Akademik Yazi Üzr? B?l?dçi
Yüklə 1,2 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
F
əsillər F əsillərin başlıqları mətnə simmetrik şəkildə və rum rəqəmi ilə göstərilməklə qaraldılmış böyük hərflərlə, paraqrafların başlıqları isə abzasdan başlayaraq, s ətri hərflərdə yazılır(birinci baş hərf istisna olmaqla). H ər fəsil yeni səhifədən başlayır. Yarımfəsillərin başlıqları ərəb rəqəmləri ilə göst ərilməklə kiçik hərflərlə yazılır (baş hərflər istisna olmaqla). Fəsilin yarım f əsilləri belə göstərilir. Məsələn: 1. 1. Yəni birinci fəslin 1-ci yarımfəsli. Yarım f əslin bəndi isə belə göstərilir. Məsələn: 2. 1. 2. Yəni ikinci fəslin, birinci yarımfəslinin 2-ci bəndi. Dissertasiya nın “Giriş”ində ilk növbədə mövzunun aktuallığı əsaslandırılır. Sonra t ədqiqatın məqsəd və vəzifələri, obyekti, predmeti, elmi yeniliyi, praktik əhəmiyyəti, daha sonra da metodları, metodologiyası, fərziyyəsi, aprobasiyası göst
ərilir. Dissertasiya nın aktuallığının izahında uzun sözçülüyə, uzaqdan başlamağa ehtiyac yoxdur. Mövzunun aktuall ığı konkret faktlarla, məntiqi təfəkkürlə
48
əsaslandırılmalıdır. Başqa sözlə desək, mövzunun əhəmiyyəti, vacibliyi əsaslandırılır. Mövzunun aktuallığından sonra məntiqi olaraq tədqiqatın məqsədi və m əqsəddən irəli gələn vəzifələri şərh olunur. Daha sonra
t ədqiqatın predmeti (hansı ki, tədqiqatın mövzusunu mü əyyənləşdirir) və obyekti (hansı ki, öyrənilən proses, fakt və ya hadisədir) d əqiq göstərilir. Bunların ardınca tədqiqatın metodologiyası və metodları göst ərilir.
Bel əliklə, tədqiqatın tələbinə uyğun olaraq digər maddələr də təhlil edilir, açıqlanır. Dissertasiya nın “Giriş”ində həmçinin mövzu ilə bağlı yazılmış əsərlərə yığcam şərh də verilir, onlara münasibət bildirilir. Dissertasiya nın “Giriş”i çox əhəmiyyətli və məsuliyyətli hissədir. Belə ki, dissertasiya nın girişindən tədqiqatın məzmunu, əhəmiyyəti, səviyyəsi haqqında mü əyyən təsəvvürə malik olmaq olur. Dissertasiyanın “Giriş” hissəsi 4 səhifədən çox olmaya bil ər.
Dissertasiya nın fəsilləri öz adına uyğun məzmunda işlənilir. Adətən Dissertasiya nın birinci fəslində mövzunun ümumi məsələləri, öyrənilmə səviyyəsi, pedaqoji ədəbiyyatda, dərsliklərdə, tədqiqat işlərində məsələnin qoyuluşu təhlil edilir. Tövsiy ə edilir ki, tədqiqatın obyekti və predmetinin ölkəmizdə, imkan olarsa xarici ölk ələrdə öyrənilmə səviyyəsi də araşdırılsın. Dissertasiyanın birinci f əslindən tədqiqatın ümumi cəhətlərini, əsas istiqamətlərini aydın görmək olur. Dissertasiya nın ikinci fəslində isə artıq problemin konkret həlli, işin əsas m əzmunu, hətta onun təkmilləşdirilməsi yolları da göstərilə bilər. Bu bölüm m əzmunca daha üstün təhlili xarakter daşıyır. Konkret fakt, hadisə və təcrübələr əsasında araşdırma aparılır, aparılmış eksperimentin, məktəb müşahidələrinin n əticələri verilir. Pedaqoji təcrübələr təhlil olunur. H ər fəslin 2-dən az olmayan yarımfəsilləri olmalıdır. Dissertasiya “Nəticə” ilə sona çatır. Bu hissədə tədqiqat yekunlaşdırılır, aparılmış t ədqiqat işlərinin nəticələri göstərilir. Müəllifin tədqiqat işinə gətirdiyi yeniliklər qeyd edilir. Problemin g ələcəkdə daha da təkmilləşdirilməsi, yaxşılaşdırılması üçün t əkliflər verilir. Yaxşı olar ki, nəticə və təkliflər bəndlərlə və yaxud tezis şəklində konkret olaraq göstərilsin. “Nəticə” bölməsindən sonra istifadə olunmuş ədəbiyyatın siyahısı verilir. Dissertasiya nın ədəbiyyat siyahısı əsas mətnə bir açardır, hansı ki, müəllif t ədqiqatında ondan istifadə etmişdir. İstifadə edilmiş ədəbiyyat siyahısı müəyyən m ənada tədqiqatın elmi mədəniyyəti, etikası deməkdir. Ədəbiyyat siyahısından 49
dissertasiya nın səviyyəsi, tədqiqatçının problemlə bağlı məlumatlılığı özünü göst
ərir. İstifadə edilmiş mənbələr çap olunduqları dillərdə (əvvəlcə Azərbaycan dilində ədəbiyyat, sonra türk, rus, ingilis və s.) əlifba sırası ilə, ərəb rəqəmləri ilə ardıcıl nömr
ələnərək siyahıda göstərilir. Ədəbiyyat siyahısı real olmalıdır. Əsasən, istifadə edilmiş ədəbiyyat siyahıya daxil edilm əlidir. Siyahıda göstərilmiş ədəbiyyat neçənci nömrədə göstərilmişsə, dissertasiya nın mətnində istinad edilmiş ədəbiyyat da həmin nömrəyə uyğun olmalıdır. Dissertasiyanın yazılışında mütaliə edilmiş ədəbiyyat da ədəbiyyat siyahısına daxil ola bilər. Dissertasiya nın “Əlavələr”i ədəbiyyat siyahısından sonra verilir. Əlavələr dissertasiya nın əsas mətninin bir hissəsi - tərkib hissəsidir ki, onun əlavə olaraq əhəmiyyəti vardır. Əlavələr dissertasiyanın məzmununu tamamlayır. Ehtiyac olduqda dissertasiya nın məzmununa əlavələr verilir. Əlavələr müxtəlif ola bilər. Bu h
ər hansı bir pedaqoji sənədin üzü, hesabat materialının bir hissəsi, nümun
əvi plan, proqram, ya bir protokol və yaxud təlimat və s. ola bilər. Əlavələr dissertasiya nın son səhifələridir. Hər bir əlavə yeni səhifədə verilməli və vərəqin üst sağ tərəfində “Əlavə 1” , “Əlavə 2“ və s. yazılmalıdır. “Əlavələr” çox olduqda onu ayrıca qovluqda və ya cildlənmiş şəkildə “Dissertasiyaya əlavələr” adı ilə də t əqdim etmək olar. Annotasiya rus v ə ingilis dilində olmaqla, hər biri ayrıca səhifədə bir vərəq h əcmində yazılır. Spesifik terminologiyadan istifad ə edildikdə də onların siyahısı “İxtisar siyahısı” başlığı altında ayrıca vərəqdə verilə bilər. Magistr dissertasiya işi prinsipcə, müvafiq tədqiqat konsepsiyasını əhatə etm əlidir. Tədqiqat konsepsiyası magistr dissertasiyasının tərtibat sənədlərinin mühüm t ərkib hissəsi olaraq, mütləq tərtibat səciyyəsi daşıyır. Yüklə 1,2 Mb. Dostları ilə paylaş:
|