Abu rayxon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti energetika fakulteti

Toshkent Davlat Texnika Universiteti


Energetika fakulteti


«Elektrta’minoti» kafedrasi


«Shahar kichik noxiyasini elektr ta’minoti» mavzusida kurs loyixasining


tushuntirish bayoni


Loyixa raxbari ______________________


Loyxalashtiruvchi
talaba ______________________


Guruh ______________________

Toshkent 2013


2 – ilova
Toshkent Davlat Texnika Universiteti


«Elektrta’minoti» kafedrasi


«Shahar elektr ta’minoti» kurs loyixasi bo‘yicha
T O P Sh I R I Q


Talaba__________________ Bosqich_____________ Guruxi____________
MAVZU: «Shahar noxiyasini elektrta’minot»
Boshlang‘ich ma’lumotlar:
1. Shaxar kichik noxiyasini rejasi (plani)
2. Turar joy binolarining xarakteristiklari

Parametlar	Reja bo‘yicha tartib raqami
Qavatlar soni Kvartiralar soni Liftlar soni Nasoslar Konditsionerlar

3. Jamoat va kommunal binolarning xarakteristikalari kichik noxiya rejasida keltiriladi.
4. Plitalar turi: gazli yoki elektrli.
5. Ta’minot manbasi noxiya chegarasidan ____________km
6. Ta’minot manbisi to‘g‘risida ma’lumot va uning xarakteristikalari:
Transformatorning quvvati va soni ___________________
Yu.K. tarafi kuchlanishi ___________________kV
P.K. tarafi kuchlanishi ___________________kV
Yu.K. shinasidan q.t. quvvati _____________________mVA


Vazifa xajmi:
1. Ktchtk noxiya va elektrenergiya istmolchilari, xamda ta’minot manbasi (transformatorlarni joylashishi quvvati, soni va kuchlanishi) xaqida qisqacha xarakteristika.
2. Turar joy, jamoat va kommunal binolar kirishidagi hisobiy yuklamani aniqlash.
3. Tashqi va kvartal ichidagi yoritish yuklamasini aniqlash.
4. TP ning sonini va quvvatini aniqlash va uni rejada joylashtirish.
5. Sxemani tanlash, xamda 380/220V kuchlanishli taqsimlovchi tarmoq kesim yuzasini aniqlash.
6. Kuchlanishni va 6-10kVli ta’minlovchi va taqsimlovchi tarmoqlar sxemasini tanlash.
7. Raxbarning ko‘rsatmasiga binosi RP yoki TPning sxemasini va tuzilishini tanlang.


Loyixa xajmi:

1. 
   Tushuntirish bayoni –30-40 varaq
   
2. 
   Chizmalar – 2ta
   

Topshiriq berildi _____________________2010y.


Loyixa topshirilishi ______________________2010y.


Raxbar imzosi _____________________


Talaba imzosi _____________________

4 – ilova

Ko‘p qavatli noxiyada turar joy bino kvartiralarning hisobiy elektr yuklamasi, kVt/kvartira.

Kvartilarala xarakteristikasi	Kvartiraning solishtirma yuklamasi, kVt/kV
	Kvartilara soni
	1	3	6	9	12	15	18	24	40	60	100
Tabiy gazli plitali	3	3	1,8	1,3	1,2	1,1	1,0	0,9	0,7	0,59	0,49
Qatiq yoqilgan plitali	4	4	2,25	1,75	1,65	1,55	1,4	1,3	1,0	0,9	0,8
5,5 kVtgacha plitali	5	5	2,7	2,2	2,1	2,0	1,8	1,7	1,4	1,2	1,1

Izoh: +isobiy yuklamalar yashash maydoni 30m² bo‘lgan kvartiralar uchun keltirilgan.


5 – ilova
Bino lift uskunalarining talab koeffitsienti.

	Talab koeffitsienti
	Turar-joy binolarida lift uskunalar soni
	1	2	3	4	5	6	10
6-7 8-9 10-11	1 1 -	0,85 0,90 0,85	0,70 0,75 0,80	0,60 0,65 0,70	0,55 0,60 0,63	0,5 0,55 0,56	0,38 0,40 0,42

6 – ilova
Turar-joy binolarining bir seksiyasida liftlar soni va ularning dvigatellarini nominal quvvati.

Bino quvvatlari soni	6-9	12	16
Bir seksiyada liftlar soni	1	2	2
Lift dvigatelining nominal quvvat, kVt	4,5	4,5-7,0	7,0

7 – ilova
Maishiy konditsionerlarning solishtirma elektr yuklamasi

Kvartiralar soni	1-3	4-24	25-100	101-400	400 dan ko‘p
Maishiy konditsionerning 1 kvartiraga qushimcha solish-tirma elektr quvvati, kVt	1,3	1,0	0,8	0,7	0,6

10 – ilova
0,4-10kV kabel tarmoqning quvvat koeffitsienti

Tarmoq punkti	Tunda	Ertalab	Kunduzgi	Kechasi
TPning 0,4kV shinasi RPning 10kV shinasi	0,86 0,76	0,89 0,76	0,86 0,82	0,92 0,88

11 – ilova
Liniya yuklamasining bir xil vaqti koeffitsienti

Tarmoq elementlariga ulangan TPlar soni	5gacha	6-10	11-20
Ko	0,85-0,78	0,75-0,7	0,73-0,65

8 – ilova
Jamoat binolari va korxonalarininig solishtirma hisobiy yuklamalari

№	Binoning nomi	Solishtirma hisobiy yuklama	Quvvat koeffitsienti
1	Oziq-ovqat bloki, kVt/joy	0,9	0,97
2	Gaz plitali oshxona, kVt/joy	0,7	0,95
3	Oziq-ovqat do‘koni, kVt/m. zal	0,11	0,75
4	K4onditsionerli oziq-ovqat do‘5koni, kVt/m.zal	0,08	0,85
5	San6oat mollari do‘koni, -// -	0,07	0,9
6	Oziq-ovqat blokli kasalxona, kVt/joy	0,8	0,95
7	Oziq-ovqat bloksiz kasalxona, kVt/joy	0,5	0,9
8	Do‘xtirxona, kVt/smenada kelgan soni	0,07	0,9
9	Bolalar bog‘chasi, kVt/joy	0,3	0,96
10	Maktablar, -// -	0,14	0,95
11	Oliy, o‘rta o‘qo‘v yurtlari, -// -	0,16	0,9
12	Kinoteatrlar, -// -	0,13	0,9
13	Teatr, sirk, -// -	0,25	0,85
14	40000tomoshabinli stadion, -// -	0,02	0,98
15	Dam olish uylari, -// -	0,6	0,9
16	Mexmonxona, -// -	0,3	0,9
17	Yotoqxona, -// -	0,1	0,9
18	Boshqaruv binosi, kV/m^2 maydoni	40,0	0,9
19	Sartoroshxona, kVt/ish urin	1,3	0,7
20	Maishiy xizmat kombinati, -// -	0,5	0,9
21	Ximchistka, kVt/smenada soni	440,0	0,9

16 – ilova
PN-2 saqligichlarning texnik ma’lumotlari

Nominal toki, A		Eng katta o‘chirish toki, kA
Saqlagichlar	Eruvchi o‘rnatmasi
100 250 400 600 1000	30, 40, 50, 60, 80, 100 80, 100, 120, 150, 200, 250 200, 250, 300, 350, 400 300, 400, 500, 600 500, 600, 750, 800, 1000		50 40 25 25 10

20 – ilova
Ba’zi elektr hisoblarga misollar
1-misol: Tabiy gazda plitali, 5 qavatli, 60 xonadonli uy berilgan. Bir xonadonni o‘rtacha yashash maydoni –30m². Turar joy uyni ta’minlash liniyasi to‘la elektr yuklamasini aniqlash kerak.
1. 4-ilovadan jadval bo‘yicha bir kvartirani solishtirma hisobiy elektr yuklamasini aniqlaymiz (nh60)
R_kv.ud=0,59kVt/kv.
2. Liniyaning hisobiy aktiv yuklamasi aniqlanadi:
R_kv=R_kv.ud·n=0,59·60=35,4kVt
3. Bino liniyasining to‘la hisobiy yuklamasi aniqlanadi:

4. Konditsionerlarni qo‘shimcha quvvati hisobga olinadi:
R_dop=R_k.ud·n·k₀=0,8·60·0,3=14,4 kVt
S_dop=R_dop/cosφ=14,4/0,9=16 kVA
Demak, bino liniyasining to‘la hisobiy yuklamasi:
S=S_kv+S_dop=39,3+16=55,3 kVA


2-misol. O‘rtacha maydoni 45m² bo‘lgan, qattiq yoqilg‘i plitali, 3 qavatli, 20 kvartirali 4ta bino, 1ta transformatordan ta’minlanadi. TP shinosidagi to‘la hisobiy yuklamani aniqlash kerak.


1. 4-ilovadagi jadval bo‘yicha 1ta kvartirani solishtirma yuklamasi aniqlanadi. Bunda kvartiralar soni 80ta va xar m² qushimcha yashash maydoniga (30m²dan tashqari) 0,5% elektr yuklama oshirib olinadi:
R_kv.ud.=0,58·(1+0,005*15)=0,915 kVt/kv
2. Transformator uchun hisobiy aktiv yuklama:
R_kv=0,915·4·20=73,1 kVt
3. Transformator uchun to‘la hisobiy yuklama:
S_kv=R_kv/ cosφ=73,1/0,95=77 kVA


3 misol Transformator punktiga ulangan:
- Quvvati R_I=120 kVt bo‘lgan bir smenali maktab;
- R₂=60 kVtli bolalar bog‘chasi;
- R₃=130 kVtli oziq-ovqat do‘koni;
- R₄=50 kVli mayshiy xizmat kombinati.


TPdagi transformatorning 0,4kV tarafidagi aktiv yuklama aniqlansin.
1. Eng katta hisobiy yuklama do‘konining yuklamasi:
R_max=R_mag=R₃=130 kVt
2. 9-ilovadan «K_i» koeffitsientlari aniqlanadi:
bir smenali maktabda: K₁=0,6;
bolalar bog‘chasiga: K₂=0,7;
maishiy xizmatga: K₄=08.
3. TP shinosidagi hisobiy aktiv yuklama:
R_rasch+K₁R₁+K₂R₂+K₄R₄=130+0,6·120+0,7·60+0,8·50=274kVt


4 misol. Elektr plitali 16 qavvatli 200 kvartirali turar joy binosi (o‘rtacha yashash madoni 30m²) yuk ko‘tarish qobiliyati 350 va 500kg bo‘lgan 6ta lift uskunasiga ega. Binoning 1-qavvatida hisobiy quvvati R₂h50kVt bo‘lgan maishiy hizmat korxonasi bor. Bino 2ta bir birini zaxiralaydigan liniyalardan ta’minlanadi. Biri kvartira iste’molchilarini, ikkinchi esa – lift uskunalari va maishiy hizmat korxonasini ta’minlaydi.
Xar qaysi liniyaning hisobiy quvvati normal va avariya rejimlarida aniqlansin.


Lift uskunalarining texnik parametlari:
Elektrodvigatel______ AS32-6/24, R_ust=7kVt
Tormoz­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­________________MP201, R_ust=0,15kVt


Pasaytiruvchi transformatorlar:

TS-1,5/0,5 OSO-0,25 TT-0,63

380/220V 380/24V 380/0,5V

Rust=1,5 kV Rust=0,25 kV Rust=0,63 kV

Elektrodvigatel uchun PVh40%


Normal rejimda liniyaning yuklamasi:
1. 4-ilovada jadvaldan 1ta kvartirani solishtirma yuklamasi (nh200)
R_kv.ud=0,88 kVt/kv
2. Kvartirani ta’minlanayotgan liniyaning hisobiy aktiv yuklamasi:
R_kv=R_kv.ud.·n=0,88·200=176 kVt
3. Lift iste’molchilarining hisobiy yuklamasi:
R_r.l.=0,75/7 +0,15+1,5+0,25+0,63/6=31,1 kVt
4. 9-ilovadagi jadvaldan aniqlaymiz K_i=0,8
5. Lift uskunalarini va maishiy xizmat korxonasini ta’minlanayotgan liniyaning aktiv yuklamasi:
R_r=50+0,8·31,1=75kVt