Aj «O’zlitineftegaz» korxonasi inson resurslarini boshqarish mexanizmi tahlili tarixi

2.1.1 rasm - Inson resurslari va tashkilot mablag’lari o’rtasidagi bog’liqlik.
Dunyodagi eng tanqili va moliyaviy jihatdan jahon bozorida oyoqda mahkam turgan kompaniyalarning strategiyasi va maqsadi orasida katta bog’liqlik bor. Bu bog’liqlik korxona sof daromadining 60 foizga yaqini ilmiy yangilikga yo’naltiriladi. Yuqorida keltirilgan rasmni tahlil qiladigan bo’lsak, yirik tashkilotlar bugungi kuni bilan emas, balki ertangi kuni bilan yashayotganini ko’ramiz. Ilmiy yangi mahsulot yaratishga daromadining katta qismini ajratayotganidan ko’rishimiz mumkin. Huddi shu kabi neft va gaz sohasida ham ilmga, innovatsion loyihalar hamda ilmiy yangi mahsulotlarga «O’zbekneftegaz» AJ har yili katta miqdorda pul ajratadi. 2016 yilda umuman neft va gaz sanoatida 86 ta yangilik kiritildi, ulardan 70 tasi o'zimiznikida va 18 tasi boshqa tashkilotlar (tadqiqot institutlari) ishtirokida. 2017 yilda amalga oshirilgan chora-tadbirlar soni o'tgan yilga nisbatan 46 ga yoki deyarli 50 foizga kamaydi. Soha korxonalarida 2016 yilda 12 ta yangi texnologiyalar yaratildi va 18 tasi, 2017 yilda esa 7 ta texnologiyalar sotib olindi. 2016 yilda ishlarning umumiy hajmidan O'zbekiston neft va gaz sanoati korxonalari o'z-o'zidan 2154,3 mlrd. Ushbu raqamlar orasida tadqiqot va rivojlantirish loyihalari atigi 62,7 milliard so'mni tashkil etdi yoki ularning atigi 2,9 foizi - 28,5 milliard so'mni tashkil etdi. Bu raqamda eng muhim hissani «O’ZLITINEFTGAZ» AJ qo'shmoqda (mos ravishda 30,5 mlrd. so'm va 4,2 mlrd. so'm). 2017 yilda o'z mablag'lari hisobidan amalga oshirilgan ilmiy-tadqiqot va tajriba-konstruktorlik loyihalarining ulushi deyarli 2016 yil darajasida saqlanib, 1,5 foizgacha kamaydi va bu yil eng katta hajm «O’ZLITINEFTGAZ» AJga to'g'ri keladi (32,9 mlrd. so'm, shu jumladan ilmiy tadqiqotlar - 5,3 mlrd. so'm). Qurilish uchun loyihalash ishlari faqat «O’ZLITINEFTGAZ» AJda amalga oshirildi (24,8 mlrd. so'm).
Ilmiy-tadqiqot ishlari uchun foydalanilgan asosiy vositalarning o'rtacha yillik qiymati 2017 yil oxirida 26,6 milliard so'mgacha oshdi, shu jumladan "Neftgazgazer" AJ (6,9 milliard so'm), "IGIRNIGM" AJ (7,6 milliard so'm) va «O’ZLITINEFTGAZ» AJdan (12,1 milliard). so'm). Mashinalar va uskunalarning ulushi asosiy vositalar sonida 25,2 foizgacha kamaydi va "Neftegazmeyer" AJ (7,2 foiz), "IGIRNIGM" AJ (31,6 foiz) va «O’ZLITINEFTGAZ» AJ (32,2 foiz) ni tashkil etdi.²
Neft va gaz tarmog’idagi mablag’lar ilm yo’nalishiga katta salmoqda mablag’ ajratishi yangiliklar kirishiga sabab bo’ladi, aynan shu yangiliklarni esa «O’ZLITINEFTGAZ» AJda faoliyat yurutuvchi kadrlar amalga oshiradi. Bundan kelib chiqadiki, inson resurslarini boshqarish tashkilot startegiyasi va IRB starategiyasi o’rtasidagi uzviy bog’liqlikni ko’rsatadi. Yuqorida keltirilgan bir ibora o’z tasdig’ini topdi desak ham mubolag’a bo’lmaydi. Tashkilotlarda nafaqat investitsiya yoki zamonaviy texnoligiya joriy qilib, iqtisodiy barqarorlikka erishib bo’lmasligi mumkinligini tadqiqot olib borayotgan tashkilotimiz inson resurslari orqali iqtisodiy barqarorlikka erishayotgani ma’lumdir. Bunday vaziyatda esa korxona hodimlarini to’g’ri boshqara bilish ahamiyatli va muhim vazifadir. Korxona korporativ startegiyasi va IRB strategiyasi o’rtasidagi bog’liqlik shundan iboratki, har ikkalasi ham tashkilot mehnat unumdorligiga qaratilganligidadir.

IRB da Inson kapitali sifatini ro’li (qo’shimcha material toppish)