoti bo‘yicha analitik hisob oddiy va imtiyozli aksiyalardan olingan daromadlar bo‘yicha alohida yuritiladi. 4 9 9 Misol. Aksiyadorlik jam iyati ta’sis hujjatlariga ko ‘ra 1 500 so ‘m nominal qiymatida 1 000 000 dona aksiya chiqarildi. Ular bir dona aksiya uchun 1560 so‘m narx bo‘yicha sotildi. Jamiyatning emissiya daromadi 60 000 ming so‘mni (1 560 000-1 500 000) tashkil qiladi. Yüklə 4,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|