Akademik Yazi Üzr? B?l?dçi

Yadda sax ayın 

 



 

Arqument aydın olmalıdır. Əgər mövqeyinizin doğru olub olmaması barədə 

şübhəniz varsa, sizin yazınızın əhəmiyyəti az olacaqdır. 

 



 

Əmin  olun  ki,  sizin  arqumentiniz  yazdığınız  mövzu  və  qoyulan  sual  ilə 

bilavasit

ə əlaqəli olmalıdır. 



 

Arqumentinizi abzaslarda aydın və ətraflı əsaslandırın. 

 

Arqumentinizin  hiss

ələrini  ardıcıllıqla  qurun.  Mürəkkəb  arqumentə  müxtəlif 

s

əviyyələrdə bir neçə fərqli ideyalar daxil ola bilər. Bu ideyaları onların bağlılığını 

                                                        

4

Arqumentl

ər bölməsi Gutbrod, H. (2005).Handbook for Professional Communication. Tbilisi, 

Georgia: Saari-d

ən götürülmüşdür.

 

---

 

18 

 

üz

ə  çıxaracaq  bir  ardıcıllıqda  qurmalısınız  ki,  oxucuya  anlaşıqlı  və  maraqlı 

görünsün.  M

əsələn,  siz  kitabları  rəfə  qoyarkən  onları  müəyyən  meyarlara  və 

yarım  meyarlara  (əlifba  sırası,  mövzu,  ölçü  və  hətta  rənginə)  görə  çeşidlərə 

ayırırsınız.  Bu  meyarlardan  istifadədə  ardıcıllıq  gözlənilməlidir.  Əks  halda,  sizin 

yaratdığınız sıralama başqalarına çaşdırıcı görünə bilər. 

Eyni  m

əsələni  ideyalara  da  aid  etmək  olar.  Əsas  ideyanızı  –  tezisinizi 

mü

əyyənləşdirməyə  vaxt  ayırın.  Sizin  tezisiniz  ideyalar–arqumentlər  ilə 

əsaslandırılmalıdır.  Bu  arqumentlər  də  öz  növbəsində  yarımarqumentlərlə 

əsaslandırılmalıdır.  Biz  indi  hörümçək  toruna  bənzəyən  struktura  nəzər 

salacağıq.  Biz  bu  strukturu  arqumentativ  (arqumentlərə  əsaslanan)  dairə 

adlandıra  bilərik.  Mərkəzdə  sizin  tezisinizdir.  Növbəti  səviyyədə  (ikinci  dairədə) 

sizin  arqumentl

ərinizdir.  Bundan  sonra  sizin  yarımarqumentləriniz  gəlir  və  əgər 

dey

əcəkləriniz çox təfsilatlı olarsa, o zaman dəstəkləyici fikirlər əlavə etməlisiniz. 

 

Fiqur. Gutbrod, H. (2005). Handbook for Professional Communication. 

•  Bu arqumentativ dairə ilə siz hətta çətin informasiyanı belə oxucularınıza 

v

ə  özünüzə  anlaşılan  etmək  üçün  ardıcıllıqla  düzə  bilərsiniz.  Dairənin 

bütün s

əviyyələrlə uzlaşdığına əmin olun. Tezis bütün əsas arqumentlərin 

yekunu olmalıdır və bu struktur ierarxik olaraq işləyir: arqumentlər birbaşa 

yarımarqumentlər  ilə  dəstəklənməlidir.  Mərkəzi  fikir  öncə,  ikinci  dərəcəli 

fikirl

ər  isə  sonra  qeyd  edilməlidir.  Məntiqi  ardıcıllığa  riayət  edin. 

Yarımarqumentlər də sizin dəstəkləyici fikirlərinizdən ibarət olmalıdır.  

•  Bu,  o  deməkdir  ki,  müvafiq  struktur  həm  də  riyazi  bərabərlik  kimi  təqdim 

oluna bil

ər: burada A hərfi “arqument” deməkdir.  

 

Tezis=A1+A2+A3 

 

A1  =  A1-

in  yarımarqumenti  1  +  A1-in  yarımarqumenti  2  +  A1-in 

---

 

19 

 

yarımarqumenti 3 və s.  

 

•  Riyazi  ifadə  onu  göstərir  ki,  tezisdə  öz  əksini  tapmayan  yarımarqument 

s

əviyyəsində  heç  nə  olmamalıdır,  çünki  tezis  bütün  yarımarqumentlərin 

yekunudur. Bu struktur güclü v

ə tam məntiqidir. 

 

Tezis  

 

Mövzu 

 

Ölk

ədə ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi mexanizmləri 

 

 

 

Suallar 

 

-Az

ərbaycanda ərzaq təhlükəsizliyi necə təmin edilir? 

- Bu istiqam

ətdə hansı mexanizimlər mövcuddur və onların təsiri 

n

ə dərəcədə effektivdir? 

- Niy

ə görə ərzaq təhlükəsizliyi vacib elementdir? 

 

 

 

Arqument 

 

 

 

 

 

 

-  Burada  siz  oxucunu  bunun  (

ərzaq təhlükəsizliyi və  onu təmin 

etm

ə 

mexaniziml

ərinin) 

vacib 

bir 

mövzu 

olmasına 

inandırmalısınız. 

-  Eyni  zamanda  siz  mövzuya  dair  (h

əmin  mexanizmlərin 

insanların  həyat  səviyyəsinə  təsirinin  müsbət  və  ya  mənfi 

olması, 

effektivliyi 

dərəcəsi 

v

ə 

s.) 

mövqeyinizi 

əsaslandırmalısınız.  

 

 

Tezis

 

 

- Az

ərbaycanda ərzaq təhlükəsizliyi ... (burada qanunvericiliyin 

v

ə ya mexanizmin adı göstərilə bilər) vasitəsilə təmin edilir, 

lakin... (m

əs: ...kimi boşluqların mövcudluğu həmin 

mexanizml

ərin effektiv reallaşdırılmasına mənfi təsir göstərir).