Aholi ijtimoiy tarkibi

Bizin’ ja’miyetimizde , ha’tteki bir neshe jillar dawaminda bazar bazar ekanomikasina o’tkennen keyin , sotsiologlar ha’m ekanomistler social quraminin’ jalg’iz ilmiy tiykarlang’an sxemasin islep shiqpag’an. Eger alding’i alimlardin’ pikirine ko’re , jumisshilar ha’m nomenklatura ortasindag’i qarsiliq ha’kimiyat ha’m mu’lkdi ajratpasdan u’stem bolg’an bolsa , endi biz bes tiykarg’I social topardi ajratip aliwimiz mumkin:

a) ha’kimshilik elita (jan’a siyosiy elita menen baylanisli bolg’an eski partiyanin’ ekanomikaliq ha’m social sistemasinan iba’rat );
b) ko'nlikpe, ta’jriybe ha’m basqa qa’siyelerine ko're social topalarg’a bo'lingen jumisshi klass;
v) bir Qatar social toparlar orrtasinda ajralip turiwshi oqimislilar : shipakerler , oqitiwshilar, perevodchikler ,adebiyattaniwshilar ha’m , professional a’skerler ha’m basqalar;
d) “jan’a burjua" – barliq tu’rdegi tadbirkarlar, bankirlar ha’m basqalar;
e) diyxanlar.
Bul a’lle qashan social qatlamlasiw bolip tabiladi , biraq bul ele sabiq Marksistlerdin’ klasslar haqqindag’I ideyalarina tiykarlanadi, olardin’ ishindegi aniq bir social bir toparlardi aniqlap bemeydi.

Puxaraliq ja’miyeti shaxslar ha’m xaliqdin’ ayrim toparlari ushin ma’mleket aralasiwisiz mustaqil qarar qabil etiw ha’m azat boliw ushin huqiqiy ha’m haqiqiy imkaniyatdi na’zerde tutadi. XIX asrdin’ birinshi shereginde puqaraliq ja’miyettin’ mashqalalarin teoriyaliq u’yreniw birinshi ma’rte nemis filosofi Gegel ta’repinen a’melge asirildi.

Batis ma’mleketlarinde puxaraliq ja’miyetti qa’liplestiriwde ha’reketlentirriwshi ku’shdin’ rolin ma’mleket sho’lkemlerinin’ mustaqil ja’miyet sho’lkemleri (partiyalar, hareketler, g’a’ressiz baspa so’z , ka’siplik awqamlari , xojaliq birlespeleri , diniy toparlar) paydasina qisqartiriwshi "u’shinshi da’rejeli " ya’ki orta klass ta’repinen atqariw jumislari a’melge asirildi.

Ma’mleketti o’zgertiw , ekanomikaliq revalyutsiayalar, mulkshilik formalarinin’ ko’beytiriliwi zaru’riylikke olip keliwi kerek. Xaliqdin’ socialliq strukturasindag’i o'zgerisler: ayrimlarinin’ joq bolip ketiwi ha’m basqa social topalar ha’m qatlamladin’ payda boliwi , XX a’sirde paydo bolg’an puxaroliq ja’miyatdi qa’liplesiwin huquqiy ma’mleket sipatinda tu’sinilgen.

1) tadbirkorlar, menejerlar; *
3) Joqari ta’jriybeli jumisshilar;
4} paydali diyqanlar fermerler.
2) Joqarili ta’jiybeli qa’niygeler;