Abulqosimov h. P., Muminov n. G
-rasm. Dunyoda terroristik aktlardan halok bo‘lganlar
Yüklə 4,1 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
10.4.1-rasm. Dunyoda terroristik aktlardan halok bo‘lganlar
soni 200 (2006-2018 yy.) Yu.V. Latov terrorchi mansabining matematik modelini taklif qildi. U quyidagi shaklga ega: S = Villeg - Vleg bu yerda S - terrorchining sof foydasi; Willeg - terrorchining noqonuniy faoliyatdan olgan daromadlari; Vleg - terrorchining qonuniy faoliyatdan yo‘qotgan foydasi; p - ehtimollik; D - jazoni baholash. E. Chernixning so‘zlariga ko‘ra, terrorizm urushida boylar katta rol o‘ynaydi. Kambag‘allar - boylarning uydirmasi, ularning ziddiyatlari uchun ommaviy axborot vositasi. Jamiyatning o‘rta va boy qatlamlarining mulkiy taqdiri o‘zining ekstremal ko‘rinishlarida terrorizm urushidan ijtimoiy tuzilmada ma’lum bir o‘rinni egallash uchun foydalanishga olib keladi. Bu yerda hatto o‘lim ham o‘z joniga qasd qilgan kishining ijtimoiy maqomining tasdiqlanishidir. 200 https://www.statista.com/statistics/202871/number-of-fatalities-by-terrorist- attacks-worldwide/ 20 487 22 719 15 70815 310 13 18612 533 11 098 18 066 32 763 29 424 25 722 18 753 32 836 0 5 000 10 000 15 000 20 000 25 000 30 000 35 000 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 BMT Bosh assambleyasi "Birlashgan Millatlar Tashkilotining Global terrorizmga qarshi strategiyasini qayta ko‘rib chiqish" rezolyutsiyasini qabul qildi, bu uning global aksilterror strategiyasining to‘rt tarkibiy qismiga sodiqligini tasdiqlaydi: 1) terrorizmning tarqalishiga olib keladigan shart-sharoitlarga barham berish; 2) terrorizmning oldini olish va unga qarshi kurashish; 3) terrorizmning oldini olish va unga qarshi kurashish uchun davlatlarning imkoniyatlarini kuchaytirish va bu borada Birlashgan Millatlar Tashkiloti tizimining rolini kuchaytirish. 4) terrorizmga qarshi kurashning asosi sifatida inson huquqlari va qonun ustuvorligini hurmat qilish hisoblanadi. Terrorizm natijasida har yili ko‘plab odamlar halok bo‘ladilar. Iqtisodiyot va tinchlik institutining Global terrorchilik indeksiga ko‘ra, global terrorchilik 2018 yilda kamroq odamning hayotiga nuqta qo‘ydi, biroq uning iqtisodiy va ijtimoiy ta’siri keng qamrovli bo‘ldi. Terrorizm qurbonlarining umumiy soni ketma-ket to‘rt yil davomida 15.2 %dan kamayib 2018 yilda 15 912 kishini tashkil etdi - bu o‘tgan yillar ichidagi eng yuqori ko‘rsatgich bo‘lgan 2014 yildan 53% ga kamroq degani. Raqamlarning kamayishida Yaqin Sharqdagi urushlarda qozonilgan g‘alaba hamda mintaqadagi harbiy harakatlarning imkon qadar kamaytirilishi muhim rol o‘ynadi. Shunga qaramay, hisobotda aytilishicha, dunyo bo‘ylab terrorizm xavfi oldi olinishi va unga qarshi kurash uchun sarflanayotgan pul miqdori ortib borgan: hisob- kitoblar 2018 yilda terrorchilik jahon iqtisodiyotiga $34 mlrdga “tushganini” ko‘rsatmoqda. So‘nggi 20 yil ichida, shubhasiz, G‘arb tashqi siyosati va G‘arbning aralashuvi dunyoning turli mintaqalarida terrorizm darajasiga ta’sir ko‘rsatdi"-, deydi Iqtisodiyot va tinchlik institutining Yaqin Sharq va Yevropa bo‘yicha direktori Serj Strubens. |