ADİL ƏSƏdov fəLSƏFİ pentalogiya beşinci cild SİyasəTİn fəLSƏFƏSİ



Yüklə 3,52 Mb.
səhifə35/37
tarix07.01.2017
ölçüsü3,52 Mb.
#4521
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   37

Kərim KƏRİMOV. Son illər Azərbaycanda kiber cina­yət­­ləri törət­mə­yə cəhdlərinin sayı artıb, 2012

Elçin QULİEV. “Dövlət Sərhəd Xidməti dinamik inkişaf dövrünü yaşamaqdadır”, 2012

Kamran ƏLİYEV: Azərbaycan korrupsiya ilə mübarizə sahəsində bəzi məsələlərdə Avropa ölkələrinə çatıb, hətta onları keçib, 2012

Əhliman ƏMİRASLANOV. Azərbaycanda səhiyyə sahə­­sin­də böyük irəliləyiş var, 2012

Fazil QULİYEV. Vətəndaşlar üçün lazım olan sənədlə­rin polis əməkdaşları tərəfindən "ASAN Xidmət" mərkəz­lərin­dən verilməsi istiqamətində hazırlıq işləri başa çatıb, 2012

Fəxrəddin QƏDİROV. Bakıda güclü zəlzələnin gözlən­il­diyi barədə məlumat həqiqəti əks etdirmir, 2012

Elçin BABAYEV. “Açıq elmi resursların yaradıl­ması Azərbaycanda elmin güzgüsü rolunu oynaya bilər”, 2012

Rasim ƏLİQULİYEV. Sürətlə dəyişən dünyada böyük ambisiyalar: Azərbaycan, 2012

Akif HACIYEV, Soltan ƏLİYEV. Dünya şöhrətli alim, 2012

Çingiz ƏSGƏROV. Avropa Məhkəməsində azərbaycanlı­ların Ermənistana qarşı 6 şika­yə­ti icraata götürülüb, 2012

Ramiz RZAYEV, Rafiq NOVRUZOV, Könül ƏLİYEVA, Azər HÜSEYNOV, Şahin YUSİFOV, Tapdıq MAHMU­DOV, Ələsgər ƏLİYEV, Ba­ğır ƏSƏDOV, Fərhad KƏRİ­MOV, Vəfaddin İBAYEV, İsmayıl MƏMMƏD­OV, Aynur AĞAZADƏ. Azərbaycanca-ingiliscə hüquq lü­ğə­ti, 2012

Ramiz RZAYEV, Rafiq NOVRUZOV, Könül ƏLİYEVA, Azər HÜSEY­NOV, Şahin YUSİFOV, Tap­dıq MAHMU­D­OV, Ələsgər ƏLİYEV, Ba­ğır ƏSƏDOV, Fərhad KƏRİMOV, Vəfaddin İBAYEV, İsmayıl MƏMMƏ­DOV, Aynur AĞA­ZADƏ. Azərbaycanca-rusca izahlı hüquq lüğəti, 2012

Kamran ƏLİYEV: "Qısa müddət ərzində korrupsiyaya qarşı mübarizə tədbirlərinin kə­səri daha da artacaq­dır", 2012

Gülər Əhmədovanın haqqında cinayət işi açılıb, 2012



Ramiz MEHDİYEV. “Azərbaycan 2020: Gələcəyə baxış” mövzusunda beynəlxalq konfransda açılış nitqi ilə çıxış, 03 dekabr, 2012

Vahid AXUNDOV. “Azərbaycan 2020: Gələcəyə baxış” mövzu­sun­da beynəlxalq konfransda çıxış, 03 dekabr, 2012

Antonius BRUK, "Gələcəyə baxış – 2020 və qlo­bal inkişaf çağırış­ları". //“Azərbaycan 2020: Gələcəyə baxış” mövzusunda beynəl­xalq konfransda çıxış, 03 dekabr, 2012

Larisa LEŞENKO. “Diversifikasiya: Davamlı İnkişafın Açarı”. //“Azər­baycan 2020: Gələ­cəyə baxış” mövzu­sun­da beynəlxalq kon­fransda çıxış, 03 dekabr, 2012

Olli NOROYONO. “İnfrastrukturun maliyyələş­məsi”. //“Azərbaycan 2020: Gələcəyə baxış” mövzusunda beynəlxalq konfransda çıxış, 03 dekabr, 2012

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham ƏLIYEV. “Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyası, 29 dekabr, 2012



ADLAR GÖSTƏRİCİSİ
A
ABBASOV Əli - Azərbaycan Respublikasının Ra­bitə və İnformasiya Texnologiyaları na­ziri, 439

ABBASOV Nazim - Azərbaycan Respublikası Baş Pro­ku­rorluğunun Prokurorluqda is­tin­ta­qa nəzarət idarəsinin rəisi, 437



ABBASOV Rafiq – Bakı şəhər Baş Polis İdarə­si­nin rəi­si, polis general-mayoru, 437

ABDULLAYEV Kamal – tanınmış nasir, drama­turq, şair və tərcüməçi, filologiya elmləri dok­­toru, professor, Azərbaycan Milli Elm­lər Akademiyasının müxbir üzvü, Bakı Slav­yan Universitetinin rektoru, AMEA Huma­ni­tar və İctimai Elmlər Bölməsinin akade­mik-katibi, 424, 434, 436

ABDULLAYEV Rövnəq - Azərbaycan Respub­li­kası Dövl­ət Neft Şirkətinin prezidenti, Mil­li Məclisin de­pu­tatı, 439

ABDULLAYEV Seyfəddin - Bakı şəhər proku­ror­luğu­nun Prokurorluqda İstintaqa Nə­za­rət Şöbəsinin rəisi, 437

ABDULLAYEVA Mətanət – filologiya üzrə fəlsə­fə dok­­­­toru, 398

ABDULLAYEVA Rəna – fəlsəfə elmləri dok­to­ru, 367, 422

ABDULLAZADƏ Fatma - Azərbaycan Res­publi­kası Pre­­zidenti Administrasi­ya­sı Hu­ma­­nitar siyasət şö­bə­sinin müdiri, tarix elmləri ­doktoru, 435, 436

ABRAMOVİÇ Roman - milyarder, Rusiyanın keçmiş dövlət və siyasi xadimi, 436, 437

ABUTALIBOV Hacıbala - Bakı Şəhər İcra Haki­miy­yəti başçısı, fizika-riyaziyyat elm­ləri doktoru, profes­sor, 436

ADIGÖZƏLOV Şirxan - Bakı şəhəri Səbail ra­yon pro­kuroru, 437

AĞALAROV Araz İskəndər oğlu — iqtisad elm­­ləri dok­t­oru, Ümumrusiya Azərbaycan Kon­qresinin vitse-prezidenti, milyarder, 435, 436

AĞAMALIOĞLU Səmədağa – Azərbaycanın siya­si və dövlət xadimi, publisist, 432, 433

AĞAYEV Əhməd bəy (1869-1939) – Azərbay­can publisisti, siyasi xadim, filosof, 152, 374, 433

AĞAYEV Mirşahin - «ANS» Müstəqil Yayım və Media Şirkətinin (ANS-TV) Baş Prodüseri, 436, 437

AĞAYEV Mübariz Alı oğlu - Quba rayon icra haki­miyyəti başçısı, 439

AĞAYEVA Ziba - fəlsəfə elmləri doktoru, 386, 389

AĞAZADƏ Müzəffər - Sumqayıt Apellyasiya Məhkə­məsi Məhkəmə aparatının rəhbəri, 436

AĞAZADƏ Aynur, 439

AXUNDOV Ağamusa – dilçilik sahəsində gör­kəm­li mü­tə­xəssis, filologiya elmləri dok­to­ru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, 407

AXUNDOV Mirzə Fətəli (1812-1878) – gör­kəm­li Azər­baycan maarifçisi, dramatur­qu və filosofu, 32, 38, 153, 432

AXUNDOV Ruhulla - Azərbaycan Kommunist Parti­yası­nın birinci katibi (1925- 1926), 432, 433

AXUNDOV Vahid - Azərbaycanın İqtisadi si­ya­­sət məsələləri üzrə Dövlət müşaviri, 439

AXUNDOV Vəli - Azərbaycan Kommunist Partiya­sının birinci katibi (1959—69), 433

ALIŞANOV Arif - «Azərbaycan Teleradio Veri­liş­ləri» Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin sədri, iqtisad elmləri namizədi, 436

ALLAHYAROVA Tahirə - Azərbaycan Respub­li­kası­nın Prezidenti yanında Strateji Araş­dır­malar Mərkəzinin şöbə müdiri, fəlsəfə elmləri doktoru, 2, 367, 385, 386, 389, 410, 412, 414, 419, 420, 421, 428, 461

ANAKSAQOR (b.e.ə. 500-428) – qədim yunan filo­sofu, 134, 135, 136

ANAR - tanınmış Azərbaycan yazıçısı, dövlət və siyasi xadimi, 13, 334, 434

ANDROPOV, Yuri Vladimiroviç (1914-1983) – sovet dövlət xadimi, 1982-83-cü illərdə Sovet dövlətinin başçısı, 434

ANTİSFEN (b.e.ə. 435-370) – qədim yunan filosofu, 29, 31, 84, 85, 243

ARİSTİPP (b.e.ə. 435-360) – qədim yunan filoso­fu, 84

ARİSTOFAN, (b.e.ə. 445-385) – qədim yunan drama­turqu, 46

ARİSTOTEL (b.e.ə. 357-322) – qədim yunan filosofu, 11, 13, 14, 16, 18, 20, 24, 29, 32, 70, 74, 91, 97, 100, 115, 116, 117, 118, 119, 176, 241, 364, 391, 408, 410, 411, 412, 426, 431

ASLANOVA Rəbiyyət - Azərbaycan Respubli­kası Milli Məclisinin deputatı, Milli Məc­lisin İnsan Hüquq­ları Komitəsinin səd­ri. Fəlsəfə elmləri doktoru, professor. BDU-nun fəlsəfə tarixi və mədəniyyət­şünaslıq kafedra­sı­nın müdiri, 436

ATATÜRK Mustafa Kamal Paşa – görkəmli hərbi və döv­lət xadimi, Türkiyə Respub­lika­sı­nın banisi, 383

AVQUSTİN (354-430) – xristian ilahiyyatçısı və filo­sofu, 431

B
BABAYEV Elçin - Azərbaycan Respublikası­nın Prezi­denti yanında Elmin İnkişafı Fondunun icraçı di­rektoru, 439

BABAYEV HidayətQuba rayon polis şöbəsi­nin rəis müavini, 411

BABAYEV İlyas – tanınmış arxeoloq, tarix elm­ləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Aka­demiyasının müxbir üzvü, 381, 435

BAĞIROV Damət - Əmlak Məsələləri Dövlət Ko­­mi­tə­sinin yanında Daşınmaz Əmlakın Döv­­­lət Reyestri Xidmətinin rəisi, iqtisad elm­lə­ri doktoru, pro­fes­sor, 438

BAĞIROV Kamran - Azərbaycan Kommunist Par­tiy­asının birinci katibi (1982—88), 434

BAĞIROV Mircəfər – Azərbaycanın dövlət xa­di­mi, 1932-1953-cü illərdə Sovet Azərbay­canının rəhbəri, 152, 171, 433

BAĞIROV Saleh – tanınmış telejurnalist, 383

BAXŞƏLİYEV Vəli – Naxçıvanın qədim tarixi sahəsin­də tanınmış arxeoloq, tarix elmləri dok­toru, pro­fes­­sor, Azərbaycan Milli Elm­lər Akademiyası­nın müxbir üzvü, 436

BEKKARİA Çezare (1738-1794) – italyan maarifçisi, cinayət hüququ elminin banisi, 16, 35

BEKON Frensis (1561-1626) – ingilis filosofu, 12, 70, 382, 431

BENTAM (1748-1832) – ingilis filosofu, 27

BERDYAYEV Nikolay (1874-1948) – dahi rus filo­sofu, 15, 23, 29, 30, 33, 44, 46, 47, 51, 70-71, 93, 98, 121, 150, 384, 385, 432, 433

BEREZOVSKİ Boris - Rusiyanın keçmiş dövlət və siyasi xadimi, Rusiya Elmlər Akade­miya­­sı­nın müx­bir üzvü, texnika elmləri dok­toru, milyarder, 436



BƏKTAŞİ Səadət - Sumqayıt Apelyasiya Məh­kəmə­si­nin sədri, Azərbaycan ixtisaslaşmış məhkəmə hakimlərinin ictimai birliyinin (assosiasiyasının) sədri, 439

BİSMARK (1815-1898) – alman siyasi və dövlət xa­di­mi, 14, 22, 27, 70, 428, 432

BODEN (1530-96) – fransız siyasi mütəfəkkiri və filosofu, 10, 14, 16, 20, 25, 26, 37, 39, 40, 118, 431

BOESİ Etyen (1530-1563) – tiranizmə qarşı müba­riz, 40, 118, 431

BRUK, Antonius - BMT İnkişaf Proqramının Azərbay­canda Rezident nümayəndəsi, 439

BUDDA – buddizmin banisi, 49, 429, 430

BÜNYADOV Teymur - tanınmış Azərbaycan tarixçisi, akademik, 433

BÜNYADOV Ziya - görkəmli Azərbaycan tarix­­çi­si, siyasi və dövlət xadimi, akademik, 434

BÜNYADZADƏ Dadaş - Azərbaycan SSR Xalq Ko­mis­sarları Sovetinin Sədri (1930-32), 433
C
CABBARLI Cəfər (1899-1934) – dahi Azər­bay­­can dra­­maturqu, 333

CABBAROV Rəşid - psixologiya üzrə fəlsəfə doktoru, 439

CAVADOV Fuad - Azər­bay­­can Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin Məhkəmə Eks­pertizası Mərkəzinin rəisi, hüquq elmləri dokto­ru, Bakı Dövlət Univer­si­teti­nin professoru, De­mo­kratik Hüquqşünaslar Assosiasiyasının sədri, Azərbaycan-Avropa işçi qru­punun üzvü, 438

CAVİD (Hüseyn CAVİD) – dahi Azərbaycan drama­tur­qu, 432, 433.

CEFFERSON – ABŞ dövlət xadimi, 26, 27, 30, 431

CƏFƏRQULİYEV Mirağa – general-mayor, hüquq elm­ləri doktoru, professor, 408

CƏFƏROV Ələddin - Azərbaycan Ümumi Məh­­kə­­mə ha­kimlərinin Assosiasiyasının sədri, Məhkəmə-Hü­quq Şurasının üzvü, Hakimlərin intizamına da­ir məsələlər üz­rə Azərbaycan-Avropa Şurası işçi qrupu­nun üzvü, Bakı şəhəri Yasamal Rayon Məhkə­məsinin sədri, 436

CƏFƏROV Nizami – dilçilik sahəsində tanın­mış mütəxəssis, filologiya elmləri dokto­ru, pro­fes­sor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademi­ya­sının müxbir üzvü, 436, 436
Ç
ÇEMBERLEN (1855-1927) – alman sosio­loqu, 150, 432

ÇERNIŞEVSKİ Nikolay (1828-1889) – rus mü­tə­fək­kiri, 22, 432

ÇÖRÇİLL (1874-1965) – məşhur ingilis döv­lət xadi­mi, 11, 45

ÇUBAYS Anatoliy - Rusiyanın keçmiş dövlət və siyasi xadimi, 436


D
DAŞDƏMİROV Əfrand (1942) – görkəmli alim və döv­lət xadimi, akade­mik, 2, 153, 365, 416, 424, 435.

DEMOKRİT (b.e.ə. 460-370) – qədim yunan filosofu, 10, 11, 34, 44, 49

DƏMİRÇİZADƏ Əbdüləziz (1908-1979) – dilçilik sa­hə­sində görkəmli mütəxəssis, filo­lo­giya elmləri doktoru, professor, 433

DİDRO Deni, 20, 92, 100, 431

DİOGEN LAERTLİ, 33

DOSTOYEVSKİ (1821-1881) – dahi rus yazı­çı­sı, 46, 393, 432

DUMBADZE Vladimir - Azərbaycan Kommu­nist Par­ti­yası Rəyasət Heyətinin sədri (15 sent­yabr-24 notyabr, 1920), 432

DÜRANT Uill – Amerikan filosofu və publi­sisti, 84, 101


E
ELÇİBƏY (Əliyev) Əbülfəz – Azərbaycanın si­ya­si və dövlət xadimi, 1992-93-cü illərdə Azərbaycan Respublikasının prezidenti, 350, 434

ELDAROV Ömər (1927) – dahi Azərbaycan hey­­kəl­­təraşı, Azərbaycan Respublikası­nın xalq rəssamı, Azərbaycan Milli Elmlər Aka­de­mi­ya­sının həqiqi üzvü, Azərbaycan Rəs­sam­lıq Akademiyasının rek­toru, 434, 436

ESXİL (b.e.ə. 525-456) – qədim yunan dra­ma­­turqu, 134

EYNZİDEL Avqust (1754-1837) – görkəmli alman filosofu, 28, 37, 49, 432

EYVAZOV Vilayət - Azərbayсan Respublikası Daxili İşlər nazirinin müavini, polis gene­ral-leytenantı, 437
Ə
ƏFƏNDİYEV Asif (1936-1997) – görkəmli Azər­­­­baycan filosofu, 35, 132, 152, 161, 403, 434

ƏFƏNDİYEV Elçin - tanınmış Azərbaycan ya­zı­­­çı­­sı və dövlət xadim, Azərbaycan Res­pub­­lika­sı Baş nazirinin müavini, 333

ƏFƏNDİYEV İlyas (1914-1995) – görkəmli Azər­bay­can yazıçısı, 334

ƏFƏNDİYEV Oqtay – tarix sahəsində gör­kəmli mütə­xəssis, tarix elmləri dok­to­ru, professor, Azərbay­can Milli Elmlər Akade­miya­sının müx­bir üzvü, 433

ƏHMƏDLİ Cəmil – tanınmış filosof, fəlsəfə elm­ləri dok­­toru, professor, əməkdar elm xadimi, 421

ƏHMƏDOV Eldar - Azərbaycan Respublikası Baş Pro­­ku­­ror­luğunun Ağır cinayətlərə dair işlər üzrə istintaq idarəsinin rəisi, 437



ƏHMƏDOV Əli - Yeni Azərbaycan Partiyası­nın Sədr müavini-İcra katibi, millət vəkili, professor, 435

ƏHMƏDOV Əlisa – fəlsəfə elmləri doktoru, pro­fessor, 423

ƏHMƏDOV Fərhad Teymur oğlu — azərbay­canlı mil­yarder, iqtisad elmləri namizədi, Texnoloji Elm­lər üzrə Beynəlxalq Akade­miy­anın müxbir üzvü, 438

ƏHMƏDOV Məhərrəm – Azərbaycan Respub­li­­kası Prezidenti Administrasi­ya­sı Huma­ni­tar siyasət şöbəsinin müdir müavini, 413

ƏHMƏDOV Şərafuddin – Dərbənd şəhər bələ­diy­yəsi­nin rəhbəri, 436



ƏHMƏDOV Vahid - Azərbaycanın dövlət və siyasi xadimi, Milli Məclisin üzvü, texnika elmləri doktoru, 439

ƏHMƏDOVA Firdovsiyyə – tarix elmləri nami­zə­di, 373, 390, 406, 410, 420, 421

ƏKBƏROV Məhəmməd - Nizami rayon məh­kə­­mə­si­nin sədri, 437

ƏLƏKBƏROV Anar - Heydər Əliyev Fondu­nun icraçı direktoru, fəlsəfə elmləri nami­zədi, 437

ƏLƏKBƏROV Əsgər - Azərbaycan Respubli­ka­­sı­nın Da­xili İşlər nazirinin müavini, po­lis ge­neral-ley­te­nantı , 436

ƏLƏKBƏROV Vahid - Azərbaycanlı milyar­der, Rusi­ya­nın "Lukoyl" neft şirkə­ti­nin prezidenti iqtisad elmləri doktoru, Rusiya Təbii Elmlər Akademi­yasının həqi­qi üzvü, 438

ƏLƏSGƏROV Ağasəlim – görkəmli iqtisadçı, iqtisad elmləri doktoru, professor, Azər­bay­­can Milli Elm­lər Akademiyasının müx­bir üzvü, 371, 385, 386

ƏLƏSGƏROV Fuad – tanınmış hüquqşünas və dövlət xadimi, Azərbaycan Respublikası Pre­zident Ad­mi­nistrasi­ya­sında şöbə mü­diri, 346

ƏLİBƏYLİ Həsən — tarix elmləri dok­to­ru, professor, 423

ƏLİQULİYEV Rasim — texnika elmləri dok­to­ru, pro­fessor, Azərbaycan Milli Elmlər Aka­­­de­­­mi­ya­­sı­nın müxbir üzvü və baş akade­mik-kati­bi, AMEA İn­formasiya Tex­no­lo­giya­ları İnstitutunun direk­to­ru, 439

ƏLİYEV Aydın - Azərbaycan Respublikasının Dövlət Göm­rük Komitəsinin sədri, 438

ƏLİYEV Bəxtiyar – tanınmış psixoloq, psixo­logi­ya elm­­­ləri doktoru, professor, Azər­bay­­can Milli Elm­­­lər Akademiyasının müx­bir üzvü, millət vəki­li, 436, 439



ƏLİYEV Cəlal – biologiya elmləri sahəsində gör­­kəm­li mütəxəssis, biologiya elmləri dok­­toru, professor, Azərbaycan Milli Elm­lər Aka­de­mi­ya­sının həqiqi üzvü, 436

ƏLİYEV Ədalət - «Lider» Media Holdinqinin rəh­bəri, 438

ƏLİYEV Ələsgər - Azərbaycan Respublikası­nın Ali Məhkəməsinin hakimi, 439

ƏLİYEV Əziz - Azərbaycanın və Dağıstanın dövlət xadimi, 1942-1948-ci illərdə Dağıs­tan Vilayət Partiya Komitəsinin birinci ka­ti­bi, 435, 436

ƏLİYEV Heydər Əlirza oğlu (1923-2003) – Azər­baycanın görkəmli dövlət və siyasi xadimi, 1969-82-ci illərdə Sovet Azərbay­ca­­nının rəhbəri, 1982-1987-ci il­lər­də SSRİ-nin rəh­bər­lərindən biri, 1990-1993-cü illərdə Naxçı­van Muxtar Res­pub­likası­nın rəhbəri, 1993-2003-cü illərdə Azər­bay­can Respub­likasının prezidenti, 53, 155, 415, 416, 417, 418, 434, 435, 436, 437

ƏLİYEV İqrar – görkəmli Azərbaycan tarixçi­si, aka­de­mik, 365

ƏLİYEV İlham Heydər oğlu – Azərbaycanın görkəmli dövlət və siyasi xadimi, Azər­bay­can Respub­lika­sının prezidenti, 261, 436, 437, 438, 439

ƏLİYEV Kamran - Azərbaycan Respublikası­nın Baş pro­kuroru yanında Korrupsiyaya qarşı mübarizə idarəsinin rəisi, 436, 437, 439

ƏLİYEV Şahin - Prezident Administrasiyası­nın Qa­nun­vericilik və hüquq ekspertizası məsələ­ləri şö­bəsinin müdiri, hüquq elm­ləri nami­zədi, 437

ƏLİYEV Telman - professor, 403

ƏLİYEV Vəli – tanınmış tarixçi, tarix elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elm­lər Aka­de­mi­yası­nın müxbir üzvü, 434

ƏLİYEVA Kamilə - psixologiya elmlər dokto­ru, pro­fessor, Bakı Dövlət Universiteti Sosial və peda­qo­ji psixologiya kafedrasın müdiri, 439

ƏLİYEVA Könül - Azərbaycan Respublikası­nın Ali Məh­kəməsinin məsul işçisi, 439

ƏLİYEVA Mehriban Arif qızı - Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun pre­zi­­den­ti, UNESKO-nun və İSESKO-nun xoş­m­əram­lı səfiri, Milli Məclisin deputatı, 437

ƏLİYEVA Zərifə Əziz qızı – Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin həyat yoldaşı, tibb elmləri doktoru, pro­fes­sor, akademik, 434



ƏLİZADƏ Akif – geologiya sahəsində görkəm­li mü­təxəssis, geologiya-mineralogiya elm­ləri doktoru, professor, Azərbaycan Mil­li Elmlər Akademiyası­nın həqiqi üzvü və prezidenti, Geologiya İnsti­tutunun direktoru, 436

ƏLİZADƏ Hikmət - pedaqoji elmlər doktoru, pro­fes­sor, BDU-nun Sosial elmlər və psi­xo­­logiya fakültəsinin dekanı, 436

ƏMİR TEYMUR (1336-1405) – qüdrətli sərkər­də, fa­teh, Teymurilər imperiyası­nın banisi, 15, 17, 20, 22, 38, 70, 89, 388, 395, 431

ƏMİRASLANOV Əhliman – tibb elmləri dok­toru, pro­fessor, Azərbaycan Tibb Univer­site­­ti­nin rek­toru, Azərbaycan Milli Elmlər Akade­mi­yası­nın akade­miki, AMEA-nın bio­lo­gi­ya elmləri bölmə­sinin akademik-kati­bi, millət vəkili, 439

ƏRDOĞAN, Rəcəb Tayyib - Türkiyənin baş naziri, 439

ƏSƏDOV Adil – fəlsəfə elmləri doktoru, 1, 2, 4-6, 362-424

ƏSƏDOV Bağır - Azərbaycan Respublikası Ali Məh­kə­mə­sinin hakimi, hüquq elmləri namizədi, dosent, 436, 439

ƏSƏDOV Əli - Azərbaycan Respublikası Pre­zi­­den­ti­nin İqtisadi məsələlər üzrə kömək­ç­isi, Azərbay­can Respublikası Prezidenti­nin Ad­mi­nistra­siya­sı rəhbərinin müavini, 436

ƏSƏDOV Fərda - Açıq Cəmiyyət İnstitutunun İcraçı Direktoru, tarixi elmlər namizədi, 434

ƏSƏDOV Mehdi - Bakı Apellyasiya Məhkəmə­si Mülki kollegiyasının sədri, 439



ƏSƏDOV Oqtay - Azərbaycan Respublikası Milli Məc­lisin sədri, 438

ƏSGƏROV Çingiz - İnsan Hüquqları üzrə Av­ro­pa Məhkəməsi yanında Azərbaycan Res­­pub­lika­sı­nın səlahiyyətli nümayəndə­si, 438, 439

ƏSGƏROV Namiq - Azərbaycan Respublikası Baş prokurorun müavini, 437

ƏZİMOV Seyfulla - polis polkovni­ki, Quba ra­yon polis şöbəsinin rəisi, 439


F
FEN YU-LAN (doğ. 1875) – Çin filosofu, yeni neo­konfusiçiliyin banisi, 42, 152

FƏRABİ (870-950) – görkəmli islam filosofu, 70, 431

FƏRZƏLİBƏYLİ Şahin – tarix elmləri doktoru, profes­sor, şair, 388

FƏRZƏLİYEV Vaqif – kimya sahəsində görk­əm­li mü­tə­xəs­sis, kimya elmləri doktoru, professor, Azər­baycan Milli Elmlər Akade­miyasının həqiqi üzvü, 438

FƏTULLAYEV Şamil – memarlıq tarixi sahə­sində gör­­kəmli mütəxəssis, sənətşünaslıq dok­­to­ru, pro­­fes­sor, Azərbaycan Milli Elm­lər Akademiyası­nın müxbir üzvü, 434

FİLİPP - Makedoniya çarı (b.e.ə. 359-336), 116, 364

FİXTE İoqann Qotlib (1762-1814) – alman filosofu, 12, 432

FİLON (b.e.ə. 28-b.e. 49) – yəhudi mənşəli yu­nan filosofu, 85-87

FOMA AKVİNALI (1225-74) – orta əsr Avro­pa filoso­fu, 9, 10, 118

FORTESKYU Con (1394-1476) – ingilis hüquq­şünası, dövlətin mərkəzləşdiril­mə­si­­nin tərəf­darı, 431

FRANKLİN (1706-1790) – Amerikan maarif­çi­si, si­yasi və dövlət xadimi, 431

FREYD Ziqmund (1856-1939) – Avstriya nev­­ro­­pa­­toloqu, psixiatrı və psixoloqu, 433

FULLER C. (1878-1966) – ingilis hərbi nəzə­riy­yəçisi, general, 21

FURYE Fransua Mari Şarl (1772-1837) – fransız siyasi mütəfəkkiri, sosialist, 92, 95, 98, 459


G

GERTSEN (1812-1870) – görkəmli rus filo­sofu, 15,

GEYTS, Bill - Amerikalı biznesmen, 2010-cu ildən dünyanın ikinci ən varlı adamı, Microsoft şirkə­tinin yaradıcılarından biri və ən iri səhm­darı, 25

GİKALO Nikolay - Azərbaycan Kommunist Parti­yası­nın birinci katibi (1929-1930), 433



GOOZAL Abdolbari - “Azersun Holding” Şir­kət­lər Qru­punun prezidenti, 436

GÖYÜŞOV Ziyəddin – etika və fəlsəfə tarixi sa­hə­­sində görkəmli mütəxəssis, fəlsəfə elm­ləri doktoru, pro­fes­sor, Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyası­nın müxbir üzvü, 433


H
HACIBƏYOV Üzeyir – dahi Azərbaycan bəstə­karı, 373, 432, 433

HACIYEV Akif – fizika-riyaziyyat elmləri dok­toru, professor, akademik, Azərbaycan Mil­li Elmlər Akademiyasının vitse-prezi­den­ti və fizika-riya­ziy­yat və texnika elmləri bölməsi­nin akade­mik-katibi, 439

HACIYEV Fərhad - Azərbaycan Respublikası­nın Pre­zi­denti yanında Gənclər Fondunun ic­ra­çı direk­toru, 439

HACIYEV İsmayıl – tanınmış tarixçi, tarix elm­ləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elm­lər Akademiyasının həqiqi üzvü, Azərbaycan Milli Elm­lər Akademiyası Naxçıvan Filialının sədri, 436



HACIYEV Nazim, Quba rayon prokuroru, 434

HACIYEV Tofiq – dilçilik sahəsində görkəmli mütə­xəssis, filologiya elmləri doktoru, pro­­fes­sor, Azər­­baycan Milli Elmlər Akade­mi­ya­sının müxbir üzvü, 434

HACIYEV Zülfəli – Neftçala rayon prokuroru, 436

HEGEL (1770-1831) – dahi alman filosofu, 9, 10, 11, 12, 20, 21, 22, 23, 30, 34, 41, 50, 56, 70, 118, 146, 147, 148, 149, 150, 317, 370, 399, 426, 432

HERAKLİT (b.e.ə. 544-483) – dahi qədim yunan filo­sofu, 21, 49, 127-134, 136, 137

HERDER (1744-1803) – alman filosofu, 15, 431

HEYDƏROV Kəmaləddin - Azərbaycan Res­pub­lika­sı­nın Fövqəladə Hallar naziri, 436

HƏBİBBƏYLİ Ərəstü - Azərbaycan Respublikası Pre­zi­denti­nin Administrasiyasının Xarici əlaqələr şö­­bə­­sinin Analitik informasiya sektorunun mü­diri, iqtisad elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, 438, 439

HƏBİBBƏYLİ İsa - tanınmış alim və ictimai xadim, filologiya elmləri doktoru, profes­sor, akademik, Azər­bay­can Milli Elmlər Akademiyasının vit­se-prezidenti, Milli Məc­lisin üzvü, 423, 434, 436

HƏMİDOV İlyas - filologiya elmləri doktoru, profes­sor, 436

HƏSƏNƏLİYEV Fazil - Bakı şəhər prokuroru­nun müa­vini, 437

HƏSƏNOV Əli - Azərbaycan Respublikası Pre­­zi­­denti Administrasi­ya­sı Humanitar si­ya­­sət şöbəsinin müdiri, tarix elmləri dok­toru, 435, 437, 439

HƏSƏNOV Həsən - “Xalq” qəzetinin redak­toru, 436

HƏSƏNOV Kərəm - Azərbaycan Respublika­sı Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsinin sədri, 436

HƏSƏNOV Tofiq - Azərbaycan Respublikasının Prezi­den­ti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Döv­­­lət Dəstəyi Şurasının baş mühasibi, 424

HƏSƏNOV Zakir - Azərbayсan Respublikası Daxili İşlər nazirinin müavini, Daxili Qo­şun­­la­rın Ko­man­­­danı, general-leytenant, 437

HİTLER Adolf (1889-1945) – alman nasist döv­ləti­nin banisi, 21, 150, 383, 433

HOBBS Tomas (1588-1679) – görkəmli ingi­lis filo­sofu, 10, 14, 15, 16, 17, 18, 20, 28, 44, 47, 120, 121, 170, 176, 214, 317, 338, 431

HOMER (b.e.ə. XII əsr) – qədim yunan şairi, 128, 129

HÜSEYNOV Azər - Azərbaycan Respublikası­nın Ali Məh­kəməsinin hakimi, 439

HÜSEYNOV Azər – Sumqayıt Apellyasiya Məh­­­kə­­­məsi­­nin Mülki Kollegiyasının sədri, 424

HÜSEYNOV Əli – Azərbaycan Respublikası Milli Məc­lisinin Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu ko­mi­tə­sinin sədri, Azərbay­can Respublikası Məhkə­mə Hüquq Şurası­nın üzvü, 437

HÜSEYNOV Heydər – tanınmış alim, akade­mik, elm təşkilatçısı, marksist fəlsəfənin Azərbaycanda ilk və ən görkəmli maarif­çisi, 433

HÜSEYNOV Həbib – fəlsəfə üzrə fəlsəfə dok­toru, 422, 462

HÜSEYNOV Həsən - Azərbaycanda Qlobal Sa­ziş Layi­hə­sinin Meneceri (BMT-nin Azər­bay­can nüma­yən­dəliyi), 437

HÜSEYNOV Lətif - hüquq elmləri doktoru, professor, Milli Məclis Aparatının Dövlət quruculuğu üzrə qanunvericilik şöbəsinin müdiri, 409

HÜSEYNOV Mirzə Davud - Azərbaycan Kom­mu­nist Par­tiyası Rəyasət Heyətinin sədri (28 aprel-23 iyul, 1920), 432

HÜSEYNOV Rafael – tanınmış ədəbiyyatçı və ictimai xadim, filologiya elmləri doktoru, professor, Azər­baycan Milli Elmlər Akade­mi­yası­nın müxbir üzvü, millət vəkili, 436

HÜSEYNOV Ramal – tanınmış telejurnalist, 375, 376

HÜSEYNOV Rəhim - Azərbaycan Marketinq Vəmiy­yəti­ninin sədri, 437

HÜSEYNOVA Hicran - Azərbaycan Respub­lika­sı­nın Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Ko­mi­təsinin sədri, 437

HÜSEYNOV İsa (Muğanna) – görkəmli Azər­bay­can yazıçısı, 152, 434

HÜSEYNZADƏ Əli bəy (1864-1940) – gör­kəm­li Azər­baycan yazıçısı, siyasi xadim, filosof, 152, 374, 432


X
XƏLİL RZA - tanınmış Azərbaycan şairi, milli-azadlıq hərəkatının görkəmli nümayəndə­lərindən biri, 434

XƏLƏFOVA Fəxriyyə — azərbaycanlı rəssam, tanın­mış modelyer, 437

XƏLİLOV Səlahəddin – tanınmış filosof, fəlsə­fə elm­ləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, 436

XRUŞŞOV (1894-1971) – sovet dövlət xadi­mi, 1953-1964-cü illərdə Sovet dövlətinin baş­çısı, 98, 229, 230, 231, 433

İ
İBADOĞLU (Bayramov) Qubad - iqtisad elm­ləri namizədi, dosent, 438

İBAYEV Vəfaddin - Azərbaycan Respublika­sının Ali Məhkəməsinin hakimi, 439

İBN XƏLDUN (1332-1406) – görkəmli ərəb filo­sofu və tarixçisi, 18, 41, 431

İBRAHİMOV Mirzə (1911-1988) – görkəmli Azər­baycan yazıçısı, ictimai və dövlət xadimi, 433

İLDIRIMZADƏ Yusif – Xətai rayon prokuroru, hüquq­şü­naslıq üzrə fəlsəfə doktoru, 437

İMANQULİYEV Nəsir – tanınmış jurnalist, alim və ictimai xadim, 433

İMANQULİYEVA Aida — alim və tərcüməçi, filolo­giya elmləri doktoru, Azərbaycan Elm­­lər Akade­miya­sının Yaxın və Orta Şərq Xalq­ları İnstitu­tunun direktoru (1991-1992), 434

İMANOV Kamran - Azərbayсan Respublikası Müəllif Hüquqları Agentliyinin sədri, profes­sor, 438

İRACOĞLU Məhəmməd - Azərbaycan Müəl­lim­lər İns­titu­tunun Quba filialinın direk­to­ru, filologiya elm­­ləri doktoru, pro­fessor, 437

İSKƏNDƏRLİ Sənubər – tanınmış aktrisa, 383

İSMAYILOV Telman - Azərbaycanlı milyar­der, AST qrupunun prezidenti, 437
K
KADIROV Ramzan – Çeçenstanın başçısı, 437

KAMİNSKİ Qriqori - Azərbaycan Kommunist Parti­yasının birinci məsul katibi (24 oktyabr-24 iyul, 1921), 433

KAMPANELLA (1568-1639) – italyan siyasi mütə­fəkkiri və filosofu, utopist, 10, 26, 91, 95, 431

KAMYU Alber (1913-1960) – tanınmış fran­sız filo­sofu, 10, 433

KANT İmmanuel (1724-1804) – dahi alman filo­sofu, 12, 35, 399, 425, 432

KARLEYL (1795-1881) – görkəmli ingilis fi­lo­sofu, 25, 150, 432

KELZEN (1881) – Avstriya-Amerika hüquq­şü­­nası, 35

KƏRİMLİ Teymur – filologiya elmləri dokto­ru, pro­fessor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, 435

KƏRİMOV Cahangir – hüquqşünaslıq sahə­sin­də gör­kəm­li mütəxəssis, Azərbaycan Milli Elmlər Aka­demiyasının həqiqi üzvü, Rusiya Elmlər Akade­mi­yasının müxbir üz­vü, 434

KƏRİMOV Fərhad - Azərbaycan Respublika­sı­­nın Ali Məhkəməsinin haki­mi, 439

KƏRİMOV İkram – Azərbaycanın görkəmli hüquq­şünasi, 437

KƏRİMOV Kərim - Azərbaycan Respublikası Mil­li Təhlükəsizlik Nazirliyinin (MTN) İn­for­masiya Təhlükəsizliyi İdarəsinin rəisi, 439

KƏRİMOV Mahmud – Azərbaycanın görkəmli elm xadimi, Azərbaycan Milli Elmlər Aka­de­mi­yası­nın həqiqi üzvü və preziden­ti (2001-2013), fizika-riyaziyyat elmləri dok­to­ru, professor, 437

KİROV Sergey - Azərbaycan Kommunist Par­ti­­yası­nın birinci katibi (24 iyul, 1921-yanvar, 1925), (1921-1925), 433

KLAUZEVİTS Karl (1780-1831) – alman gene­ralı, hərb nəzəriyyəçisi, 21, 432

KLYUÇEVSKİ Vasili (1841-1911) – görkəmli rus ta­rix­çisi, 20

KONDORSE (1743-1794) – fransız filosofu, 92, 119, 432

KONFUSİ (b.e.ə. 551-478) – dahi Çin mütə­fək­kiri, 78, 80, 102, 106, 107, 108, 109, 110, 127, 137, 140, 141, 143, 420, 431

KONSTAN (1767-1830) – fransız siyasi xadi­mi, 13, 17, 431

KÖÇƏRLİ Firudin (1920) – tanınmış ziyalı, Azərbay­can Milli Elmlər Akademiyasının akademiki, Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunun uzun illər ərzində direktoru, 2, 7, 373, 376, 403, 418, 458

KÖÇƏRLİ Tofiq – görkəmli Azərbaycan tarix­çisi və döv­­lət xadimi, akademik, 401, 406, 423

KUROSAVA – yapon kino rejissoru, 433

KYERKEQOR (1813-1885) – görkəmli Dani­mar­ka filosofu, 10


Q
QAFAROV Zavər - Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin Beynəlxalq Hüquqi Əməkdaşlıq İda­rəsinin rəisi, 413

QAFAROVA Elmira - Azərbaycan Respubli­ka­sı Ali Sovetinin sədri, 434, 435

QAFFAROV Tahir (1950-2002) – tarix sahə­sin­də gör­kəmli mütəxəssis, tarix elmləri doktoru, professor, 374

QANDI Mahatma – müasir Hindistan dövləti­nin bani­si, 433

QARALOV Zakir - Azərbaycan Respublikası­nın Baş Pro­kuroru, 437

QARAYEV Əbülfəz - Azərbaycan Respubli­kası­nın Mə­də­niyyət və turizm naziri, 338

QARAYEV Yaşar – ədəbiyyat sahəsində gör­kəm­li mü­təxəssis, Azərbaycan Milli Elm­lər Akademi­yası­nın müxbir üzvü, 362, 434, 435

QARİBALDİ Cüzeppe (1807-1882) – İtaliya­nın xalq qəhrəmanı, İtaliyanın milli istiq­laliy­yəti və bir­ləş­di­ril­məsi uğrunda müba­rizə­nin rəhbərlərin­dən biri, 37

QASIMLI Məhərrəm – ədəbiyyat sahəsində ta­nın­mış mütəxəssis, filologiya elmləri dok­­toru, professor, 422

QASIMZADƏ Fuad – görkəmli alim, ictimai və dövlət xadimi, akademik, 369, 370, 387

QƏDİRZADƏ Hacı Qadir – tanınmış etnoqraf, tarix elmləri doktoru, professor, Azərbay­can Milli Elm­lər Akademiyasının müxbir üzvü, 436

QƏDİROV Fəxrəddin - geologiya-mineralogi­ya elm­ləri doktoru, Azərbaycan Milli Elm­lər Akade­mi­ya­sının müxbir üzvü, AMEA Yer Elmləri Bölməsi­nin akademik-katibi, 439

QƏZZAFİ Müəmmər (1942-2011) – Liviyanın siyasi rəhbəri və ideoloqu, 45, 46, 122, 434

QILICOV Kamal - Azərbaycan Respublikası Baş Pro­kurorluğunun daxili işlər orqan­ları­nın istintaq, təhqiqat və əməliyyat-axtarış fəaliyyə­tində qa­nun­ların icrasına nəzarət idarəsinin rəi­si, 437

QİYASİ Cəfər – memarlıq tarixi sahəsində gör­kəm­li mü­təxəssis, sənətşünaslıq dok­to­ru, professor, Azər­­­baycan Milli Elmlər Akade­mi­yası­nın müxbir üzvü, 436

QOBİNO (1816-1882) – fransız sosioloqu və filosofu, 50, 150, 432, 450

QORBAÇOV sovet dövlət xadimi, 1985-1991-ci illər­də Sovet dövlətinin baş­çısı, zəif iradəli­li­yi ucbatı­n­dan hakimiyyətdən uzaq­laş­dırıl­­mış və istefa ver­­məyə məcbur edil­mişdir, 98, 231, 418, 434

QORQİY (b.e.ə. 484-375) – qədim yunan filosofu, sofist, 35

QULİYEV Azay – Azərbaycan Respublıikasi Milli Məc­lisinin deputatı, ATƏT-in Parla­ment Assam­ble­yasın­da Azərbaycan nü­ma­­yən­­də heyətinin üz­vü, Azərbaycan Res­publi­­kası­nın Prezidenti ya­nın­da Qeyri-Hö­ku­mət Təşkilatlarına Dövlət Dəs­tə­yi Şurasının sədri, 439

QULİYEV Cəmil – görkəmli Azərbaycan ta­rixçisi, Azər­baycan Sovet Ensiklopediyası­nın yaradıcısı, akademik, 96

QULİYEV Cəmil — Azərbaycan kinorejissoru, Azər­bay­can Dövlət Film Fondunun direk­toru, Azər­bay­can Respublikası Kinemato­qrafçı­lar İttifaqı­nın icraçı katibi (2012), İc­ti­mai Televiziyanın rəh­bəri, 435

QULİYEV Fazil - Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyinin Baş Təşkilat-İns­pek­siya İdarə­si­nin rəisi, polis general-mayoru, 439

QULİYEV Əbülfəz – filologiya elmləri doktoru, pro­fessor, Azərbaycan Mil­li Elmlər Aka­de­miya­sının müxbir üzvü, AMEA-nın Naxçıvan Bölməsi İncə­sə­nət, Dil və Ədəbiyyat İnstitutunun direk­toru, 437

QULİYEV Həsən – görkəmli filosof, fəlsəfə elm­­ləri doktoru, professor, 362, 363, 435

QULİYEV İbrahim - geologiya-mineralogiya elm­ləri doktoru, professor, Azərbaycan Mil­li Elmlər Akademiyasının vitse-prezi­denti, 439

QUMİLYOV Lev – görkəmli rus tarixçisi və filosofu, 156, 383, 436, 437

QUMPLOVİÇ Lüdviq (1838-1909) – Avstriya sosiolo­qu, 14, 15, 435

QURBANOV Afat – dilçilik sahəsində görkəm­li mütə­xəssis, filologiya elmləri doktoru, pro­fes­sor, Azər­bay­can Milli Elmlər Akade­mi­ya­sı­­­nın müxbir üzvü, 435

QURBANOV Faiq - Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin İnsan hüquqları və icti­ma­iyyətlə əlaqələr idarəsinin rəisi, 437

QURBANOV Fərasət - Azərbaycan Respubli­kası­nın Prezidenti yanında Qeyri-Höku­mət Təşkilatları­na Dövlət Dəstəyi Şurası Katibli­yinin İcraçı direk­toru, 439

QURBANOV Habil — hüquq elmləri doktoru, pro­fes­sor, 408

QUSEYNOV Abdusalam Abdukerimoviç – Ru­si­ya Elm­­­lər Akademiyasının həqiqi üzvü, Rusiya Elm­lər Akademiyası Fəlsəfə İnsti­tutu­­nun direktoru, 423, 435
L
LAO-TSZI (b.e.ə. 579-499) – dahi Çin filosofu, Çin fəlsəfəsinin ilk nüma­­­­yən­­dəsi, 29, 30, 35, 38, 51, 431

LAROŞFUKO (1841-1931) – fransız moralisti və filosofu, 35, 431

LEBED Aleksandr – rus siyasi və hərbi xadimi, ge­neral-leytenant, 435

LEBON Qustav (1841-1931) – fransız psixoloqu və filosofu, 49, 121, 129, 150, 241, 232

LENİN (1870-1924) – rus dövlət xadimi və filosofu, Sovet dövlətinin banisi, 11, 17, 18, 21, 25, 26, 27, 33, 35, 43, 44, 95, 96, 229, 230, 389, 432, 433, 434

LEŞENKO Larisa - Dünya Bankının Azərbay­can nü­ma­­yəndəliyinin rəhbəri, 439

LİXTENBERQ (1742-1799) – görkəmli alman filo­sofu, 15, 34, 35, 46, 432

LOKK Con (1632-1704) – ingilis filosofu, 17, 18, 28, 119, 431

LOSEV Aleksey (1893-1988) – görkəmli rus filosofu, 127, 412

LOUELL Ebbot Lorens (1856-1943) – ameri­kan döv­lət nəzəriyyəçisi, 52

LÖVİT (1897) – tanınmış alman filosofu, 32

LUKRETSİ KAR (b.e.ə. 99-55) – qədim Roma şai­ri və filosofu, 431

LÜTER Martin (1483-1546) – dahi alman mü­tə­­fək­ki­ri, protestantizmin banisi, 431
M
MABLİ (1709-1785) – fransız utopik sosialis­ti, 11, 20, 92, 95, 431, 459

MAHMUDOV Eldar - Azərbaycan Respublika­sı­nın Mil­­li Təhlükəsizlik Naziri, general-leytenant, 439

MAHMUDOV Əhməd – görkəmli iqtisadçı və elm təş­ki­lat­çısı, akademik, iqtisad elmləri doktoru, pro­fessor, 436

MAHMUDOV Mətləb – fəlsəfə elmləri nami­zə­di, 403, 422

MAHMUDOV Tapdıq - Azərbaycan Respub­lika­sı­nın Ali Məhkəməsinin Hərbi Kollegi­ya­­sı­nın sədri, 439

MAHMUDOV Yaqub – tanınmış tarixçi və icti­mai xadim, tarix elmləri doktoru, pro­fessor, Azərbay­can Milli Elmlər Akade­mi­ya­sı­nın müx­bir üzvü, Ta­rix İnstitutunun direk­toru, millət vəkili, 434, 436

MAKEDONİYALI İSGƏNDƏR (b.e.ə. 356-323) – qüd­rətli Makedoniya hökmdarı, görkəm­li sər­kərdə, fateh, 57, 70, 116, 117, 136, 164, 383

MAKİAVELLİ (1469-1527) – italyan siyasi mütəfək­kiri və tarixçisi, 10, 11, 12, 13, 15, 214, 321, 364, 425, 431

MANDELA, Nelson (d.1918) — Cənubi Afrika Res­pub­likasında aparteid əleyhinə müba­riz, 27 il ərzində siyasi dustaq (1963-1990), Nobel Sülh Mükafatı laureatı (1993), Cənubi Afrika Respub­likasının ilk qaradərili prezidenti (1994-1999), 434, 435, 436

MARKS Karl (1818-1883) – dahi alman mü­tə­­fəkkiri, dün­ya kommunist hərəkatının rəhbər­lərindən bi­ri, 12, 14, 23, 25, 26, 29, 33, 34, 35, 36, 37, 44, 92, 93, 95, 96, 98, 99, 121, 151, 153, 385, 389, 432, 434

MASXADOV Aslan (1951-2005) – tanınma­mış İçke­ri­ya Çeçen Respublikasının hərbi və si­ya­si xa­dimi, 435

MEDVEDYEV Dmitri - Rusiya Federasiyasının Baş Naziri, 437

MEHDİYEV Arif - Azərbaycan Respublikası­nın Prezi­denti yanında Ali Attestasiya Ko­mis­siyasının səd­ri, Azərbaycan Milli Elm­lər Akademiyasının aka­de­mi­ki, fizika - riyaziyyat elmləri doktoru, pro­fessor, 435

MEHDİYEV Ərəstun – Azərbaycan Respubli­kası Pre­zident Administrasi­ya­sı şöbə mü­di­­ri­nin müavini, 424, 438

MEHDİYEV Ramiz – Azərbaycanın tanınmış dövlət xadimi, Azərbaycan Respublikası Pre­zidenti Ad­ministrasiyasının rəhbəri, Azərbaycan Milli Elm­lər Akademiyasının akademiki, fəlsəfə elmləri doktoru, pro­fes­sor, 156, 407, 439

MƏHƏMMƏD PEYĞƏMBƏR (570-632) – islamın banisi, 38, 88, ,89, 387, 413, 414, 431

MƏLİKOV Arif – dahi Azərbaycan bəstəkarı, sənətşü­naslıq sahəsində görkəmli mütə­xəs­sis, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akade­mi­ya­sı­nın müxbir üzvü, 433

MƏLİKOVA Məsumə – dövlət hüququ sahə­sin­də gör­kəmli mütəxəssis, hüquq elmlə­ri doktoru, profes­sor, Azərbaycan Milli Elm­lər Akade­miyası­nın müxbir üzvü, Bakı Dövlət Universitetinin kafedra müdiri, 434

MƏMMƏD ARAZ - dahi Azərbaycan sairi, 434

MƏMMƏDƏLİYEV Vasim – ərəb dilçiliyi və islam dini sahəsində görkəmli mütəxəssis, filo­lo­gi­ya elmləri doktoru, professor, Azər­­bay­can Milli Elmlər Aka­de­miya­sının həqiqi üzvü, Bakı Dövlət Universite­tinin kafe­dra müdiri və İlahiyyat fakültəsinin de­kanı, 435

MƏMMƏDƏLİYEVA Sevda – Azərbaycanın döv­lət xa­di­mi və alim, fəlsəfə elmləri dok­to­ru, Azərbaycan Milli Elmlər Akade­mi­yası­nın müxbir üzvü, aka­demik Yusif Məm­mədəli­yevin qızı, 436

MƏMMƏDQULUZADƏ Cəlil - Azərbaycanın görkəmli yazıçısı, 432

MƏMMƏDOV Aydın - Azərbaycan milli-azad­lıq hərə­katı­nın nümayəndə­lərindən biri, 434

MƏMMƏDOV Cəlal - Azərbaycan Respublika­sı Pre­zidenti Administrasiyasının Huma­ni­tar siyasət şöbəsinin elm sektorunun mü­diri, 424

MƏMMƏDOV Etibar - Azərbaycan milli-azad­lıq hərə­ka­tının nümayəndə­lərindən biri, 434

MƏMMƏDOV Fazil - Azərbaycan Respublika­sı­nın Ver­gilər naziri, 437

MƏMMƏDOV Fikrət – Azərbay­can Respub­likasının Ədliyyə Nazi­ri, 436

MƏMMƏDOV İsmayıl - filologiya elmləri dok­to­ru, professor, AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İns­titutunun Lüğətçilik şöbəsinin müdiri, 439

MƏMMƏDOV Qərib - biologiya elmləri dok­toru, Döv­lət Torpaq və Xəritəçəkmə Komitə­sinin sədri, Azər­baycan Milli Elm­lər Aka­de­miyasının müxbir üzvü və Aqrar Elmlər Bölməsinin akademik-katibi, 438

MƏMMƏDOV Məhəmməd - hüquq üzrə fəlsəfə dok­toru, Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyi­nin şöbə müdiri, 437-438

MƏMMƏDOV Nizami – fəlsəfə elmləri dok­toru, Rusiya Fede­rasiyası Prezidenti ya­nın­da Rusiya Dövlət Xidmə­ti Akademiya­sı­nın pro­fes­so­ru, Av­ro­pa İttifaqının eko­loji təhsil üzrə eksperti, 365, 372, 417

MƏMMƏDOV Razim - Xətai rayon icra haki­miy­yəti­nin başçısı, 436

MƏMMƏDOV Yaqub - Ali Sovetin sədri, pre­zident səlahiyyətlərinin icraçısı (1992), 435

MƏMMƏDOV Zakir - fəlsəfə elmləri doktoru, profes­sor, Azərbaycan Milli Elmlər Akade­miyasının müx­­bir üzvü, 387

MƏMMƏDOV Novruz – Azərbaycan Respublikası Pre­­zi­denti­nin Administrasiyasının Xarici əlaqələr şö­­bə­­sinin Analitik informasiya sektorunun mü­diri, 436

MƏMMƏDOVA Fəridə - tarix elmləri doktoru, Azər­baycan Mil­li Elmlər Akademiyasının müxbir üz­vü, 434

MƏMMƏDOVA Rəna – musiqi nəzəriyyəsi sa­hə­sin­də görkəmli mütəxəssis, sənətşünas­lıq doktoru, pro­fes­sor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası­nın müxbir üzvü, 436

MƏMMƏDOVA Şəlalə - Azərbaycan Respub­lika­sı Ali Məhkəməsinin Mülki İşlər üzrə Məh­kə­mə Kolle­gi­yasının sədri, 436

MƏMMƏDOVA Tamilla – sənətşünaslıq sahə­sin­də mütəxəssis və rəssam, sənətşünas­lıq namizədi, 368

MƏMMƏDZADƏ İlham – Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Fəlsəfə, Sosiologiya və Hüquq İnsti­tutunun direktoru, fəlsəfə elmləri doktoru, pro­fes­sor, 2, 364, 369, 372, 384, 389, 391, 434.

MİXELS Robert (1876-1936) – alman sosio­loqu və filosofu, 45, 121, 150, 433

MİLLS (1916-1962) – tanınmış amerikan so­sio­loqu, 11, 17, 19, 20, 21, 22, 30, 47, 433

MİRZƏYEV Hikmət - Azərbaycan Respublika­sı Ali Məhkəməsinin İqtisadi Mübahisələ­rə dair İşlər üzrə Məhkəmə Kollegiyasının sədri, 437

MİRZƏYEV Rasim – Azərbaycan Respublikası Prezi­denti Administrasi­ya­sının məsul əmək­daşı, 422

MİRZƏZADƏ Rəna – fəlsəfə elmləri doktoru, Azər­bay­can Respublikasının Prezidenti ya­­nın­da Qey­ri-Hökumət Təşkilatlarına Döv­lət Dəstəyi Şurası­nın üzvü, 383

MİRZOYAN Levon - Azərbaycan Kommunist Partiya­sının birinci katibi (21 yanvar 1926-05 avqust, 1929), 433

MOJEVSKİ (1503-72) – polyak mütəfəkkiri, 10, 13, 24, 35, 36, 37, 50, 431

MONTESKYÖ (1689-1775) – fransız filosofu, 18, 34, 36, 37, 39, 40, 92, 118, 119, 408, 431

MOR (1614-1687) – ingilis siyasi mütəfək­kiri, 16, 19, 51, 91, 95, 431

MORELLİ – fransız siyasi mütəfəkkiri, uto­pist, 92, 95, 431, 459

MORQAN – qədim cəmiyyətin tanınmış tarix­çisi, 93, 178

MOSKA (1858-1941) – italyan siyasi mütəfək­kiri və filosofu, 37, 150, 432

MO-TSZI (b.e.ə. 479-400) – Çin filosofu, 49, 431

MÖVSÜMOV Şahmar - Dövlət Neft Fondunun icraçı di­rektoru, 438

MURADOV Şahbaz – iqtisadiyyat sahəsində gör­kəm­li mütəxəssis, iqtisad elmləri dok­toru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akade­miya­sının müxbir üzvü, 434

MUSABƏYOV Qəzənfər - Azərbaycan SSR Xalq Ko­mis­sarları Sovetinin Sədri (1922-30), 433

MUSAYEV Akif – iqtisadiyyat sahəsində gör­kəm­li mütəxəssis, iqtisad elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akade­miya­sının müxbir üzvü, Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirli­yi­nin idarə rəisi, Azərbaycan Uni­ver­­siteti­­nin rektoru, 435

MUSAYEV Rasim - Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Tədqiqatlar İdarəsinin rəisi, polis general-ma­yoru, 438

MUSAYEV Toğrul - Azərbaycan Respublikası­nın Əd­liy­yə Nazirinin müavini, 436

MUSTAFAYEV İmam - Azərbaycan Kommu­nist Parti­ya­sının birinci katibi (1954—59), 437

MUSTAFAYEV Qara – biologiya elmləri doktoru, professor, 369

MUSTAFAYEV Şahin - Azərbaycan Respubli­kası­nın iqtisadi inkişaf naziri, 438

MUSTAFAYEV Vahid - ANS Şirkətlər Qrupu­nun pre­zi­denti, 436

MUSTAFAYEV Vaqif - «Spase» Müstəqil Teleradio Şir­­kə­tinin prezidenti, 437

MUSSOLİNİ (1853-1945) – italyan siyasi xa­di­­mi, 12, 39

MÜSLÜMOV Səlim - Azərbaycan Respubli­ka­sı­nın Döv­lət Sosial Müdafiə Fondunun sədri, 439

MÜTƏLLİBOV Ayaz – 1990-92-ci illərdə Azər­­bay­can Respublikasının prezidenti, 341, 434, 435, 436
N
NADİROV Asəf - görkəmli Azərbaycan iqti­sad­­­çı­sı, aka­demik, 423

NAĞIYEV İman - Bakı Apelyasiya Məhkə­məsi­­nin sədri, Hakimlərin Seçki Komitəsi­nin sədri, 437



NAĞIYEV Tofiq – kimya elmləri doktoru, pro­fes­sor, Azərbaycan Milli Elmlər Akade­miya­­sı­­nın vitse-prezidenti, "Azərbay­can Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzinin di­rektoru, 438

NANEYŞVİLİ Viktor - Azərbaycan Kommu­nist Parti­yası Rəyasət Heyətinin sədri (23 iyul-09 sent­yabr, 1920), 432

NAPOLEON (1769-1821) – fransız dövlət xa­dimi gör­kəmli sərkərdə, fateh, 13, 22, 37, 92, 383, 394, 395, 413, 414

NEMƏTOVA Məşədixanım – tarix sahəsində gör­kəmli mütəxəssis, Azərbaycan Milli Elmlər Akade­miya­sı­nın müx­bir üzvü, 433

NƏBİYEV Azad – ədəbiyyat sahəsində gör­kəm­li mü­tə­xəssis, filologiya elmləri dok­toru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akade­miya­sı­nın müxbir üzvü, 434

NƏBİYEV Bəkir – ədəbiyyat sahəsində gör­kəm­­li mü­t­əxəssis, filologiya elmləri dok­to­ru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akade­mi­yası­nın həqiqi üzvü, Ədəbiyyat İnstitutu­nun direktoru, 401

NƏBİYEV Yusif – hüquq elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, 438

NƏRİMANOV Nəriman (1870-1925) – Azər­bay­ca­nın görkəmli siyasi və dövlət xadi­mi, yazıçı, 95, 96, 97, 99, 151, 152, 153, 268, 374, 390, 432, 433

NİTŞE (1844-1900) – dahi alman filosofu, 132, 150, 337, 370, 432

NİZAMİ (1141-1209) – Azərbaycanın və bü­tün mü­səl­man Şərqinin görkəmli şairi, 91, 95, 431

NİZAM-ÜL-MÜLK (1019-1092) – Səlcuq döv­lət xadimi, vəzir, 227

NOROYONO, Olli - Asiya İnkişaf Bankının Azərbay­candakı Daimi Nümayəndəliyinin rəh­­bəri, 439

NOVRUZOV Rafiq - filologiya elmlər doktoru, Bakı Slavyan Universitetinin professoru, 439

NURİYEV Əli – iqtisadiyyat sahəsində gör­kəm­li mü­tə­xəssis, iqtisad elmləri doktoru, profes­sor, Azər­baycan Milli Elmlər Akade­mi­yası­­nın müxbir üz­vü, 435

NURİYEV Əliməmməd - Azərbaycan Respub­li­­kası­­nın Prezidenti yanında Qeyri-Höku­mət Təşkilatları­na Dövlət Dəstəyi Şurası­nın üzvü, “Konstitusiya” Araşdırmalar Fon­du­nun prezi­denti, 439

NURU PAŞA – görkəmli sərkərdə, Qafqaz İslam Or­du­sunun komandanı, 169, 170, 171, 172, 173, 174, 374, 390, 432


O
OBAMA Barak Hüseyn – Amerika Birləşmiş Ştat­la­rı­nın ilk afro-amerikalı Prezidenti, Nobel Sülh Mükafatı laureatı, 435, 436

ORTEQA-İ-QASSET (1883-1955) – dahi ispan filo­sofu, 9, 12, 19, 23, 24, 26, 36, 38, 45, 46, 49, 50, 51, 52, 53, 150, 391, 433.

ORUCOV Fikrət – dilşünas, filologiya üzrə fəlsəfə dok­toru, 419, 424

OSSOVSKAYA Mariya (1896-1974) – polyak filosofu, 433, 434



ƏROV İsmayil - İctimai Televiziya və Ra­dio Ya­yım­ları Şirkətinin (İTV) keçmiş baş di­rek­­toru, 438

P
PARETO Vilfredo (1848-1923) – italyan siya­si mütə­fəkkiri və filosofu, 50, 121, 150, 370, 432

PARSONS (1854-1931) – görkəmli Amerikan sosio­loqu və filosofu, 13, 28

PAŞAYEV Mir Cəlal – tanınmış Azərbaycan ya­zı­çı­sı, ədə­biy­yat­şü­naslıq sahəsində gör­kəm­li mütəxəs­sis, filologiya elmləri dok­to­ru, professor, 433

PERİANDR - qədim yunan siyasi xadimi, 32, 99

PERİKL (b.e.ə. 490-429) – qədim yunan siya­si xadi­mi, 13 qədim yunan dövlət xadimi, 12

PESTEL (1793-1826) – rus filosofu, deka­brist, 27, 28, 31, 432

PƏNAHOV Füzuli - Quba rayon məhkəməsi­nin sədri, 411

PƏNAHOV Məzahir - Azərbaycan Respublika­sı Mər­kə­zi Seçki Komissiyası­nın sədri, 437

PƏNAHOV Nemət - Azərbaycan milli-azadlıq hərəka­tı­nın nümayəndə­lərindən biri, 434

PİFAQOR (b.e.ə. 580-500) – qədim yunan filosofu, 31, 37, 128, 134, 136

PİXT V – alman hərbi nəzəriyyəçisi, 21

PLATON (b.e.ə. 427-347) – qədim yunan filosofu, 9, 11, 21, 29, 31, 67, 70, 80, , 81, 83, 84, 85, 91, 109, 115, 116, 117, 118, 123, 135, 136, 137, 146, 147, 148, 176, 317, 364, 391, 398, 408, 410, 411, 412, 421, 426, 431

PLUTARX (b.e.ə. 46-127) – qədim yunan filo­sofu və tarixçisi, 31, 431

POLİBİ (b.e.ə. 201-120) – qədim yunan tarix­çi­si, filosofu və dövlət xadimi, 17, 25, 27, 37, 390, 41, 42, 43, 118, 119, 120, 176, 241, 431

POLONSKİ Vladimir - Azərbaycan Kommu­nist Parti­yasının birinci katibi (1930-1933), 433

POPPER Karl (1902-1989) – görkəmli filosof, 412, 433

PUBLİSİY SİR - 32

PUFENDORF (1632-1694) – alman hüquqşüna­sı, 13

PUTİN Vladimir – Rusiya Federasiyasının prezi­denti, 435, 437, 439

PYOTR I – rus çarı (1682-ci ildən), Rusiyanın ilk im­pe­ratoru (1721-1725), 431
R
RASİ-ZADƏ Artur – Azərbaycan Respublika­sı­­nın Baş naziri, 436

RASSEL Bertran (1872-1970) – görkəmli ingilis filo­sofu, 39

RATSEL (1844-1904) –alman sosioloqu, alman geo­politikasının banisi, 20, 21, 432

RENAN Ernest (1823-1892) – tanınmış fran­sız filo­sofu, 48, 121, 432

RƏHİMOV Azad - Azərbaycan Respublikası­nın Gənc­lər və İdman naziri, 438

RƏSULZADƏ Məmmədəmin (1884-1955) – Azər­bay­canın siyasi və dövlət xadimi, pub­li­sist, 151, 152, 389, 390, 433

RƏŞADƏDDİN (1247-1318) – görkəmli İran tarixçisi, 431

RİŞELYE (1585-1642) – fransız dövlət xadi­mi, 53, 227, 431

ROLLAN (1866-1944) – fransız yazıçısı, 12, 433

RUBENOV Ruben - Azərbaycan Kommunist Par­ti­ya­­sı­­nın birinci katibi (1933), 433

RUQE Arnold (1803-1880) – alman publisis­ti, he­gelçi, 25, 432

RUSSO Jan Jak (1712-1778) – dahi fransız filo­so­fu və yazıçısı, 11, 18, 26, 33, 34, 40, 43, 92, 95, 431, 459

RÜSTƏMXANLI Sabir – tanınmış Azərbaycan şairi, Azərbaycan milli-azadlıq hərəkatı­nın ən görkəm­li nümayəndələrindən biri, millət vəkili, 371, 372, 373, 374, 376, 377, 392, 434

RÜSTƏMOV Elman - Mərkəzi Bankın İdarə Heyətinin sədri, 438

RÜSTƏMOV İzzət - fəlsəfə elmlər doktoru, profes­sor, Bakı Dövlət Universitetinin kafedra müdiri, 424

RZAYEV Ramiz - Azərbaycanın görkəmli hü­quq­şü­­na­sı, Azərbaycan Respublikası Ali Məh­­­kə­məsi­­nin səd­ri, 436, 439


S
SAAKAŞVİLİ Mixeil - Gürcüstan Respublikası­nın Pre­zi­denti, 436

SABİR Mirzə Ələkbər - görkəmli Azərbaycan şairi, maa­rifçi, 432

SADIQOV Bəxtiyar - Azərbaycan qəzetinin baş redak­toru, millət vəkili, 437

SADIQOV Hacıbala - Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsinin Cinayət İşləri üzrə Məh­kə­mə Kol­le­giya­sının sədri, 436

SAXAROV Andrey – akademik, hidrogen bom­ba­sı­nın yaradıcısı, sonradan ictimai xadim, dissident və hüquq müdafiəçisi, 433

SAİB Təbrizi (1601-1676) – şair, dövlət xadimi, 20

SENEKA (4-65) – qədim Roma filosofu, 32, 52

SERVANTES (1547-1616) – ispan yazıçısı, 431

SEYİDOV Əziz - Bakı şəhər prokuroru, 437

SƏDİ Şirazi (1203-1292) – görkəmli fars şairi, 435

SƏFƏRLİ Əliyar – görkəmli Azərbaycan ədə­biy­yat­şünası və dövlət xadimi, Azərbay­can Elmlər Aka­de­mi­yasının müxbir üzvü, 434

SƏFƏRLİ Vüqar - Azərbaycan Respublikasının Prezi­denti yanında Kütləvi İnformasiya Vasi­tə­lə­ri­nin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun icraçı direk­toru, 438

SƏFƏROV Qənimət - Bakı şəhər prokurorunun müa­vi­ni, 437

SƏFƏROV Niyazi - İqtisadi İnkişaf nazirinin müavini, 438



SƏFƏROV Rizvan - Bakı Apellyasiya Məhkə­mə­si Ci­na­yət kollegiyasının sədri, 438

SƏFƏROVA Zemfira – musiqişünaslıq sahəsin­də ta­nınmış mütəxəssis, sənətşünaslıq dok­toru, pro­fes­sor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, 435

SƏLİM-ZADƏ Mehdi - Ədliyyə Nazirliyinin Bələdiy­yə­lərlə iş mərkəzinin rəisi, 438

SƏMƏD VURĞUN (1906-1956) – dahi Azər­bay­can şairi, 96, 99, 373, 374, 433

SƏMƏDZADƏ Ziyad (1940) – görkəmli Azər­bay­can iqtisadçısı və dövlət xadimi, akade­mik, 371, 435

SİSERON Mark Tulli (b.e.ə. 106-43) – qədim Roma­nın görkəmli siyasi xadimi və filosofu, 13, 16, 34, 41, 70, 118, 120, 176, 431

SKİRBEKK Qunnar – görkəmli Norveç filoso­fu, Ber­gen Universitetinin professoru, 363

SLİM HELU, Karlos - ərəb mənşəli meksikalı milyar­der, Grupo Carso-nun banisi və sahibi, 2010-cu il­dən dünyanın ən varlı adamı, 25

SOKRAT (b.e.ə. 464-399) – qədim yunan filosofu, 33, 81-85, 90, 95, 401, 410, 411, 412

SOLON (b.e.ə. 640-559) – qədim yunan siyasi xadimi, 11, 32, 135

SOLOVYOV Vladimir - dahi rus filosofu, 35

SPENSER Herbert (1820-1903) – görkəmli ingilis filosofu, 241, 317, 432

SPİNOZA Benedikt (1632-77) – yəhudi mənşəli hol­land filosofu, 11, 24, 25, 36, 118, 431

STALİN İosif Vissarionoviç (1879-1953) – sovet döv­lət və siyasi xadimi, totalitar sovet dövlətinin əs­lində banisi, 22, 23, 25, 70, 71, 72, 95, 97, 99, 229, 230, 384, 389, 433

STATOSA Elena - Azərbaycan Kommunist Par­ti­ya­sı Rə­yasət Heyətinin sədri (09 sentyabr-15 sent­yabr, 1920), 432

SULTANOV Müqəddəs - Azərbaycan Respubli­ka­sı Baş Prokurorluğunun idarə rəisi, 437

SÜLEYMAN Özbəy - ATƏT-in Simal bölgəsi üz­rə nü­ma­yən­dəsi, 439

SÜLEYMAN PEYĞƏMBƏR(öl. b.e.ə. 965) – tanınmış yəhudi hökmdarı, 35

SÜLEYMANOV Manaf (1912) – Azərbaycan yazıçısı, 171, 434

SÜLEYMANOV Tahir – Azərbaycan Respubli­ka­sı Pre­zi­dent Administrasi­ya­sı şöbə müdiri­nin müavini, 437

SÜLEYMANOVA Elmira - Azərbaycan Res­pub­lika­sı­nın İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkili (Ombuds­man), 437

SÜLEYMENOV Oljas (1936) – məşhur qazax şairi, 434


Ş
ŞELLİ (1792-1822) – görkəmli ingilis şairi, 11, 56, 432

ŞƏKİNSKİ Emin Əkrəm oğlu- polis general-mayoru, Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin Baş Cinayət Axtarış İdarə­si­nin rəisi, 408, 423

ŞƏRİFOV Samir - Azərbaycan Respublikasının Maliy­yə naziri, 438

ŞƏFİYEV Üzeyir – sosiologiya üzrə fəlsəfə dok­toru, BDU-nun Sosial elmlər və psixolo­giya fakültəsi­nin dekan müavini, 436

ŞIXLI İsmayıl (1919-1995) – dahi Azərbaycan yazıçı­sı, 433

ŞIXLİNSKİ Əliağa (1865-1943) – hərbi və siyasi xa­dim, general, 433

ŞİRƏLİYEV Həsən - fəlsəfə elmlər doktoru, profes­sor, 435

ŞİRVANİ Seyid Əzim - Azərbaycan şairi, tanınmış maarifçi, 432

ŞOLOXOV Mixail (1905-1984) – görkəmli rus yazı­çısı, No­bel mükafatı laureatı, 97, 433

ŞOPENHAUER Artur (1784-1860) – dahi alman filo­sofu, 21, 50, 56

ŞTİRNER Maks (1806-1856) – dahi alman filosofu, 17, 18, 29, 432

ŞÜKÜROV Ağayar – ekologiyanın fəlsəfi prob­lem­ləri üzrə tanınmış mütəxəssis, fəlsəfə elmləri doktoru, professor, 366, 368, 370, 371, 384, 385, 387, 388, 390, 391, 420, 422

ŞÜKÜROV Müşfiq – fəlsəfə elmləri namizədi, 363, 392, 393, 394, 396, 400, 401, 402, 406, 410, 416, 430

T
TAĞIYEV Əlikram (1945) – siyasi fəlsəfə üzrə tanın­mış mütəxəssis, fəlsəfə elmləri doktoru, professor, 2, 364, 366, 376,Ş 391, 409, 416, 419, 422, 436

TAĞIYEV Mahir - Azərbaycan Respublikasının Baş Prokurorluğunun hüquqi təminat şöbəsinin bö­yük prokuroru, 437

TAĞIYEV Nazim - Bakı Şəhəri Xətai Rayon Məhkə­məsinin sədri, 436

TALIBZADƏ Kamal (1923-2006)– görkəmli Azərbay­can ədəbiyyatşünası, akademik, 423

TƏHMƏZOV Mehman - Xətai rayon polis idarəsinin rəisi, 437

TOKVİL Aleksis (1805-1859) – tanınmış fransız so­sio­loqu və filosofu, 46, 92 121, 432

TOLSTOY Lev (1824-1910) – dahi rus yazıçısı və filosofu, 29, 30, 46, 394, 395, 396, 400, 429, 430

TUSİ (1201-1274) – Azərbayсanın və orta əsr bütün müsəlman dünyasının mütəfəkkiri, 24, 40, 70
U
UELLS (1866-1946) – ingilis yazıçısı, 23

ULPİAN (228-ci ildə vəfat etmişdir) – Roma hüquq­şünası, 26, 431

UNAMUNO (1864-1936) - ispan şairi, filosof, ictimai xadim, 49

USUBOV Ramil - Azərbayсan Respublikası Daxili İş­lər Naziri, general-polkovnik, 48

USUBOV Rüstəm - Azərbayсan Respublikası Baş Pro­ku­rorunun birinci müavini, 436
V
VAHABZADƏ Bəxtiyar (1925-2009) – dahi Azərbay­can şairi, Azərbaycan milli-azadlıq hərəkatının ən görkəmli nümayəndələrin­dən biri, ictimai xa­dim, millət vəkili, akademik, 13, 68, 70,132, 152, 362, 374, 377, 433, 434, 437

VEBER Maks (1864-1920) – dahi alman sosioloqu və filosofu, 28, 31, 32, 33, 50, 425, 426, 432

VERDİYEVA Zemfira – dilçilik sahəsində gör­əmli mü­tə­xəssis, filologiya elm­ləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Aka­de­miyası­nın müxbir üzvü, 435

VƏLİXANLI Nailə – tarix sahəsində görkəmli mütə­xəssis, tarix elmləri doktoru, professor, Azərbay­can Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü və vitse-prezidenti, Azərbaycan Tarixi Muzeyinin di­rek­toru, 434

VƏLİYEV İsaxan - hüquq elm­ləri doktoru, 394

VƏLİYEV Xanlar - Azərbaycan Respublikası­nın Baş pro­ku­roru­nun müavini, Azərbaycan Respubli­kası­nın Hərbi prokuroru, ədliyyə general-leyte­nan­tı, 436

VƏLİYEV Teymur – tanınmış iqtisadçı, Azər­bay­can Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, 364 385, 386

VƏZİROV Əbdürrəhman - Azərbaycan Kom­mu­nist Par­ti­yasının birinci katibi (1988—90), 434

VƏZİROV Nəcəf bəy (1854-1926) – görkəmli Azər­bay­can dramaturqu, 432

VİKO (1668-1744) – italyan filosofu, 43, 431

VİVEKANANDA (1863-1902) – hind filosofu, 41, 51

VOLF (1679-1754) – alman filosofu, 13, 16, 431

VOLTER (1694-1778) – tanınmış fransız filosofu, 34, 92, 431

VOLTMAN Lüdovik (1871-1969) – alman sosio­loqu və antropoloqu, Qobinonun davam­çısı, 50, 432


Y
YAQUBOV Mir Teymur - Azərbaycan Kommu­nist Par­tiyasının birinci katibi (1953—54), 433

YASPERS Karl (1883-1969) – alman filosofu, 9, 32, 51, 52, 433

YELTSİN Boris - Rusiya dövlət xadimi və siyasətçi­si, Rusiya Federasiyasının prezidenti (1991-1999), 434, 435

YUSİFOV Şahin - Azərbaycan Respublikasının Ali Məh­­kə­məsinin Cinayət Kollegiyasının səd­ri, 439

YUSİFZADƏ Ziya - Azərbaycan Respublikası­nın Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin Heydər Əliyev adına Akademiyasının rəisi, general-leytenant, 438

Z
ZAHİDOV Bəhram - Azərbaycan Milli Elmlər Akade­miyası Fəlsəfə, Sosiologiya və Hüquq İnstitu­tu­nun elmi işlər üzrə direktor müavini, hüquq elm­ləri doktoru, professor, 394, 424

ZAHİROV Vilayət - Azərbaycan Respublikası­nın Əd­liyyə Nazirinin müavini, 436

ZALOV Oruc - Azərbaycan Respublikası­nın Da­xi­li İş­lər nazirinin müavini, polis general-leytenantı, 438

ZEYNALOV Xanlar – Ədliyyə Nazirliyinin İcra Baş İda­rəsinin rəisi, baş icra məmuru, 438

ZƏRDABİ Həsən bəy – Azərbaycan maarifçisi, Azər­bay­can mətbuatının banisi, 432

ZƏRDÜŞT– zərdüştçülüyün banisi, 132

ZİNOVYEV Aleksandr – rus filosofu, 30, 384, 434




PREDMET

GÖSTƏRİCİSİ

A

Anarxizm, 94, 163, 164, 167, 320, 321, 353, 354, 433

Azadlıq, 14, 15, 16, 17, 18, 21, 24, 26, 29. 30, 33, 34, 36, 40, 42, 43, 44, 46, 48, 51, 58, 72, 94, 113, 121, 122, 133, 135, 147, 148, 150, 154, 155, 159, 163, 182, 201, 240, 241, 249, 320, 321, 363, 364, 367, 373, 381, 401, 429, 431, 433, 434, 435, 436, 437, 439, 444, 446, 450

B

Bərabərlik, 18, 29, 34, 42, 43, 46, 78, 81, 88, 90, 91, 93, 95, 109, 113, 121, 124, 137, 138, 147, 151, 230, 385, 432

Burjua, 22, 44, 71, 91, 92, 93, 94, 98, 99, 110, 118, 120, 121, 147, 148, 149, 150, 173, 192, 212, 219, 229, 230, 242, 244, 260, 381, 390, 421, 433, 434

C

Canişin, 105, 217, 219, 220, 221, 223, 224, 229

Cəmiyyət, 1, 2, 5, 6, 10, 12-15, 18, 20-25, 28, 29, 31, 34, 35, 37, 39, 41, 42, 44, 45, 46, 48, 49, 50, 52, 58, 60, 63, 68, 70, 72, 73, 75, 77, 78, 82, 84, 91-94, 100, 103, 112, 113, 115, 116, 121, 123, 124, 126, 134, 135, 137, 139, 142, 146-150, 154, 155, 157-160, 162, 174, 179, 182, 186, 194, 195, 209, 212, 221, 224, 228, 230, 232-234, 236, 238, 240, 241, 242, 245-248, 258-279, 280, 285, 288, 296, 297, 306, 309, 315, 316, 317, 320, 321, 323, 326, 332, 333, 335, 337-339, 341, 344, 354-360, 367, 368, 371-373, 375, 377, 383, 386, 389, 390, 392, 393, 396, 399, 403, 404, 406, 407, 410, 412-414, 417, 419, 422, 427

Cəngavər, 5, 7, 57, 62, 63-66, 74, 77-81, 86, 89, 90-92, 100-108, 127-129, 131, 132, 134, 141, 143, 144, 150, 154, 159, 160, 165, 166, 168, 175, 184, 192, 193, 196, 197, 208, 215, 225, 226, 228, 244-247, 323-325, 327, 351-353, 380, 384, 387-389, 401, 402, 429, 430, 434



C

Cəza, cəzalandırma, 35, 36, 39, 47, 98, 108, 111, 138,140, 185, 186, 190, 195, 197, 201, 205, 206-208, 251, 258, 263, 314, 336, 337, 371, 391, 411, 412

Cinayət, 35, 47, 58, 111, 114, 138,197, 206-208, 336, 337, 411

D

Dövlət, 2, 5-7, 9-31, 33, 35-37, 39-43, 47, 49-51, 57, 58, 60, 65, 66, 68-70, 72, 75, 76, 80-82, 88, 94, 97-101,103-105, 110-125, 136, 138, 140, 142, 144, 146-149, 151, 155, 157-169, 175-189, 191-194, 196, 199, 201, 202, 205, 206, 208-217, 219-245, 247-258, 261, 264-275, 279, 282, 283, 285, 287, 296-306, 308, 309, 311, 313, 314, 316-326, 329, 331, 333, 334, 336-345, 351-354, 360, 364, 365, 367, 370, 371, 377, 380, 381, 389-395, 398, 403, 408, 410-412, 415-417, 426, 428



Ə

Əmir, 38, 40, 43, 70, 89, 124, 153, 175-183, 185, 186, 192, 215, 216, 388, 395

Əsarət, 14, 15, 17, 18, 43, 51, 71, 88, 104, 133, 139, 153, 166, 305, 306, 374

F

Faşizm, 12, 150



H

Hakimiyyət, 5, 6, 10, 14, 16-19, 22, 24-33, 37-45, 47-50, 66, 68-70, 72, 73, 75, 81, 82, 84, 85, 92, 94, 97, 100, 106, 107, 110-115, 117-119, 221, 223, 225, 227-243, 245-252, 254-258, 261-263, 296, 297, 299, 300, 303, 306-308, 310-312, 315, 317-322, 326-345, 348, 351, 353-355, 358-360, 364, 366, 368, 369, 371, 380-382, 386, 389-392, 394, 395, 399, 403, 405, 406, 409, 415, 416, 418-420, 427, 430

Hərbçi, 11, 19, 22, 182, 186, 192, 196, 201, 225, 241, 299.

Hökumət, 11, 18, 27, 96, 113, 121, 125, 225, 226, 237, 243, 245, 253, 255, 256, 268, 269

Hüquq, 6, 14-18, 26, 27, 31, 34, 35, 37, 40, 43, 48, 49, 58, 64, 94, 102, 109, 113, 115, 119, 122, 141, 146-149, 154, 177, 179, 183, 186, 194, 195, 199, 201, 202, 205, 206, 208, 210, 215, 219-221, 223, 225, 226, 228, 232, 234, 235, 240, 241, 244, 247, 248, 250-253, 255, 257-259, 262-264, 267, 299, 301, 303, 314, 317, 329, 335-338, 340, 341, 342, 246, 347, 371, 378, 386, 389, 394, 399, 408, 411, 424

I

İcma mədəniyyəti, 5, 7, 62, 63-66, 78-80, 84, 94, 95, 98, 105, 108, 109, 120-122, 166, 184, 311, 323, 324, 325, 327, 380, 390

İdarəetmə, 20, 28, 40, 41, 43, 46, 50, 63, 70, 94, 120, 121, 138, 182, 183, 185, 186, 190, 196, 202-204, 210, 211, 213, 214, 217, 219, 224, 225, 231, 234, 237, 238, 251, 252, 258

İnqilab, 21, 24-27, 33, 48, 50, 98, 149, 150, 176, 242, 243, 413, 426

İşğal, 14, 136, 168, 197, 200, 202, 229, 232

İstismar, 15, 18, 25, 27, 44, 71, 92, 97, 173, 192, 196, 197, 249, 300, 301, 303, 355, 385



K

Kölə, köləlik, kölələşdirmə, 14, 15, 21, 23, 24, 28-30, 33, 34, 36, 38, 39, 44, 46, 52, 58, 94, 95, 97, 98, 99, 108, 109, 112, 134, 138, 150, 154, 155, 158, 164, 181, 182, 184, 185, 200, 201, 207, 229, 305, 306, 321, 322, 343, 369, 371, 383, 385, 386, 404-406

Kommunizm, 78-80, 99, 117, 151, 154,-155, 354

Konstitusiya, 113, 118, 240-241, 331, 341

Kütlə, 63, 99-100, 102, 107, 110, 112-115, 117

L

Liberalizm, 447-448, 353, 412, 427



M

Maqnatlar, 243-246, 249-252, 254, 260, 299-302

Marksizm, 93-95, 98, 118, 153-154, 163-164, 167

Məiyyət, 177-178, 180-185, 189-190-197, 199, 201, 205, 206, 208-209, 211, 213, 219

Millət, 69-70, 152, 155-156, 236, 258, 296, 297, 302, 331, 352, 364, 370, 373, 377, 390, 415-418

Müharibə, 63, 64, 80, 81, 88, 133-135, 149-150, 175, 196-197, 232, 300

Mülkiyyət, 57, 81, 91, 94, 151, 161, 164, 181, 186

N

Nazir, 183, 217, 219-228, 238-339, 253, 256



O

Oliqarxiya, 115, 116, 119, 243, 244, 246-254, 258

Ordu, 169-172, 178, 195, 196, 201, 205, 231-132

Oxlokratiya, 241



P

Parlament, 98, 113, 121, 174, 237-260, 297-299, 407

Prezident, 253-258, 263-268, 270-295

Proletar, 44, 92, 385



Q

Qanun, 64, 66, 96, 110, 113, 116, 130, 137, 138, 147, 201-210, 213-214, 230, 232, 235, 238, 240-241

Qəhrəman, 63, 69, 102, 107, 134, 159, 160, 166, 395

R

Rəhbər, 64, 92, 117-179, 216, 219, 220, 222, 417

Rəiyyət, 57-58, 66, 81, 108-109, 111, 124-126, 130, 137-139, 142-144, 146, 151-152, 161-162, 166

Respublika, 121, 151, 171, 173-174, 200, 214, 224



S

Şəhər, şəhər mədəniyyəti, 5, 13, 26, 57, 62-66, 74, 77-80, 89-91, 93, 109-112, 127, 136, 141, 147, 159, 170, 182-184, 192, 193, 196, 197, 212, 215-217, 219, 228, 234-236, 238, 248, 268-271, 283, 301, 307, 311, 312, 323, 326, 327, 334, 344, 351, 364, 380, 381, 386-389, 401, 402, 429

Şəxsiyyət, 60, 63, 92, 95, 97, 120, 124, 142, 150, 155, 159-160, 216, 308, 336-337, 344, 371, 373-374

Sosializm, 92, 97-99, 118, 122, 123, 229

Suveren, 176-181, 183, 192, 214-216, 223, 241, 245

T

Talion, 337

Təbəə, 99, 100, 107-109, 111, 117-118, 164, 175

Təhlükəsizlik, 166, 176-177, 192, 231-244, 245

Teokratiya, 308, 310, 312, 314-316, 351

V

Vətəndaş, 112-114, 122-123, 146, 148, 206, 234-236



X

Xalq, 65-72, 88, 96-99, 104-105, 111-114, 117-121, 125, 137, 140-141, 145, 149-156, 159, 164, 167, 169-175, 184, 189-192, 199-200, 227-237, 240-242, 255-261, 264, 271, 301-308, 319-320, 327



Z

Zadəgan mədəniyyəti, 62-66, 107, 109, 120, 128, 160, 167, 193, 212, 215, 312, 325-327, 430


Адиль Асадов,

доктор философских наук



ФИЛОСОФИЯ ПОЛИТИКИ:

воля к осуществлению сущности и ее исторические судьбы в контексте философии спиритуалистического аристократизма

(резюме)
Аристократизм является первичным и начальным прин­ци­­пом по­литического мышления. Приобретая потестар­ный харак­тер, поли­ти­ческое мышление создает исторические ва­рианты искажения поли­ти­ческой сущности. Государство полностью соот­ветствует своей сущ­нос­ти только в том слу­чае, когда оно осуществляет идею естествен­но­го пред­наз­начения каждой лич­ности, т.е. когда оно основывается на прин­ципах аристократи­ческого политического мыш­ления. А госу­дар­ство, функ­цио­ни­рующее на основе потестарного по­ли­тического мышления про­ти­во­ре­чит своей сущности. Если аристократичес­кое поли­ти­ческое мышление направлено на осуществление одновремен­но со­циаль­ной и человеческой сущности, то потес­тарное полити­чес­кое мыш­­ление направ­ле­но на порабощение социаль­ной, одно­временно человечес­кой сущности. Если арис­то­кра­тическое по­ли­тическое мыш­ле­ние исходит из имманент­ного чувства челове­ческого ДОС­то­инства, то потестарное поли­ти­ческое мышление подчер­ки­ва­ет необ­ходимость внешнего могущества власти. Если аристократическое по­ли­тическое мыш­ле­ние исхо­дит из аб­солютизации морали, то по­тес­тар­ное политическое мыш­ление в основном носит прагматический характер.

Государство не образуется путем создания власти или ор­ганов власти. Государство является гораздо более выдаю­щемся и гораздо более величественным явлением, чем власть или органы власти. Государство впервые образова­лось не как сис­тема власти, а как покровительственная система.



Каждое государство проходит путь от становления арис­ток­ра­тиз­ма до его истощения. Демократизм возникает в связи с его час­тич­ным истощением. Полное истощение по­литического аристократизма обуславливает конец су­щест­вования госу­дарства.

Механизмы создания, эволюции и упадка государства, напоминает механизмы создания, эволюции и упадка семьи. При создании семьи мужчина, прежде всего, берет на себя ответствен­ность за жизнь женщины и за осуществление ею своего естествен­ного предназначения и ставит начало осу­ществления естественного предназначения женщины. Жен­щи­на, тем самым, получает возмож­ность для того, чтобы носимые в ней генеративные ресурсы не под­верг­лись зло­употреблению, а использовались по назначению для дето­тво­рения и для того, чтобы присущие женщине альтруисти­ческие тенденции тоже не подверглись злоупотреблению, а исполь­зо­ва­лись по назначению для взращения и воспита­ние ребенка. В этом смысле, с созданием семьи, женщина входит в мир покрови­тельства мужчины. Если при создании семьи происходит слияние мужского (маскулинного) и женского (фемининного) начал на уровне индивидов, точ­нее, на уровне разнополых индивидов как форма социаль­ного синтеза, то аналогическое явление происходит и с государством, только на уровне всего общества. Государство начинает свою историю с присоедине­нием маскулиного и фемининного начал в социальной жизни к единому потоку, но присоединение маскулинного и феминин­ного начал к единому потоку здесь происходит не на уровне разнополых индивидов, а на уровне разнополых, полярно противопо­ложных социумов. Синтез маскулин­ной по природе рыцар­ской культуры с фемининной по природе общинной культу­рой, закладывают основы государства. Более простое и кон­кретное выражение этого момента заключается в следую­щем, в том, что трудолюбивые и мирные по природе сель­ские общины, оказываясь под угрозой уничтожения, под­верг­­нувшись, гнету со стороны воинственных и боевых кочевни­ков, укрываются под покровительство одного из кочевых племен, и при его помощи укрываются от агрессии других кочевых племен. С момента укрытия под покрови­тельство, крестьянин становится подданным и налогопла­тель­щи­ком. Рыцарь, с момента становления покровите­лем, становится аристократом и за счет налога становится пос­тоян­ным вла­дельцем источника дохода. Социальный статус и мироощу­ще­ние подданного, грубо говоря, напоминает социальный статус и мироощущение замужней жены. А социальный статус и мироощущение аристократа, если уже не грубо, а проще гово­рить, напоминает социальный статус и мироощущение же­на­того мужчины. Также как от соедине­ния двух людей в социаль­ную структуру под названием семья, появляются новые люди, то есть сыновья и дочери, так и от соединения двух вышеназ­ванных культур в единую социальную структуру под наз­ванием государство, появля­ются новые культуры - это аристо­кратическая и городская культуры. Также как и естес­твен­ный исход семьи обуславливается истощением возмож­ности родителей плодить и родить детей, то есть производить в свет новых людей, так и естественный исход государства обуслав­ливается, с одной стороны, изнеможением власти, являю­щегося олицетворением отца, изнеможением мощи власти осущест­вить правду, истощением творческих возмож­нос­тей политического аристократизма, а с другой стороны естес­твен­­ный исход семьи обус­лав­ливается исчерпанием воз­можностей развития общинной куль­туры, являющейся оли­це­­творением матери, формиро­вав­шийся на ос­но­ве земле­дель­­чес­кого образа жизни, являющейся материнским сим­волом зем­ли и в целом природной среды.

Государство, двигаясь по направлению к своей естес­твенной гибели, распадается на составные части. Отделив­шаяся от государ­ства армия распадается на отряды кочев­ни­­ков, которые разбреда­ются по миру и нередко превраща­ются в банды разбойников и поработителей. А общины, в свою очередь, вновь становятся бес­по­мощ­ными и подверга­ются на­си­лию и несправедливости со стороны таких от­рядов. Подверг­нувшиеся насилию, несправедливости и гне­ту общины нетер­пе­нием ожидают создание государства, спо­собного защитить правду и справедливость.



Adil Asadov,

Doctor of philosophical sciences


PHILOSOPHY OF POLITICS:

The will to realization of essence and its historical destiny in a context of philosophy of spiritualistic aristocratism



Yüklə 3,52 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   37




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin