Alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti o‘zbek tili va adabiyotini o‘qitish fakulteti

70000
ga yaqin so‘z, P.Shamsiyev va S.Ibrohimovlar 
tuzgan lug‘atda 
60000
ga yaqin so‘z qo‘llangani ko‘rsatilgan. Agar Abdulla 
Qodiriy, Oybek, A.Qahhor asarlarining lug‘atlari tuzilsa, so‘zlarning miqdori 
bundan kam bo‘lmaydi. Aslida o‘zbek tilidagi so‘zlarning barchasi to‘plansa, 
100-

---

123 
120
mingdan ortib ketadi. O‘zbekiston hukumatining qarori bilan ko‘p jildli 
«O`zbek tilining izohli lug`ati»
va 
«O
‘
zbek milliy ensiklopediyasi»
tuzildi. 
Ilmning ham, axloqning ham, hissiyotning ham kaliti tildir. Til insonning 
yuksak madaniyatini, chuqur bilimini, hissiyotini namoyish qiluvchi vositadir. 
Shuning uchun til qoidalarini mukammal bilish va unga amal qilish zarur. Tilning 
nozik tasviriy vositalarini o‘zlashtirish, uning rang-barang uslub jilolaridan 
foydalana bilish inson uchun muhim ahamiyatga ega. 
So‘zligining bir til yoki bir necha tildan iborat bo‘lishiga ko‘ra 
tarjima 
lug
‘
atlari
va 
bir tilli lug
‘
atlar 
farqlanadi. 
I.Tarjima lug‘atlarida bir tilning lug‘aviy birligiga boshqa tildagi mos birlik 
beriladi. Masalan, «O‘zbekcha-ruscha lug‘at».
II.Bir tilli lug‘atlar (o‘z til lug‘atlari)ning so‘zligi bir tilda bo‘ladi. Bir tilli 
lug‘atlarning quyidagi turlari bor. 
1.
Izohli lug
‘
at
da lug`aviy birliklarning (so‘z yoki iboralarning) ma’nosi 
izohlanadi. Lug‘aviy birlik ko‘p ma’noli bo‘lsa, uning barcha ma`nolari keltiriladi 
va izohlanadi. «O‘zbek tilining izohli lug‘ati» 1981 yilda ikki jild holida e’lon 
qilingan bo‘lib, oltmish besh mingga yaqin so‘z izohlangan. Izohli lug‘at 2006-
2008 yillarda besh jild holida nashr etildi. 
2.