A. Sh. Bekmurodov, Ya. K. Karrieva, I. U. Nematov, D. H. Nabiev, N. T. Kattaev xorijiy investitsiyalar

5.4.O’zbekiston Respublikasida investitsiyalarni jalb qilishning asosiy
yo’nalishlari
Mamlakatimizda tarkibiy o’zgarishlarni izchil amalga oshirishda qulay
investitsiya muhitining yaratilgani asosiy omil bo’lib kelmoqda. 2009 yili
iqtisodiyotga investitsiyalar kiritish hajmi 8,2 milliard dollarni tashkil etdi, bu esa
2008 yilga nisbatan 24,8 foizdan ko’p demakdir. Jalb etilgan xorijiy investitsiyalar
hajmi 68 foizga o’sdi, eng muhimi, ularning asosiy qismi to’g’ridan-to’g’ri kiritilgan
investitsiyalar bo’lib, ularning hajmi 1,8 barobar oshdi.
8
Iqtisodiyotda tarkibiy
o’zgarishlarni yanada chuqurlashtirish, korxonalarning investitsiya faoliyatini
jadallashtirish, ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik jihatdan
qayta qurollantirish dasturlarini amalga oshirishda xorijiy investitsiyalar, avvalo,
to’g’ridan-to’g’ri investitsiyalarning o’rni beqiyosdir. Bunda ilg’or texnologiyalarni
tatbiq etish, yangi ish o’rinlari yaratish va shu asosda mamlakat iqtisodiyotining
barqaror va bir maromda rivojlanishini ta’minlash imkoniyati yaratiladi. Rivojlangan
davlatlar tajribasi shuni ko’rsatadiki, chet el investitsiyasi jalb qilinishi mazkur
davlatlarning yuksak darajada taraqqiy etishida hal qiluvchi omillardan biri bo’lgan.
Quyida berilgan jadvalda mamlakatimizga jalb qilingan xorijiy investitsiyalar,
shuningdek to’g’ridan-to’g’ri kiritilgan investitsiyalarni yillar bo’yicha o’zgarish
dinamikasi keltirilgan.(5.4.1-jadval)
5.4.1-jadval
O’zbekiston Respublikasi iqtisodiyotiga jalb qilingan va to’g’ridan-to’g’ri
kiritilgan xorijiy investitsiyalar hajmining yillar bo’yicha o’zgarish dinamikasi
Yil
Xorijiy investitsiyalar
(mln. AQSh dollari)
To’g’ridan-to’g’ri
kiritilgan xorijiy investitsiyalar
(mln. AQSh dollari)
2001
823.9
96.5
2002
516.5
80.1
8
Асосий вазифамиз – Ватанимиз тараққиёти ва халқимиз фаровонлигини янада юксалтиришдир. –
Прeзидeнт Ислoм Кaримoвнинг 2009 йилнинг aсoсий якунлaри вa 2010 йилдa Ўзбeкистoнни ижтимoий-
иқтисoдий ривoжлaнтиришнинг энг муҳим устувoр йўнaлишлaригa бaғишлaнгaн Вaзирлaр Мaҳкaмaсининг
мaжлисидaги маърузaси // Халқ сўзи, 2010 йил 30 январь.
65

---

2003
602.1
166.7
2004
754.6
333.8
2005
746.6
545.5
2006
895.7
683.8
2007
1009,3
768,4
2008
1700
1258
2009
2856
2264
Manba: Tashqi iqtisodiy aloqalar, investitsiyalar va savdo vazirligi ma’lumotlari
Jadvalda ko’rinib taribdiki 2009 yilda xorijiy investitsiyalar hajmi salkam 2,9
mlrd.AQSh doll. tashkil etan. Bu ko’rsatkich 2008 yildagidan 1 mlrd.AQSh dollardan
ortiqroq hajmda o’sgan. Bugungi kunda yurtimizda faoliyat ko’rsatayotgan
korxonalarni jadal modernizatsiya qilish va texnik qayta jihozlashni ta’minlash,
yuksak texnologiyalar asosida ishlaydigan avtomobilsozlik va gaz-kimyo, elektr
texnikasi
va
to’qimachilik,
oziq-ovqat
va
farmatsevtika,
axborot
va
telekommunikatsiyalar tarmog’i hamda boshqa yo’nalishlardagi yangi va zamonaviy
ishlab chiqarish quvvatlarini tashkil etishga qaratilgan faol investitsiya siyosatini
yuritishga ustuvor e’tibor berilmoqda. Eng muhimi, xorijiy va mahalliy
sarmoyadorlar uchun qulay, har tomonlama imtiyozli investitsiya muhiti yaratilgan.
Ushbu yaratilgan investitsiya muhiti iqtisodiyotimizga jalb qilinayotgan xorijiy
investitsiyalar hajmini yildan-yilga ortishiga olib kelmoqda.