Amaliy geografiya kursining geografiya fanining tarixi va hozirgi davrdagi rivojlanishi mavzusida interfaol metodlarni qo

SO’NGI ILMIY TADQIQOTLAR NAZARIYASI 6-SON 
RESPUBLIKA ILMIY-USLUBIY JURNALI 13.01.2023 
206 
6 
Afrikani aylanib o’tib, Yevropadan 
Hindistonga boradigan dengiz yo’lini 
ochgan sayyoh kim? 
Vasko da Gama 
7 
Atlantika okeanidagi dengiz nomi 
nima? 
Norvegiya 
II. FSMU usuli. 
Mazkur usulda o’quvchilar o’zlarining mustaqil fikrini bayon etadi. Uni 
bayoniga sabab ko’rsatadi. Unga misollar keltiriladi. So’ngida barcha 
fikrlarini umumlashtiradilar. 
F – fikringizni bayon eting. 
S – fikringiz bayoniga sabab ko’rsating. 
M – ko’rsatgan sababingizni aniqlovchi misol keltiring. 
U – fikringizni umumlashtiring 
O’qituvchi o’quvchilar bilan geografiya fanining tarixi va hozirgi 
davrdagi rivojlanishi haqida baxs mavzu belgilab oladi. 
Yakka tartibdagi ish tugagach, o’quvchilar kichik guruhlarga ajratiladi 
va o’qituvchi kichik guruhlarga FSMU usulining to’rt bosqichi yozilgan 
katta formatdagi qog’ozlarni tarqatadi; 
Kichik guruhlarga har birlari yozgan qog’ozlardagi fikr va dalillarni 
katta formatda umumlashtirilgan holda to’rt bosqich bo’yicha yozishlarini 
taklif etadi; 
O’qituvchi kichik guruhlarning yozgan fikrlarini jamoa o’rtasida 
himoya qilishlarini aytadi. 
Mashg’ulot o’qituvchi tomonidan muammo bo’yicha bildirilgani 
fikrlarni umumlashtirish bilan yakunlanadi. Ushbu metodni 10-sinf Amaliy 
geografiya kursining geografiya fanining tarixi va hozirgi davrdagi 
rivojlanishi mavzusida quyidagi holatda foydalanilsa maqsadga muvofiq 
bo’ladi. 
Buyuk geografik kashfiyotlar bosqichi qaysi davrlarni o’z ichiga olgan? 
F – XV asrning ikkinchi yarmiga kelib XVI asrning oxirlariga qadar 
bo’lgan davrlarni o’z ichiga oladi. 
S – Sabab, Yevropada tabiiy resurslar va xomashyoga boy deb 
hisoblangan Hindiston va Xitoyga yangi yo’llarni topish ishlari boshlandi. 
M – Demak, Buyuk geografik kashfiyotlar uch yo’nalishda olib borildi. 
1) Janubiy – Afrika bo’ylab, 2) G’arbiy – Atlantika okeani orqali, 3) Shimoliy 
– Yevrosiyoning qutbiy o’lkalari va shimoliy qirg’oqlari bo’ylab. 
U – Asosan XV asrning ikkinchi yarmiga kelib XVI asrning oxirlariga 
qadar bo’lgan davrlarni o’z ichiga oladi. Sabab, Yevropada tabiiy resurslar 
va xomashyoga boy deb hisoblangan Hindiston va Xitoyga yangi yo’llarni 
topish ishlari boshlandi. Demak, Buyuk geografik kashfiyotlar uch 
yo’nalishda olib borildi. 1) Janubiy – Afrika bo’ylab, 2) G’arbiy – Atlantika 

---