Academic Research in Educational Sciences Volume 4

---

Academic Research in Educational Sciences 
Volume 4 | Issue 5 | 2023 
ISSN: 2181-1385 
ISI: 0,967 | Cite-Factor: 0,89 | SIS: 1,9 | ASI: 1,3 | SJIF: 5,771 | UIF: 6,1 
sa 
 
 
 
 
513
 
May, 2023 
https://t.me/ares_uz Multidisciplinary Scientific Journal 
DASTURNING SIKLIK BO'LIMLARINI OPTIMALLASHTIRISH 
 
Sh. I. Xodiyev, O. B. Farmonov 
O‟zbekiston Milliy universiteti 
 
ANNOTATSIYA
Transformatsiyalar orqali optimallashtirish algoritmlari va ularni amalga 
oshirish usullari sohasidagi ma'lum ishlanmalar ko'rib chiqildi. Sikl bo‟limlarini 
transformatsiya yo‟li bilan optimallashtirish uchun bazi algoritmlardan foydalanib 
Python 
dasturlash 
tilida 
skilni 
optimallashtirish 
dasturi 
tuzildi. 
Skilni 
optimallashtirishda Python dasturlash tilining kerakli
 
kutubxonalaridan foydalanildi. 
 
Kalit so’zlar:
Transformatsiya, optimallashtirish, Python, protsessor 
arxitekturasi, kod/shakl.
 
KIRISH 
Zamonaviy kompyuterlarning ortib borayotgan quvvati nafaqat dasturning 
tezroq bajarilishiga, balki yangi imkoniyatlarga ham olib keladi. Bundan tashqari, 
protsessor arxitekturasidagi o'zgarishlar avtomatik optimallashtirishning yangi 
usullarini yaratish va mavjud usullarni qayta ishlashni talab qiladi 
Optimallashtirishni transformatsiya metodlari bilan amalga oshirsa bo‟ladi. 
Transformatsiyalar - bu dasturning funksionalligini(biror ish bajara olishligini) 
o'zgartirmasdan uning yo‟lini(ishlash usulini) o'zgartiradigan operatsiyalar(amallar). 
Ular dasturlarning ishlashini yaxshilash uchun dasturiy ta'minotni optimallashtirishda 
keng qo'llaniladi. Transformatsiyalar manba kodi (source code-dasturchilar 
tomonidan yozilgan ya‟ni inson o‟qiy oladigan kod), oraliq shakllar(intermediate 
presentations) (mashina o‟qiy oladigan kod/shakl) va mashina kodi (ikkilik 
kod,komputerning protsessori orqali amalga oshiriladigan) kabi turli xil dastur 
shakllarida qo'llanilishi mumkin. Transformatsiya yo‟li bilan optimallashtirishdan 
maqsad dasturlarning to'g'riligini saqlab, ularning ishlashini yaxshilashdir.
 
Transformatsiya yo‟li bilan optimallashtirish computer science (kompyuter 
fanlari) va software engineering ( dasturiy ta'minot muhandisligi) ning muhim 
bosqichiga aylandi. Ushbu maqolada transformatsiyalarni optimallashtirish 
algoritmlari ko‟rib chiqildi. Asosan sikl optimallashtirishga doir turli xil 
transformatsiyalarni va ularning qo'llanilishi tasvirlab berildi. 
Maqoladi sikl bo‟limlarini transformatsiya yo‟li bilan 
optimallashtirish uchun bazi algoritmlardan foydalanib Python 
dasturlash tilida skilni optimallashtirish ko‟rib chiqildi. Skilni 

---