A. T. G 'o fu ro V, S. S. F a y z u lla y e V, A. K. R a X im o V, B. Z o X id o V a, F. I. M a tk a r im o V

* 
/
' ' 2 
{
i ' V ,
4
<
 
\ 
, . Л »
i
л
\ / \ \  
c< 
>Л: 
< } {
^
f 
\
• 
r* •'* ' 
i
Д
 
'
4 У
/ ? '
/
)
6-rasm. 1-mandril; 2-martishka; 3-telas; 4-gibbon
2) 
Pavianlar avlodiga 
mansub maymunlarning vazni 25 kg 
atrofida b o ia d i. Urg'ocbilari erkaklariga qaraganda ikki marta 
yengil b o iad i. Ularning tum shug'i uzun boigani sababli itboshli 
maymunlar deb ataladi. Qoziq tishlari yaxshi rivojlangan, qosh 
yoylari katta, burun teshigi ochiq tumshuq uchida joylashgan.
47

---

Pavianlarning beshta turi mavjud: gamodri.1, anubis, babuin, 
Gvineya paviani, ayna pavian.
3) 
M andril avlodiga 
mansub maymunlar tashqi tuzilishi va 
ba'zi bir belgilari biian pavianlarga o ‘xshaydilar (6-rasm). Lekin 
ko ‘p belgilari, chunonchi barmoqlari va tovonlarining uzunligi 
bilan ulardan farq qiladilar, dumining uzunligi 12 sm gacha yetadi. 
Mandrillar sutemizuvchi hayvonlar orasida yorqin rangli hayvon 
hisoblanib, ularning burunlari qizii. yuzlari yo ‘l-yo'1 va qorin va 
bo ‘yindagi yunglari kumushsimon rangd a j ilovlanad i. Q o‘li, oyog'i, 
orqa tomonlari ko ‘k-qoramtir rangdadir. Gavdasi yirik, ko‘zlari 
jigarrangdabo’lib chuqurroqjoylashgan. Quloqlari qizg'ish rangda. 
duminig atrofi yalang'och, qizg'ish binafsharang. U rg‘ochisi 
erkaklariga nisbatan 2-3-m arta kichikroq bo‘ladi. Mandrillar 
G ‘arbiy Afrikaning Ispan Gvineyasigacha bo‘lgan hududda 
tarqalgan. Tog4 qoyalari yonlaridayom g‘irlijoylardayashaydi. Ular 
daraxtlarda ovqatlanadi va uxlaydi hamda o'sim liklar, hayvonlar 
bilan oziqlanadi. Xomiladorligi 245 kungacha davom etadi.
4) 
Martishkalar 
avlodi. Martishkalar 23 ta tur, 71 ta kenja 
turni o ‘z ichiga oladi. Ular 3 ta kenja avlodga bo ‘linadi.l.ar (6-rasm),