2. Elektromagnit-akustik o'tkazgichlar.
3. Akustik o’zgartirgichlar asosiy xarakteristikasi.
4. Akustik – tizimlar.
Akustik o‘lchashlar – tovush teb-ranishlari to‘lqinlarini hamda akustik o‘zgartirgichlar, uskunalar, ma-teriallar, konstruksiya va imoratlarning akustik xususiyatlari kattaligini aniqlash vositalari. Odam, hayvon, hasharot, parrandaning tovush chiqarishi va eshitish xususiyatlarini miqdoriy baholash ham A.o‘.ga kiradi. A.o‘.da to-vush tezligi, yutilishi, qaytishi, bosi-mi va tovush manbalarining ba’zi bir ko‘rsatkichlari ham o‘lchanadi. A.o‘. texnikasida elektron usullar keng qo‘llanadi. Bu usullar qo‘llanganda tebranish buzil-may elektr toki yoki kuchlanishga aylan-tiriladi. Elektr akustik apparatlar, telefon, mikrofon va radiokarnaylarning ko‘rsatkichlarini o‘lchash ham A.o‘. jumlasiga kiradi. Qurilish va me’morchilik akustikasida zal va turli binolarning tovush tarqatish xususiyatlari o‘lchanadi. A.o‘.da ishlatiladigan asbo-blar: mikrofon, gidrofon, termofon, shovqin o‘lchagich, so‘ndirish bo‘lmasi, re-verberatsiya bo‘lmasi, audiometrlar.
Akustik o’zgartirgichlar har qanday ultratovushli darajali o'lchagich, nuqsonlarni aniqlash, qalinligi o'lchagich va boshqalarning muhim elementidir.
Akustik transduserlar. Turlari, ijro etilishi.
Tasnifi: aloqa, suvga cho'mish, yivli.
Kontakt - tekshirilayotgan sirt bilan to'g'ridan-to'g'ri aloqa, d. yaxshi soqol.
Yivli (meniskus) - juda kichik bo'shliq maxsus cheklovchidan hosil bo'ladi, ho'llangan suyuqlik bu bo'shliqqa kiradi.
+ Immersion - katta hajmdagi suyuqlik qatlami hosil bo'ladi, unda tekshirilayotgan mahsulot suv bilan hammomga joylashtiriladi.
Kontaktsiz - ma'lum bo'shliqlar orqali asosiy dastur EM - akustik o'tkazgichdir.
Tebranishlarni kiritish yo'nalishiga qarab, m B. to'g'ri, moyil va birlashtirilgan.
Dizayn bo'yicha: birlashtirilgan, alohida birlashtirilgan, alohida.
1. himoya elementi
2. piezoelektrik konvertor
3. damperlar
4. joriy qo'rg'oshin
5. tanasi
6. aralash to'ldirish.
UST-ning keng qo'llanilishi UST emitenti va boshqariladigan ob'ekt o'rtasida aloqa aloqasini majburiy yaratish zarurati bilan cheklanadi. Bu har doim ham qulay emas, tk. usul bo'shliqni ushlab turadi.
Eng muvaffaqiyatli qo'zg'alish va ultratovush tekshiruvini qabul qilish metallarda EM maydonidan foydalanish edi. EMAT (EM-akustik transduserlar) ushbu usul bilan bog'liq.
EMAT ishlash printsipi EM tebranishlarini to'g'ridan-to'g'ri proektsiya zonasida joylashgan Me yuzasi orqali akustikka aylantirishga asoslangan.
Ishlash printsipi.Induktor ultratovush chastotasining tok impulslarini o'tkazganda, Mening yuzamda Fuko oqimlari paydo bo'ladi. Doimiy magnitning magnit maydoni bilan o'zaro aloqada bo'lgan oqim oqimlari ma'lum kuchlarni (Lorents kuchlari) hosil qiladi, ular Me sirtini sinxron chastota bilan tebranishga majbur qiladi (hayajonlangan), bu indikatorga beriladi. Me sirtidagi tebranishlar ultratovushli bo'lib, ular tebranuvchi sirtdan Men tomon yo'naltiriladi.
Qarama-qarshi qavatdan aks ettirilgan. Mening ultratovush tekshiruvimning yuzasi, ma'lum bir vaqt kechikgandan so'ng, Men yuzasiga qaytadi va uni tebranadi. Tebranuvchi sirt ohmdan keyingi magnumda. maydon o'zgaruvchan tokning paydo bo'lishiga olib keladi, u induktor sarig'iga aylanib, unda tegishli EMFni keltirib chiqaradi.
Post shovqiniga asoslangan Lorents bundan mustasno. stat. magn. dinamik maydonlar magn. magnetostriktsiya bilan bog'liq bo'lgan ultratovushli sinov sodir bo'ladi. Ikki jarayon bir-biriga to'g'ri keladi. Ferromagnit po'latlarni sinovdan o'tkazishda ultratovush sinovining konversiya jarayoni Lorents kuchlari yoki magnetostriktiv ta'sir bilan belgilanadi. Emitent va qabul qilgich Me sirtidir. EMAT konstruktsiyasiga qarab, ularda bo'ylama (suyuqlik uchun) va ko'ndalang (kesish kuchi) to'lqinlari qo'zg'alishi mumkin. E-M sizga ultratovush tekshiruvini yo'naltirishga imkon beradi.
Kamchiliklari. Zondlash impulslarining yuqori quvvati (hayajonli elektr tebranishlari) piezoelektrik transduserlarning kuchidan kattaroq kattalikdir.