A sh. Sheraliyev, U. X. Rahim ov

X. Traslucens
va 
Ps. ramonicum
500 mln. hujayra, 
Ps. atrofa-
ciens
50 m ln. sporaga ega b o ‘lishi kerak.
N azo rat u c h u n h a r bir navga m ansub urug‘ nam unalari 
nina bilan sanchilib, 1-1,5 soat davom ida sterilizatsiya qilingan 
suvga botiriladi.
Bakteriya suspenziyasi va suvga botirilgan u ru g ia r nam unasi 
Petri likopchalarida hosil qilingan nam kam eralardagi filtr 
q o g ‘ozi ustiga alo h id a q o ‘yib chiqilib, 4-5 kun davom ida 22- 
25° 
haroratli term o statd a saqlanadi. H a r xil turdagi bakte- 
riyalar keltirib chiqaradigan bakterioz kasalligining nam oyon 
b o ‘lishi quyidagi shkala b o ‘yicha hisoblanadi:
0
-kasallik belgilari kuzatilm agan, sog'lom urug‘lar;
1
-n in a sanchilgan jo y d an kichik hajm dagi qorayish paydo 
b o iis h i va t o ‘qim alarning yum shashidan kuchsiz kasallanishi;
2
-nina sanchilgan joydan don yuzasining yarmigacha qorayishi 
va uning yumshashi, suyuqlik ajralishidan kuchsiz kasallanishi;
3-nina sanchilgan joydan donning yarm idan ko ‘pining yuza- 
sini qorayishi, uning chirishi, k o ‘p m iqdorda m o dda ajralishi 
va donn in g unish qobiliyatining t o i i q y o ‘qolishi.
H a r b ir navning kasallanish darajasi, tarqalishi va kasal-
9-jadval
0
‘rga-
nilgan
navlar
Kasallanish ballari
Chidamlilik
darajasi
Qora
bakterioz
Bazal
bakterioz
Q o ‘ng‘ir
bakterioz
115

---

likning rivojlanishi hisoblab chiqiladi. Kasallikning tarqalishi va 
rivoji m iqdoriga, o ‘rganilgan navlarning bakterioz kasalligiga 
chidam lilik darajasiga qarab, ular quyidagi guruhlarga ajratiladi:
0-k asallik belgilari u m u m a n k u zatilm ay d ig an , im m u n ite t 
navlar;
1-kasallangan u ru g ‘lar soni 35% gacha, kasallikning rivoj­
lanishi 
20
% gacha b o ‘lgan, o ‘ta chidam li navlar;
3-kasallangan u ru g ‘lar soni 10% d an , kasallikning rivoj­
lanishi 35% d an yuqori b o ‘lgan, chidam siz navlar