Akademik yozuv

Yusupov Jamshidbek

120-20 guruh talabsi

AKADEMIK YOZUV

3-topshiriq uchun

4-topshiriq. Т–sxema bo‘yicha og‘zaki va yozma nutqning xususiyatlarini solishtiring.

Og‘zaki nutq	Yozma nutq
Og’zaki nutq insonlar orasida keng tarqalgan uslublardan biri so’zlashuv uslubi hisoblanadi. Og’zaki nutq turlariga quyidagilar kiradi: 1.Siyosiy-ijtimoiy nutq. 2.Akademik nutq. 3.Sud nutqi. 4.Ijtimoiy-maishiy nutq. 5.Diniy nutq.	Yozma nutq asosan kitoblar, gazetalar ,ma’ruzalarda , maktublarda va turli xil maqolalarda ko’proq uchraydi. Yozma nutq turlariga quyidagilar kiradi: 1.Piktografik xat. 2.Ideografik xat. 3.Maktublar. 4.Badiiy kitoblar.

5-topshiriq. Avvalgi markaziy televideniye diktorlari nutqi barcha uchun namuna, savodxonlik etaloni vazifasini bajaruvchi, o‘zbek adabiy tili me’yorlariga qat’iy amal qiluvchi nutq edi.

Muammo: Hozirgi kun teleboshlovchi va

radioeshittiruvchilarining nutqiy madaniyati haqida nima ayta olasiz?

Javobim:

Albattat, boshlovchilar uchun eng muhim omil bu ularning nutqiy madaniyati hisoblanadi. Sababi ularning ishi to’g’ridan-to’g’ri omma bilan muloqat qilish.Shu sababli, nutqiy madaniyati yuksak rivojlangan shaxslar ham aynan shu kasb egalaidir. Biroq, bu kasbning asl masuliyatini his qilmay, o’zidan turli teleboshlovchilar yasab oladiganlar ham mavjud. Ular bu kasbdan o’zlarining manfaatlari yo’lida foydalanishadi (pul ishlash , o’zinin ommaga tanitish). Bizda yaxshi boshlovchilar ham bor bularga misol keltiradigan bo’lsak SEVIMLI TV teleboshlovchisi Dildora Rustamova ,FUTBOL TV boshlovchilari Xayrulla Xamidov

,Davron Fayziyev, Hasan Turdaliyev shuningdek O’ZBEKISTON 24 telekanalida faoliyat yurutuvchi ko’pgina diktorlar mavjud. Radioda ishlovchilardan MAHALLA radiosidan Zulfizar Karimova, O’ZBEKISTON radiosidan Abdulla Nurmonov kabi ajoyib notiqlarimiz mavjud.Hozirgi kundagi teleboshlovchi va radioeshittiruvchilarning nutqiy madaniyatiga albatta yaxshi baho qo’ya olaman. Axir bitta ikkita chala boshlovchilarning kasriga haqiqiy , fidoiy boshlovchilarimizni zinhor yomon deya olmayman.

Shunchaki hamma o’z qobiliyatidan kelib chiqib ishini qilganda bunaqa savollarga to’g’risi o’rin ham qolmas edi. Xulosa qiladigan bo’lsak,bazi “boshlovchilar” ni hisobga olmaganda, hozirda barcha boshlovchilarimiz o’z ishlarini a’lo darajada qilishmoqda.