Akademik Yazi Üzr? B?l?dçi
ə Sözü Köçürmək və Dəyi mək – Parafraz Etmək Deyil
Yüklə 1,2 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
ə Sözü Köçürmək və Dəyi mək – Parafraz Etmək Deyil
Artıq deyildiyi kimi, sizin parafraz etdiyiniz versiya ilə müəllifin versiyası arasında kifay ət qədər fərq yaratmağınız önəmlidir. Lakin ümumiyyətlə, bir çoxumuz öz sözl ərimiz ilə müəllifin sözləri arasında yetərincə fərq qoya bilmirik. Bəzi hallarda is ə, biz, məsələn, ilkin mənbədən – hazır mətndən böyük həcmli frazaları köçürə v ə ya yalnız bir neçə sözü dəyişə bilirik.
“Kapital məhsul və xidmətlərin istehsalında istifadə olunan insan əməyinin ifad əsidir. İnsan kapitalı və fiziki kapital arasında fərqdən çox danışılır. İnsan kapitalı insanların inkişaf etdirdikləri (təhsil və ya təlimlər vasitəsilə) və istehsal etm
ək üçün möhkəmləndirdikləri bilik və bacarıqlar toplusudur. Məsələn, bir taksi sürücüsünün şəhərin küçələri və yaxud həkimin insan bədəni barədə bilikləri kimi. Fiziki kapital mal, m əhsul və xidmətlər istehsal etmək üçün istifadə edilən binalar, mexaniki avadanlıqlar, alətlər və digər istehsalat vasitələrindən ibarətdir. Fiziki kapital sürücünün maşını, cərrahın bıçağı, iqtisadiyyat dərsinizi keçdiyiniz bina dem əkdir.”
M əkİçörn, V.A. (1991). İqtisadiyyat: Müasir giriş (2ci nəşr). Cincinnati, OH: Saus- Uestern, s əh 3.
Bir neç ə sözü köçürmək və dəyişmək – bu cür parafraz etmə qəbul olunmazdır! Kapital m əhsul və xidmətlərin yaradılmasında işlədilən insan əməyini ifadə edir (M əkİçörn, 1991). İnsan kapitalı insanların istehsal etmək üçün gücləndirdikləri v ə inkişaf etdirdikləri (təhsil və ya təlimlər vasitəsilə) bilik və qabiliyyətlərin 31
m əcmusudur. Bunun əksinə olaraq, fiziki kapital isə mal, məhsul və xidmətlər istehsal etm ək üçün işlədilən binalar, mexaniki avadanlıqlar, alətlər və digər istehsalat vasit ələrindən ibarətdir. Yuxarıdakı nümunədə müəllifin fikirlərini parafraz edərkən müəyyən məqamlar nümayiş etdirilmişdir ki, bunlardan qaçmaq lazımdır. Müəllifə istinad mötərizədə istinadla verils ə belə, bu, müəllifin versiyasını sizin versiyanızdan fərqləndirmək üçün yet ərli deyil. Siz həmçinin əmin olmalısınız ki, parafraz etmə müəllifin sözl ərindən kifayət qədər fərqlidir. Eyni zamanda, orijinaldakı sözləri parafraz ed ərkən başqa sözlərlə ifadə edilməsinə də əmin olmalısınız. Yuxarıdakı nümun ədə parafraz edilmiş versiya yalnız ayrı-ayrı sözləri əvəz etmişdir. M əsələn, aşağıdakı kimi: ifad ə etmək = anlamına gəlmək n əticə = məhsul istehsal = yaratma bacarıq = qabiliyyət istifad ə etmək = faydalanmaq ibar ət olmaq = ehtiva etmək Bu formada parafraz etm ə sayəsində ilkin versiya pozulmur. Misalların əksəriyyəti çıxarılsa da, cümlə quruluşu müəllifinki ilə tam eynidir. “Əksinə olaraq” əlaqələndirici ifadəsini də parafraz edilmiş mətnə daxil etmək müəllifin fikrini lazımi şəkildə yenidən ifadə etmir. Parafrazanın şərtlərinə cavab vermək üçün bütün m
ətn, parça parafraz edilməli - müxtəlif sözlərlə başqa cür ifadə edilməlidir. Aşağıdakı nümunədə bu göstərilmişdir: Nümun ə “Kapital məhsul və xidmətlərin istehsalında istifadə olunan insan əməyinin ifad əsidir. İnsan kapitalı və fiziki kapital arasında fərqdən çox danışılır. İnsan kapitalı insanların inkişaf etdirdikləri (təhsil və ya təlimlər vasitəsilə) və istehsal etm
ək üçün möhkəmləndirdikləri bilik və bacarıqlar toplusudur. Məsələn, bir taksi sürücüsünün şəhərin küçələri və yaxud həkimin insan bədəni barədə bilikləri kimi. Fiziki kapital m əhsul və xidmətlər istehsal etmək üçün istifadə edilən binalar, mexaniki avadanlıqlar, alətlər və digər istehsalat vasitələrindən ibarətdir. Fiziki kapital dedikd ə, sürücünün maşını, cərrahın bıçağı, iqtisadiyyat dərsinizi keçdiyiniz bina n əzərdə tutulur.” M əkİçörn, V. A. (1991). İqtisadiyyat: Müasir giriş (2ci nəşr). Cincinnati, OH: Saus- Uestern, s əh 3.
32
Q əbul edilən Parafraz etmə Kapital insanların yaratdıqları şeylərə istinad edən elə bir iqtisadi məfhumdur ki, daha sonra “məhsul və xidmətlərin istehsalında” istifadə olunur (Məkİçörn, 1991, s əh. 3). Bu geniş məfhum Məkİçörnün də izah etdiyi kimi, həm insan kapitalına, h əm də fiziki kapitala bölünə bilər. Əslində, insan kapitalı fərdlərin istehsal qabiliyy ətini artırmağa çalışan bacarıq və təcrübələrin bağlı olduğu məhsullara fokuslanır. Bu kapital növü müəyyən bir təhsil və yaxud təlim formasında qazanıla bilər. Bunun əksinə olaraq, fiziki kapitala isə məhsul və xidmətlərin istehsalı ilə sıx bağlı olan binalar da daxil olmaqla, müxtəlif avadanlıq və alətlər daxildir. Yüklə 1,2 Mb. Dostları ilə paylaş:
|