A b s t r a c t a r t I c L e I n f o
Yüklə 30,33 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- A B S T R A C T A R T I C L E I N F O
- K E Y W O R D S: kasb kasalligi,profilaktika,kimy oviy omillar,biologik omillar,lazer nurlar,skalioz,kesson.
|
ISSN NO:2720-4030 Volume 6, May, 2022 132 https://periodica.com Kasb kasalliklari Rustamjonov Nu’monjon Dilshodjon o’g’li Fargo’na jamoat salomatligi tibbiyot instituti Biotibbiyot muhandisligi yo’nalishi 2-bosqich talabasi A B S T R A C T A R T I C L E I N F O Ushbu maqolada kasbiy patologiyaning zamonaviy umumiy nazariy tomonlari bayon qilingan bo’lib bunda shuningdek, kasb kasalliklarining tasnifi, davolash va ularning oldini olishning umumiy prinsiplari yoritilgan. Kasb kasalliklari tasnifiga tibbiy deontologiya masalalari, O’zbekiston Respublikasida ko’p uchraydigan asosiy kasb kasalliklari va ularning kechish xususiyatlari to’g’risida ma’lumotlar keltirilgan. Received:10 th March 2022 Revised: 11 th April 2022 Accepted:30 th May 2022 K E Y W O R D S: kasb kasalligi,profilaktika,kimy oviy omillar,biologik omillar,lazer nurlar,skalioz,kesson. Kasbiy kasallik-kasbiy zararli omil sababli rivojlanadigan, kasb kasalliklari ro’yxatiga kiritilgan,ya’ni ishlab chiqarish sharoitlarida rivojlanishi mumkin bo’lgan va ilmiy isbotlangan kasallikdir.N.F.Izmerov tadqiqotiga ko’ra ishlovchining sog’ligiga xavf soluvchi,kasalliklarning rivojlanish ehtimolini oshiruvchi,ularning avj olishini va noxush tugallanishiga atrof- muhitning har xil kimyoviy,fizik,biologik,genetik,ekologik,iqlimiy(ovqatlanish,ichimlik suvi bilan ta’minlanish,turmush va dam olish sharoitlarini,stress va boshqa holatlar) va boshqa omillar sabab bo’lishi mumkin. Kasbiy zararli omillar ishlab chiqarish jarayonida uning texnalogiyasi va asbob uskunalari bilan (kimyoviy toksik moddalar,ishlab chiqarish chang,nurlanish manbalari,shovqin va vibratsiya,past va yuqori atmosfera bosimi,past va yuqori harorat,infraqizil,ultratovush,elektromagnit,lazer nurlanishlar va boshqalar) va shuningdek,mehnat jarayoni,uni tashkil qilish og’irligi va davomiyligi bilan(asab tizimi,ko’rish a’zosi,eshitish a’zosi,ovoz boylamlarining zo’riqishi,tez-tez bir xilda bajariladigan harakatlar,ma’lum bir guruhdagi mushaklarning zo’riqishi,tananing majburiy holati va boshqalar) bog’liqdir. Sanoatda va qishloq xo’jaligida yangi kimyoviy moddalarning qo’llanilishi yangi kasbiy zaralli omillarning yangi profilaktik chora-tadbirlarini o’rganishni taqazo etadi. Zararli omillarning ta’sirini sanitar-gigiyenik chora-tadbirlar yordamida himoyalash natijasida kasalliklar kelib chiqishining oldini olish mumkin.Texnalogik progress,ishlab chiqarish jarayonlarini mexanizatsiyalash va avtomotizatsiyalash,asbob- uskunalarni modernizatsiyalash,zararli omillarni yo’qotish yoki ularni xavfsiz darajagacha pasaytirish mumkin. Profilaktik chora-tadbirlarni ishlab chiqarish faoliyati jarayonida inson sezishi mumkin bo’lgan ta’sirlarni ijtimoiy va ekologik omillarni hisobga olgan holda butunligacha o’rganib chiqish zarur.Kasbiy omillar kasb kasalliklarining rivojlanishiga sabab bo’lishidan tashqari mehnat faoliyati bilan etiologik bog’liq bo’lmagan yurak qon tomir va asab tizimining,nafas olish a’zolari va meda ichak yo’lining, qon hosil qilish a’zolari, tayanch harakat apparati,teri va boshqa kasalliklarning kechishiga ham ta’sir ko’rsatadi. Kasbiy patologiya boshqa kilinik fanlardan farqli o’laroq,ijtimoiy ahamiyatga ega,chunki zararli kasbiy omillar ta’sirida ishlovchining sog’lig’ida o’zgarishlar aniqlansa, uning sog’lig’iga yetkazilgan zararni moddiy kompensatsiya ajratilishi zarur. Kasbiy patalogiyaning sanab o’tilgan asosiy me’zonlari uning kilinik Yüklə 30,33 Kb. Dostları ilə paylaş:
|