MAVZU: Matematik va mantiqiy ifodalarni Turbo Paskal tilida yozish
Amaliy mashg’ulotning maqsadi: Paskal dasturlash tilida arifmetik va mantiqiy ifodalar, ularning yozilishi, amallarning bajarilish tartibi va qiymatlarini tahlil qilishni o`rganish.
Amaliy mashg’ulot natijasi : Matematik va mantiqiy ifodalarni Turbo Paskal tilida yozish ulardan amaliy masalalarga dastur tuzishda foydalanish malakasiga ega bo’lish.
Amaliy ish rejasi rejasi:
Amaliy mashg’ulot nazariy materiali bilan tanishib chiqish
Mos variantidagi topshiriqni bajarish
Nazariy ma’lumotlar. Paskal tilida ma’lumotlarning toifalari ikki xil bo`ladi: oddiy – skalyar va murakkab. Skalyar toifa: o`zgaruvchi va standart toifaga bo`linadi. O`zgaruvchi toifaga qayd qilingan va chegaralangan toifalar kiradi, standart toifaga butun – integer, haqiqiy – real, mantiqiy – boolean, simvolli – char toifalari kiradi, murakkab toifaga esa ma’lumotlarning muntazam (massiv), to`plam, aralash (yozuvlar), murojaat va faylli toifalar kiradi.
Integer – faqat butun sonlarni qabul qiladi. –7, 0, 7 va h.z.
Real – faqat haqiqiy sonlarni qabul qiladi va ular ikki xil ko`rinishda bo`ladi:
qo`zg`almas nuqtali haqiqiy sonlar (33.4, 0.88, -1504);
qo`zg`aluvchan nuqtali haqiqiy sonlar (0.564 – 564E-3, 400 – 4E2).
Char - qiymat sifatida simvol (belgi) qabul qiladi. Bu ma’lumotlar apostrof (‘ -belgisi) ichiga olib yoziladi. (‘F’, ‘5’).
Boolean – mantiqiy qiymat qabul qiladi. Shu turdagi o`zgaruvchilar faqat 2 ta qiymat qabul qiladi true – chin yoki false – yolg`on. Bu ma’lumotlar ustida quyidagi amallarni bajarish mumkin: and – mantiqiy ko`paytirish, or – mantiqiy qo`shish, mantiqiy inkor qilish – not.
