28
Nazorat savollari
1.
Misning asosiy xossalari?
2. Sulfidli va kislorodli minerallarning tabiatda uchrab turadigan nomlari?
3. Monometall deganimizda nimani tushunamiz?
4. Mis
Minerallarning nomi?
1.3.Misni ishlab chiqarishning umumiy prinsiplari
Mis rudalarini to‘g‘ridan-to‘g‘ri eritish, qayta ishlash
doimo iqtisodiy samara
beravermaydi. Shuning uchun ham minora pechidan boshqa qolgan pechlar,
asosan, mis rudalari boyitilgandan keyingina
boyitmani qayta ishlashga
mo‘ljallangan. Minora pech, asosan, tarkibida 1–3% yoki undan yuqori bo‘lgan
rudalarnigina qayta ishlab kelmoqda. Shuningdek, to‘g‘ridan-to‘g‘ri
misli rudani
pirometallurgiya usuli orqali qayta ishlash ham kam miqdorda bo‘lsa-da, qo‘llanib
kelinmoqda. Ayniqsa, AQSH, Kanada, Avstraliya mamlakatlarida gidrometal-
lurgiya, ya’ni uyumli, bakteriyali va yerosti tanlab eritish orqali qayta ishlash usuli
keng qo‘llaniladi.
Demak, bu mavjud bo‘lgan mis olish usullaridan
keng tarqalgan mis
boyitmasini pirometallurgiya usuli bilan qayta ishlashga moslashtirilgan turidir.
Mis boyitmasini olish uchun, asosan, aylanma (selektiv)
flotatsiya usuli keng
qo‘llanib kelinmoqda. Mis rudasi xoh ochiq, xoh
yopiq usulda qazib olinmasin,
mis boyitish fabrikasiga temiryo‘l vagonlarida yoki avtomobil transportlari orqali
keltiriladi. Keltirilgan rudalar har xil hajm va shaklda bo‘ladi. Shuning uchun ular
maydalagich va tegirmonlarda maydalanib saralanadi.
Maydalash va yanchish
jarayoni bir necha bosqichda, bir necha xil turlardan
iborat bo‘lgan tegirmon va maydalagichlarda olib boriladi. Birinchi bosqichda 300–
1500 mm.li ruda kelib tushadi va jag‘li, konusli
maydalagichlarda maydalanib, 100–
300 mm ruda holiga keltiriladi. So‘ng ikkinchi bosqichga o‘tiladi. Unda ruda 100–300
mm.dan 10–50 mm.gacha jag‘li maydalagichlar yordamida maydalanadi va bu
jarayon
Dostları ilə paylaş: