|
Anıqlawıshtıń dúzilisine qaray túrleri
|
səhifə | 160/248 | tarix | 02.12.2022 | ölçüsü | 0,6 Mb. | | #71983 |
| Abituriyentler ush n Qaraqalpaq tili p ninen qollanba quwat Jare
Anıqlawıshtıń dúzilisine qaray túrleri
Anıqlawıshlar dúzilisine qaray jay, qospa hám keńeytilgen anıqlawısh bolıp úshke bólinedi.
1.Jay anıqlawıshlar tómendegi dúzilistegi sózlerden boladı: a) dara hám birikken sózlerden boladı: Awıldan kelgen ziyrek, aqıllı balalar menen dos boldım. Jamurat penen ekewin Aqsuwattaǵı jılqıǵa jiberdim. b) jup sózlerden boladı: Súriw-súriw mallar biriniń izinen biri dizilisip kete beredi. Padapada malı, úyir-úyir jılqıları qarawsız qalǵan. d) mánili sóz benen tirkewishlerdiń dizbeginen boladı. Kúni menengi miynetimiz zayaǵa ketpedi.
2.Qospa anıqlawısh. Dizbekli qospa sózlerden, gáp aǵzalarına bólinbeytuǵın sózlerdiń dizbeginen bolǵan anıqlawıshlarǵa qospa anıqlawısh delinedi. Mısalı: Qızıl júzli jigittiń qızarǵanı ólgeni. Orta boylı, qarapáreń jigit ásten ornınan turdı. Bul qurılısqa pútkil Qaraqalpaqstannıń barlıq jerlerinen on mıńnan aslam adam jıynaldı. Sıdıqtıń sumlıqqa júyrik gellesi máseleniń eki jaǵın da oylap úlgergen edi.
3.Keńeytilgen anıqlawıshlar tómendegi feyil toplamları arqalı bildiriledi: a) kelbetlik feyildiń basqarıwındaǵı feyil toplamlarınan boladı: Alısta ǵawdıyıp júretuǵın kombaynlar da kórinbeydi. Úlken keń oypattıń ishinde jelkildesip ırǵalıp ósken ǵawashalar jawdırasıp tur. b) atawısh feyillerdiń basqarıwındaǵı feyil toplamınan boladı.: Mallar ushın ot-shóp tayarlaw isi gújidi. Meni ózimniń suwǵarıw hám kanal qazıw jumıslarıma qoyǵanıńız jaqsı bolar edi.
Klass jumısı: Anıqlawıshlardı tawıp astın sızıń.
Keń daladan esken samal kógildir dónip atırǵan dáryanıń aǵısına qarap órlep, ǵır-ǵırlap esip turadı. Jigitler Arnasaydaǵı pishenge qalay kelgenin ǵarrıǵa ayta basladı. Barsa úlken úsh gúdi pishen tur eken. Úlken dańǵaralı toydıń gúresi baslandı. Meniń eki kózim ortadaǵı palwanda. Ol iri jawırınlı, jas jigit eken. Ishki jap-salmalardı qazıw jumısı qızǵın qolǵa alındı.
Dostları ilə paylaş: |
|
|